GraViz: Das osmanische Großwesirat (1560-1760)

.[Inter valde] magnos et maximos principes religionis Christi maior et de maioribus pricipibus Christianis serenissimus et maximus impe-
.rator Romanorum et Germanorum rex Maximilianus etc. cuius finis sit cum omni prosperitate et felicitate sicuti ad
.dignitatem serenitatis vestri attinet, honestissimeque quam plurimum salutamus, et amicabiliter significamus qualiter secun-
.dum amiciciam confirmatam ad felicissimam et potentissimam curiam imperatoriae nostrae dominis nostri clementissimis spectabi-
5 lem et magnificum nobilem David Ungenad oratorem suum una cum constituto novum honoracio misistis et simul cum priore vestro
.oratore Carolo Rim qui hactenus hic in ista felicissima curia permansit prefata munera honestissime presentaverunt, et
.secundo constante amicabilis amicicia facta est iustamque sanctam amiciciam et felicem pacem deinceps quosque constanter
.observandam, et ultra ad decennium prefatam amiciciam et felicem pacem denuo confirmandam serenitatem vestram
.optans et iamque orator Carolus Rim ut cum isto novo vestro oratore per aliquod menses permanere debeat et preter ista
10 ea quae ad firmam felicem pacem spectant omnia quicumque narraverunt ad felicissimam imperialem sedem imperatoriae
.diligenter et favorabiliter declaravimus omnia, postquam sua potentissima maiestas hec omnia plane intellexit, ideo suas amicabiles lit-
.teras serenitate vestre misit in quibus litteris eandem voluntatem significavit serenitate vestre procul dubium certificamus
.quod invictissimus imperator noster contra sua provilegia et capitulaciones vobis data nihil sit facturus immo constanter observa-
.turus donec ex parte vestra aliquid contrarium sit eventurum.

Alias vos in syncera amicicia et caritate nostri imperatoris eritis
15 et quod imperatoria maiestas confirmatam amiciciam et felicem pacem constanter observare velit non est quod dubitetis. Ego
.quoque erga subditos summam misericordiam habeo ne coram Deo peccati rei fiam, hanc ob rem istam sanctam amiciciam
.et felicem pacem de die in diem ut magis atque magis amicabilior et firmior fiat ne omnibus modis studiositer operam presta-
.re diligenterque tractare absque dubio scitis, et presertim ne hac sancta amicicia ledatur omni exercitui et ministris ac officia-
.libus in confinibus firmiter mandavimus ut hanc felicem pacem colant et honorant et in subditos domini vestri impedi-
20 ant aut damni quicquam inferrent, et malefactores eiicientur et in loco ipsorum qui amiciciam et pacem honorant et fideliter
.observabunt substituent. Itaque si et vos ex parte vestro hanc pacem et amiciciam constanter observare optatis quemadmodo
.in serenitatem vestram confidimus, quod et vos quoque in vestris confinibus malefactores qui istam felicem pacem non observant
.immo potius perturbare sitis eiecturi, et probos ac honestos ministros ex officiales in loco eorum collocaturi, qui prefatam
.pacem et amiciciam honorent et omnibus modis constanter observent, serenitate vestre notum sit quod contra amiciciam et
25 pacem constitutum ab vestris ministris et militis captus est Hasan Emini et in partibus Bosna Ibrahim Aga et nonnulli alii
.qui infra ista pace sunt capti in favoribus predictorum ut liberi dimittentur potentissimus imperator in hac re ad serenitatem vestram
.litteras miserat, sed an sint dimissi vel non a vobis hactenus nulla relatio pervenit. Itaque desiderium et voluntas impera-
.torie maiestatis hoc est ut iste Hasan Emini et Ibrahim Aga ac ceteri captivi qui infra ista pace a vestris capti sunt liberi dimit-
.tantur et preterea ne ex parte vestrae subditos imperatorie maiestatis molestare aut damnum inferre concedatis.

Ego vero istam
30 confirmatam amiciciam et felicem pacem constanter remansurum opto, eciamque maxime procuro ne causa tumultus bel-
.lici contingat ne miseri subditi sub pedibus conculcentur. Propterea non omnes disturbaciones ad felicissimas aures potentissimi im-
.peratorie maiestatis pervenire concedo et precaveo sed in confinibus predictorum captivorum parentes ad curiam potentissimi imperatoris
.venerunt et magnopere conquesti sunt, quod vestri milites et ministri non cesserint contra fedus et pacem multa mala facere.
.Preter istud octennium adhuc ad decennium pacem et amiciciam denuo confirmare optastis, cum ex parte vestrorum pax
35 et amicicia ac nocienti capitulacionis iuste non observantur, quid prodest si eciam ad quadraginta annos concederentur
.et darentur privilegia et capitulaciones nihil valet, sed cum ex parte vestra amicicia et pax constanter observabitur
.et amicicie contrarium a vestris nihil eveniet sive ad decem aut viginti vel triginta annos et ultra ut(?) fine, nam ex
.parte potentissimi imperatoris nostri nunquam quicquam aliquid contrariter eveniet, et isti qui articulis capitulacionis pacis
.contrarium agent volente Deo punirentur, nam felicissimus et invictissimus coruscabilis ensis potenciaque summa - 1.2r -
.potentissimi imperatoris nostri in toto orbe terrarum situi serena dies cognita est, milites et ministri vestri in confinia Bosna
.unam palancham devastaverunt et combusserunt homines qui illinc fuerunt aliquos interfecerunt et aliquos cap-
.tivos abduxerunt. Istud peractum negocium omnibus hominibus clarissimum est.

Similis res est contra capita
.et pacta pacis, si eciam ad decennium denuo privilegia et capitulaciones pacis darentur cum ex parte vestris
5 pax non observatur datas capitulaciones nihil proderunt, ex parte potentissimi imperatoris nostri suo sencziakbegi vel con-
.teri milites qui partes vestras impediant de officio eorundem eiecemus et puniremus, alteros fideles in loco eorum
.substituemus et ex vestris qui capiantur iterum liberos dimittemus, nempe nonnulli levanti et malefactores Me-
.hemmet Begi senziakbegis Bosniensis qui partes vestras devastaverant et aliquos subditos vestros captivaverunt prop-
.terea prefatus Mehemmet Begus de suo officio eiectus est ac prefati captivi liberi dimissi sunt, et ut omnes
10 captivos libere dimittere debeat nostro sencziakbego Bosniense firmiter mandatum est, et similiter in partibus et
.confine Budense et aliorumque in omnibus confinibus commissum est, ut similes captivos sine ulla excusacione libe-
.re dimittere debeant, et cum ita factum est ministri vestri se laudaverunt et dixerunt nos propter timorem
.vestros captivos libere dimissimus et quod Turci timent et nos ex timore ita facturos cogitant, ignorant tamen quod
.nos et ceteri nostri ab nemini nisi ab solo Deo Maximo timemus, ergo tales captivos liberi dimittemus, nam enim omnes
15 nostri iuramentum potentissimi imperatoris nostri in respectu habent, quia capitulaciones vobis datas nihil contrariter facere
.potentissimus imperator noster ad Deum iuravisse clarissimum est.

Aliud quoque est quod non libenter occasionem daremus, ut
.[…] subditi perirent, propterea nostri ministri iuxta caput et voluntatem suum non audent facere immo
.[…] et mandato imperatorie maiestatis fideliter obediunt, vestri autem ministri et milites unusquilibet
.[…] suum agunt nec ab Deo neque ab suis superioribus timente. Istud est causa quod contrariter paci
20 […] non desinent. Igitur si supra dicti captivi liberi non dimittentur et malefactores non punirentur
.[…] erit bonum, ex talibus causis oritur tumultus bellicus et pauperi subditi priventur igitur in confinia Bosna
.[…] Granice illos malefactores punire et captivi libere dimitti debentur, si istam amiciciam
.[…] fieri optatis, in iis rebus vestram summam amiciciam et voluntatem ostendere ape
.[…] prefati captivi omnino liberi dimitti debent quia infra ista pace sunt capti ille Ibrahim
25 […] hominibus pro solutione ad arcem Gradiscam iuerat ex arce Fischa milites vestri per aquam
.[…] venerunt et Ibrahim Agai cum prefatis hominibus captivaverunt eciamque prenominata palan-
.cha sub ista pace combusta est, omnes supradictos captivos simul et fratrem Emini de Solnuck liberos dimittite
.s. serenitas vestra huiusmodi felicem pacem constanter observare et honorare operam prestabit, similiter a po-
.tentissimo imperatore nostro summam honorem et amiciciam serenitas vestra expectit.

Item in senczacko Solnock in villa
30 Nak Faluck quae in librum imperatorie maiestatis inscribtum est vos nunc sub ista pace in illa villa palancham - 1.3r -
.aedificare fecistis. Istud est contra amicicia fedus, nec imperator noster hoc concedet nisi si breve tempore spacio
.destruere curabitis, alio quin inter omnes causas hec est precipua quae dat occasionem ut amicicia destruatur.
.Postea discordiam huius rei ne ab me evenisse credatis et ne dicatis me vobis non indicasse.

Identidem quae spectant
.ad subditorum salutem et tranquillitatem et ad felicem pacem prudenter considerate et in prefatis rebus puram
5 amiciciam exhibite quandocunque nova privilegia et capitulaciones amicicie habere optabitis eo tunc fratri et
.filii illustrissimi eiusdem serenitati vestri benevolenter et amicabiliter iustu dicatur in hac re nullum erit dubium.
.Felicissima et potentissima Porta invictissimi imperatorie maiestatis semper est aperta ex amicis et confederatis sere-
.nitati vestre qui amiciciam optaret libere et secure venire et redire possunt.

Item prius quoque ea quae ad bonam
.amiciciam et felicem pacem pertinent, serenitate vestra amicabiliter scribsi sed responsum non habui, speramus
10 tamen a serenitate vestra absque ulla dilacione responsum synceram vestram amiciciam in supra scribtis.
.Interim serenitatem vestram felicissime valere optamus.