St Patrick's epistles

Transcriptions of the seven medieval manuscript witnesses

Electronic transcription of the V-text of St Patrick's Confessio and Epistola

The chapter, page and line numbers of White's 1905 edition are indicated in [ square brackets ]. These are the canonical numbers of the text which are still in use today. The chapter numbers are hyperlinks pointing to the chapter of Bieler's edition on the Saint Patrick's Confessio website.

The diplomatic transcription of the manuscript follows the text layout of the manuscript witness. Folio, column and line numbers of the manuscript are indicated in (round brackets). Marginal notes and additions are indicated by an asterisk *. The folio numbers are hyperlinks pointing to the folio of the manuscript on the Saint Patrick's Confessio website.


TEI Download
[Chap. 1] [235] [235.01]

(50va)
(1) Incipit uita Beatj
(2) patricij.
(2) [235.02] EGO . PATRITI
(3) US . PECCATOR .
(4) rusticissimus et mi
(5) nimus omnium
(6) [235.03] fidelium . et contemp
(7) tibilissimus apud
(8) plurimos . [235.04] patrem
(9) habui calpornium diaconem . filium
(10) quondam potiti presbiteri ; [235.05] qui
(11) fuit uico banauem tabernię . Uillam
(12) enim prope [235.06] habuit . ubi ego captu
(13) ram didici . [235.07] Annorum eram
(14) tunc . fere sedecim . Deum enim ue
(15) rum ignorabam . et [235.08] hẏberione .
(16) in captiuitate adductus sum .
(17) cum tot milia hominum . [235.09] secundum
(18) merita nostra . quia a deo recessimus
(19) et pręcepta eius non [235.10] custodimus .
(20) et sacerdotibus nostris inobedientes
(21) fuimus ; qui [235.11] nostram salutem ammone
(22) bant . et dominus induxit super nos iram
(23) [235.12] dignationis suę . et dispersit nos
(24) in gentibus multis . etiam usque
(25) aꝺ ultimum [235.13] terrę . ubi nunc
(26) paruitas mea uidetur esse inter
(27) alienigenas . [Chap. 2] [235.14] et ubi dominus aperuit
(50vb)
(1) sensum cordis mei incredulitatis ; uel
(2) [235.15] sero rememorarem delicta mea . et
(3) ut conuerterem toto corde ad [235.16] dominum
(4) meum . qui respexit humilitatem meam
(5) et misertus [235.17] adolescentię et ignorantię
(6) meę . et custodiuit me antequam [236] [236.01] sci
(7) rem eum . et antequam saperem uel
(8) distinguerem inter bonum et malum .
(9) [236.02] et monuit me et consolatus est me ;
(10) ut pater filium . [Chap. 3] [236.03] Unde ego quidem
(11) tacere non possum . neque expedit tan
(12) ta [236.04] beneficia et tantam gratiam quam
(13) michi dominus prestare dignatus [236.05] est in
(14) terra captiuitatis meę . quia hęc est
(15) retributio nostra . ut post [236.06] correptionem
(16) uel agnotionem dei exaltaremur et
(17) confiteremur mirabilia eius . [236.07] coram omni
(18) natione quę sub cęlo est . [Chap. 4] [236.08] Non enim
(19) alius est deus . nec unquam fuit . nec
(20) ante . nec erit [236.09] post hunc preter deum
(21) patrem ingenitum . sine principio .
(22) a quo est [236.10] omne principium . [236.11] [236.12] [236.13] Per ipsum
(23) quippe facta sunt omnia uisibilia et
(24) [236.14] inuisibilia . hominem factum . deuic
(25) ta morte in cęlis ad patrem [236.15] receptum .
(26) et dedit illi omnem potestatem super
(27) omne nomen cęlestium [236.16] terrestrium et
(28) infernorum ; ut omnis lingua confiteatur
(29) quia [236.17] dominus iesus christus in gloria est dei patris .
(30) Quem credimus . et expectamus [236.18] aduentum
(31) ipsius mox futurum iudicem uiuorum
(32) atque mortuorum ; [236.19] qui reddet unicuique
(33) secundum facta sua ; et infudit in nobis
(34) [236.20] habunde spiritus sancti donum . et pignus
(35) immortalitatis ; qui facit [236.21] credentes
(36) et obedientes ut sint filii dei patris .
(37) quem [236.22] confitemur et unum deum aꝺoramus
(38) in trinitate sacrosancti nominis .
(39) [Chap. 5] [236.23] Ipse enim dixit per prophetam . Inuoca me
(40) in die tribulationis [236.24] tuę . et liberabo te
(41) et magnificabis me . Et iterum inquit .
(42) Opera autem [236.25] dei . reuelare et confiteri ho-
(43) norificum est . [Chap. 6] [237.01] Tamen et si in multis in-
(44) perfectus sum ; opto fratribus et cognatis
(45) [237.02] meis scire qualitatem meam ; et ut pos
(46) sint perspicere uotum animę [237.03] meę .
(47) [Chap. 7] [237.04] Non enim ignoro testimonium domini mei
(48) qui in psalmo testatur . [237.05] Perdes omnes qui

(51ra)
(1) loquntur mendatium . Et iterum .
(2) Os quod [237.06] mentitur . occidit animam .
(3) Et idem dominus in ęuuangelio inquit .
(4) [237.07] Uerbum ociosum quoꝺ loquuti fue
(5) rint homines . reddent pro eo racionem
(6) in [237.08] die iudicii . [Chap. 8] [237.09] Unde ego deberem ue
(7) hementer cum timore et tremore
(8) [237.10] metuere . hanc sententiam in die illa
(9) ubi nemo poterit se subtrahere [237.11] uel
(10) abscondere ; seꝺ omnes omnino reddi
(11) turi sumus racionem ętiam [237.12] minimo
(12) rum peccatorum nostrorum ante tri
(13) bunal domini nostri iesu christi . [Chap. 9] [237.13] Qua propter
(14) olim cogitaui scribere . sed usque nunc
(15) hęsitaui . [237.14] Timui enim ne inceꝺerem
(16) linguam hominum . et quia non legi
(17) [237.15] sicut cęteri qui optime sacris litte
(18) ris [237.16] imbuti sunt . et studium suum
(19) ex infantia nunquam [237.17] mutauerunt ;
(20) sed magis ad perfectum semper addide -
(21) runt . Nam sermo [237.18] et lingua nostra .
(22) translata est in linguam alienam ; sed
(23) facile potest [237.19] probare ex saliuę scripturę
(24) meę . qualiter ego sum in sermonibus
(25) [237.20] instructus atque eruditus ; quia inquit
(26) sapiens . per . linguam [237.21] dinoscitur . senssus
(27) et scientia et doctrina ueritatis . [Chap. 10] [237.22] Seꝺ
(28) prodest excusatio iuxta ueritatem .
(29) presertim cum [237.23] pręsumptione ; ut mo
(30) do ipse appeto in senectute mea . quoꝺ
(31) [237.24] in iuuentute non comparaui . Obstite -
(32) runt enim peccata mea ; ut [237.25] confirmarem
(33) quodque ante non perlegeram . Sed quis
(34) me credit ? Et si [237.26] dixero quod ante
(35) prefatus sum . [238] [238.01] adolescens immo pene pu -
(36) er ; in uerbis capturam didici antequam
(37) [238.02] scirem . quid appeterem . uel quid uita
(38) re debueram . [238.03] Unde ergo hoꝺie erubes
(39) co et uehementer ualde pertimesco
(40) palam denudare . [238.04] imperitiam meam . quia
(41) disertis . breuitate sermonis explicare
(42) nequeo . [238.05] Sicut enim spiritus gestit et ani
(43) mus . et sensus monstrat et affectus ;
(44) [Chap. 11] [238.06] sed si itaque michi datum fuisset sicut
(45) et cęteris ; uerumtamen [238.07] non silerem
(46) propter retributionem . Et si forte
(47) uiꝺetur apuꝺ [238.08] aliquantos me in hoc
(48) pręponere cum mea inscientia et tar
(51rb)
(1) diori linguę . [238.09] sed ętiam scriptum est
(2) enim . Linguę balbutientes . uelo
(3) citer loqui discent pacem ; [238.10] quanto
(4) magis nos appetere debemus . qui su
(5) mus inquit epistola [238.11] christi usque ad ultimum
(6) terrę . Et si non deserta ; sed [238.12] ratum
(7) et fortissimum scripta in cordibus nostris .
(8) non atramento . sed sed [238.13] spiritu dei uiui .
(9) Et rusticatio [238.14] ab altissimo creata est ;
(10) teste eodem spiritu dei uiui . [Chap. 12] [238.15] Unde ego
(11) primus rusticus . perfuga indoctus .
(12) scilicet qui [238.16] nescio imposterum pręui
(13) dere ; sed illud certissime . quia utique
(14) [238.17] priusquam humiliarer . ego eram
(15) uelut lapis qui iacet in luto profundo .
(16) [238.18] et uenit qui potens est . et in sua mi
(17) sericordia sustulit me . et quidem [238.19] scili
(18) cet sursum adleuauit . et collocauit
(19) me in summo pariete . [238.20] et inde forte
(20) debueram exclamare ; ad retribuen
(21) dam quoque [238.21] aliquid domino pro tantis
(22) beneficiis eius . hic et in ęternum .
(23) quę [238.22] mens humana extimare non potest .
(24) [Chap. 13] [238.23] Unde autem ammiramini itaque magni
(25) et pusilli . qui timetis deum [238.24] et uos domini
(26) ignari rethorici ? Audite ergo et
(27) scrutamini . quis me stultum [238.25] excitauit
(28) de medio eorum . qui uidentur sapientes
(29) esse et legis periti . [238.26] et potentes in sermo
(30) ne et in omni re ; et me quidem detesta
(31) bilem [239] [239.01] huius mundi pręcęteris in spira
(32) uit si talis essem . Dum modo autem
(33) [239.02] ut cum metu et reuerentia et sine
(34) querela fideliter prodessem genti . ad
(35) [239.03] quam caritas christi transtulit . et dona
(36) uit me in uita mea si dignus [239.04] fuero .
(37) Denique ut cum humilitate et ueraciter
(38) deseruirem illis [Chap. 14] [239.05] in mensura . Itaque
(39) fidei trinitatis oportet distinguere
(40) sine [239.06] reprehensione periculi . notum
(41) facere donum dei . et consolationem
(42) ęternam [239.07] sine timore ; fiducialiter
(43) dei nomen ubique expandere . ut
(44) ętiam post [239.08] obitum meum exgallias
(45) relinquere fratribus et filiis meis .
(46) quos ego in [239.09] domino baptizaui tot mi
(47) lia hominum . [Chap. 15] [239.10] et non eram dignus
(48) neque talis . ut hoc dominus seruulo suo

(51va)
(1) [239.11] concederet post ęrumpnas et tantę
(2) molis . post captiuitatem . post [239.12] annos
(3) multos in gentem illam tantam
(4) gratiam michi donaret . quod [239.13] aliquan
(5) ꝺo ego in iuuentute mea non quia
(6) desperaui neque cogitaui ; [Chap. 16] [239.14] sed postquam
(7) hẏberione ꝺeueneram . cotiꝺie igitur
(8) pecora [239.15] pascebam . et frequens in die
(9) orabam . magisque ac magis accedebat
(10) [239.16] timor dei et timor illius . et fides au
(11) gebatur . et spiritus agebatur ; [239.17] ut in die una
(12) usque ad centum oraciones . et in noc
(13) te prope similiter ; [239.18] et ętiam in siluis
(14) et in monte manebam ; et ante lucem
(15) excitabar ad [239.19] oracionem . per niuem .
(16) per gelu . per pluuiam . et nichil mali
(17) [239.20] neque ulla pigricia erat in me sicut
(18) modo uiꝺeo ; quia tunc in me spiritus
(19) [239.21] feruebat . [Chap. 17] [239.22] et ibi scilicet quadam
(20) nocte in somno audiui uocem [239.23] dicen
(21) tem michi . Bene ieiunas . cito itu
(22) rus ad patriam tuam [239.24] et terram .
(23) Et post paululum tempus . responsum
(24) audiui dicentem michi . [239.25] Ecce na
(25) uis tua parata est . Et erat prope ;
(26) sed forte habebat [239.26] ducenta milia
(27) passus . et ibi nunquam fueram . nec
(28) ibi notum [239.27] quenquam habebam de
(29) hominibus Et deinde post modum
(30) conuersus sum [240] [240.01] in fugam . et inter -
(31) misi hominem cum quo fueram
(32) annis sex . et [240.02] in uirtute dei ueni
(33) ad bonum qui uiam meam dirige
(34) bat . et nichil [240.03] metuebam donec
(35) perueni ad nauem illam . [Chap. 18] [240.04] Et mox
(36) cum perueni ad eam . profecta est
(37) de loco suo . et [240.05] locutus sum ut
(38) haberem inde nauigare cum illis .
(39) Gubernatori [240.06] autem displicuit ; et
(40) acriter cum in dignatione respo -
(41) ndit . Nequaquam tu [240.07] nobiscum
(42) appetas ire . [240.08] Et cum haec au -
(43) dissem . separaui me ab illis ; et ut
(44) uenirem ad [240.09] tuguriolum ubi hos
(45) pitabam ; et in itinere cępi orare .
(46) Et antequam [240.10] oracionem consum
(47) marem ; audiui unum ex illis for
(48) titer [240.11] exclamare post me . Ueni
(51vb)
(1) cito ; quia uocant te homines isti .
(2) Et statim ad illos [240.12] reuersus sum ; [240.13] et
(3) cęperunt michi dicere . Ueni quia
(4) ex fide recępimus te ; et fac [240.14] nobiscum
(5) amicitiam quomodo uolueris . Et
(6) in illa die reppuli [240.15] sugire mammas
(7) eorum propter dei . sed uerumtamen
(8) [240.16] speraui ab illis ut michi dicerent .
(9) ueni in fide christi ; quia gentes erant
(10) et [240.17] hoc obtinui cum illis . et protinus
(11) nauigauimus . [Chap. 19] [240.18] Et post triduum
(12) terram cępimus ; et uiginti et sep
(13) tem dies per desertum [240.19] iter fecimus .
(14) Cibus autem et potus defecit nobis .
(15) et fames inualuit super nos . [240.20] Et alia
(16) die cępit gubernator michi dicere .
(17) Quiꝺ est christiane ? Tu [240.21] dicis deus
(18) tuus magnus et omnipotens est .
(19) quare ergo non potes [240.22] pro nobis orare ?
(20) Ora pro nobis . quia fame periclitamur .
(21) Difficile [240.23] est enim ut aliquem hominem
(22) unquam uideamus . Ego uero eui
(23) [240.24] denter dixi illis . Conuertimini
(24) ex toto corde ad dominum deum meum [241] [241.01] quia
(25) nichil est impossibile . illi ; ut hodie
(26) mittat uobis cibum in [241.02] uiam uestram
(27) usque dum saciemini ; quia ubique ha
(28) bundat illi . [241.03] Adiuuante ergo deo
(29) ita factum est . Ecce grex porcorum
(30) in uia [241.04] ueniebat . ante oculos nostros .
(31) et multos ex illis interfecerunt .
(32) Et ibi [241.05] noctes duas manserunt bene re
(33) fecti . et canes eorum reuelati [241.06] sunt
(34) quia multi ex illis defecerunt ; et
(35) secus uiam semiuiui derelicti sunt .
(36) [241.07] Et post hoc summas gratias egerunt
(37) deo ; et ego honorificatusum [241.10] sub
(38) oculis eorum . Ex illa autem die ;
(39) cibum habundanter habuerunt .
(40) [241.11] Sed ętiam mel siluestre inuenerunt .
(41) et michi partem obtulerunt . Et
(42) unus [241.12] ex illis dixit . Hoc immola
(43) tum est ; deo gratias . ex inde nichil
(44) [241.13] gustaui . [Chap. 20] [241.14] Eadem uero nocte eram
(45) dormiens ; et fortiter temptauit
(46) me [241.15] sathanas . quod memor ero quam
(47) diu fuero in hoc corpore . et cęci
(48) [241.16] dit super me uelut saxa ingentia .
[Substantial text missing in this MS between the canonical lines 241.17 - 247.25.]

(52ra)
(1) uestri et filię uestrae . et iuuenes uestri [248] [248.01] uisiones uidebunt . et se
(2) niores uestri somnia somniabunt . et quidem super [248.02] seruos
(3) meos . et super ancillas meas in diebus illis effundam de spiritu
(4) meo [248.03] et prophetabunt . et osee dicit . uocabo non plebem
(5) meam plebem meam . [248.04] et non misericordiam consecutam miseri
(6) cordiam consecutam . et erit in [248.05] loco ubi dictum est non ple
(7) bs mea uos . ibi uocabuntur filii dei uiui . [Chap. 41] [248.06] Unde autem
(8) hiberione qui numquam notitiam dei habuerant [248.07] nisi
(9) idola inmunda usque nunc semper coluerunt . quomo
(10) do [248.08] nuper effecta est plebs domini . et filii dei nuncupantur filii
(11) scottorum . [248.09] et filię regulorum monachi et uirgines christi esse ui
(12) dentur . [Chap. 42] [248.10] et etiam una scotta benedicta nobilis pulcher
(13) rima [248.11] adulta erat . quam ego baptizaui . et post paucos
(14) dies una causa uenit [248.12] ad nos . insinuauit namque nobis .
(15) responsum accepisse a nuntio dei . et [248.13] monuit eam ut
(16) permaneret uirgo christi . et sic deo proximaret . Deo [248.14] gratias sex
(17) ta ab hac die opti me et auidissime arripuit
(18) illud . quod [248.15] etiam omnes uirgines dei similiter faci
(19) unt . non uolu ntate patrum [248.16] earum . immo perse
(20) cutiones patuntur et improperia falsa a parentibus [248.17] suis .
(21) et nichilominus plus augetur numerus . et de genere
(22) nostro [248.18] qui ibi nati sunt nescimus numerum eorum . preter uidu
(23) as et continentes . [248.19] [248.20] sed et illas maxime laborant quę ser
(24) uitio detinentur . usque [248.21] ad terrores et minas asidue perfe
(25) runt ; sed dominus gratiam dedit [248.22] multis ex ancillis
(26) suis . Nam et siue tantum ; tamen fortiter
(27) imitantur . [Chap. 43] [248.23] Unde autem etsi uoluero
(28) amitere illas ; et ut pergens in brithanniis
(29) [248.24] et libentissime paratus eram . quasi ad
(30) patriam et [248.25] parentes . non . id solum ; sed ętiam
(31) usque ad gallias uisitare fratres ; et [248.26] ut uiderem
(32) faciem sanctorum domini mei . scit deus quod ego ualde
(33) [248.27] optabam ; sed alligatus spiritu qui mihi
(34) protestatur . si hoc fecero . ut [248.28] reum futurum
(35) esse designat ; et timeo perdere laborem
(36) quem [248.29] in choaui ; et non ego sed christus dominus
(37) qui michi imperauit ut [249] [249.01] uenirem ; essemque
(38) cum illis residuum ętatis meę . si dominus
(39) [249.02] uoluerit et custodierit me ab omni uia
(40) mala ut non peccem coram illo . [Chap. 44] [249.03] Spero
(41) autem hoc debueram ; sed memet ipsum
(42) non credo . [249.04] quamdiu fuero in hoc corpere
(43) mortis ; quia fortis est qui cotidie ni
(44) titur [249.05] subuertere me a fide . et pręposi
(45) ta castitate religionis non fictę . usque
(46) [249.06] in finem uitę meę christo domino meo . Sed caro
(47) inimica semper [249.07] trahit ad mortem . id est ad
(48) illecebras in infelicitate perficiendas . [249.08] Et
(52rb)
(1) scio ex parte quare ego uitam perfectam . non . didici ;
(2) sicut et cęteri [249.09] credentes . Sed confiteor domino
(3) meo et non erubesco in conspectu [249.10] eius . quia
(4) non mentior ; ex quo cognoui eum a iuuen
(5) tute mea . creuit [249.11] in me amor dei et timor
(6) ipsius ; et usque nunc fauente domino fidem [249.12] ser
(7) uaui . [Chap. 45] [249.13] Rideat autem et insultet qui uolue
(8) rit ; ego non silebo neque [249.14] abscondo signa et
(9) mirabilia quę michi a domino ministrata sunt .
(10) [249.15] ante multos annos quam fierent ; quasi
(11) qui nouit omnia ętiam ante [249.16] tempora saecularia
(12) [Chap. 46] [249.17] Unde ego quidem debueram sine cessatione
(13) deo gracias agere . qui [249.18] sepe indulsit insipi
(14) entię meę . et neglegentię meę ; et de loco
(15) non [249.19] in uno quoque ut non michi uehementer
(16) irasceretur . qui adiutor datus [249.20] sum . et
(17) non cito adquieui secundum quod michi osten
(18) sum fuerat . Et [249.21] spiritus nichilominus suggere
(19) bat et misertus est mei dominus in milia [249.22] milium ;
(20) quia uidit in me quod paratus eram . seꝺ
(21) quod michi per [249.23] his nesciebam de statu meo
(22) quid facerem . quia multi hanc legationem
(23) [249.24] prohibebant . etiam inter se ipsos post ter
(24) gum meum narrabant et [249.25] dicebant . Iste .
(25) quare se mitit in periculum inter hostes
(26) qui deum [249.26] non nouerunt . non ut causa
(27) malitię . sed non sapiebat illis . sicut [249.27] et ego
(28) ipse testor intelligi propter rusticitatem
(29) meam ; et non [249.28] cito agnoui gratiam quę tunc
(30) erat in me ; nunc michi sapit quod [249.29] ante
(31) debueram . [Chap. 47] [249.30] Nunc ergo simpliciter insinu
(32) aui fratribus et conseruis meis [249.31] qui michi cre
(33) diderunt ; propter quod prędixi et predico
(34) ad roborandam [249.32] et confirmandam fidem
(35) uestram . utinam ut et uos immitemini maiora .
(36) et [250] [250.01] potiora faciatis . Hęc erit gloria mea ; quia
(37) filius sapiens gloria [250.02] patris est . [Chap. 48] [250.03] Uos scitis et
(38) deus qualiter conuersatus sum inter uos a
(39) iuuentute [250.04] mea ; in fide ueritatis et since
(40) ritate cordis ; ętiam ad gentes [250.05] illas inter
(41) quas habito ; ego fidem illis prestiti . et pre
(42) stabo . Deus [250.06] scit neminem illorum circunueni .
(43) nec cogito propter deum et [250.07] ęcclesiam ipsius ; ne
(44) excitem illis et nobis omnibus persecutionem .
(45) et [250.08] ne per me blasphemetur nomen domini ; quia scrip
(46) tum . est . Ue [250.09] homini per quem nomen domini blasphe
(47) matur . [Chap. 49] [250.10] Nam etsi imperitus sum nominibus
(48) tamen conatus sum quippiam [250.11] seruare me ;

(52va)
(1) ętiam fratribus christianis et uirginibus christi [250.12] et
(2) mulieribus reliogiosis quę michi ultronea
(3) munuscula donabant . et [250.13] super altere iacta
(4) bant ex hornamentis suis et iterum redde
(5) bam illis . [250.14] et aduersus me scandaliza
(6) bantur . cur hoc faciebam . sed ego propter
(7) [250.15] spem perhennitatis ut me in omnibus
(8) caute propterea conseruarem [250.16] ita ut
(9) me in aliquo titulo infideles caperent .
(10) uel ministerium seruitutis meę . [250.17] nec ętiam
(11) in minimis incredulis locum darem ;
(12) infamare siue [250.18] detractare . [Chap. 50] [250.19] Forte au
(13) tem quando baptizaui tot milia homi
(14) num sperauerim [250.20] ab aliquo illorum uel dimi
(15) dio scriptulę dicite michi et reddam [250.21] uo
(16) bis ; aut quando ordinauit ubique dominus
(17) clericos per modicitatem [250.22] meam et ministe
(18) rium gratis distribui illis ; si poposci
(19) ab aliquo [250.23] illorum . uel precium uel calci
(20) amenti mei ; dicite michi et reddam [250.24] uo
(21) bis [Chap. 51] [250.25] magis . Ego impendi uobis ut me
(22) caperet . et inter uos et ubique [250.26] pergebam
(23) causa uestra in multis periculis ętiam
(24) usque ad exteras [250.27] partes . ubi nemo ultra
(25) erat . et ubi nunquam aliquis peruene
(26) rat . qui [250.28] baptizaret . aut clericos ordi
(27) naret . aut populum in fide confirma
(28) ret . donante [250.29] domino diligenter et liben
(29) tissime pro salute uestra omnia gessi . [Chap. 52] [250.30] Inte
(30) rim premia regibus dabam . preter quod
(31) [250.31] mercedem dabam filiis ipsorum qui mecum
(32) ambulant ; et nichilominus [251] [251.01] comprehen
(33) derunt me tunc cum comitibus meis ;
(34) et illa die auidisse cupiebant [251.02] interfice
(35) re me . sed tempus nondum uenerat .
(36) et omnia quecumque [251.03] nobiscum inuenerunt
(37) rapuerunt . et me ipsum ferro uixerunt ;
(38) et [251.04] quartodecimo die absoluit me dominus
(39) a potestate eorum ; et [251.05] quicquid nostrum
(40) fuit reditum . esse . nobis . propter deum et ne
(41) cessarios [251.06] amicos quos ante pręuidimus
(42) [Chap. 53] [251.07] Uos autem experti estis quantum ego
(43) erogaui illis . qui iudicabant [251.08] per omnes
(44) regiones ; quos ego frequentius uisita
(45) bam . Censeo enim [251.09] non minimum quam
(46) precium quindecim hominum distribui
(47) illis . ita [251.10] ut me fruamini . et ego uobis
(48) semper fruar in deum ; non me pęnitet [251.11] nec
(52vb)
(1) satis est michi adhuc impendo et super impen
(2) dam . Potens enim [251.12] dominus ut det michi post
(3) modum . ut meipsum impendar pro animabus
(4) [251.13] uestris . [Chap. 54] [251.14] Ecce testem deum inuoco in animam
(5) meam quia non mentior . [251.15] neque ut sit causa
(6) adulationis uel auaritię scripserim uo
(7) bis ; [251.16] neque ut honorem sperarem uestrum . Suffi
(8) cit enim michi honor qui [251.17] nundum uide
(9) tur . sed corde creditur . Fidelis autem qui
(10) promisit [251.18] nunquam mentitur ; [Chap. 55] [251.19] sed uideo
(11) iam in presenti seculo me supra modum
(12) exaltatum [251.20] a domino . et non eram dignus
(13) neque talis ut michi hoc prestaret . [251.21] dum
(14) scio certissime quod michi melius conue
(15) nit paupertas . et calamitas . [251.22] quam dili
(16) cię et diuicię . Sed et christus dominus [251.23] pro nobis
(17) fuit pauper . Ego uero miser
(18) et infelix . etsi opes uoluero
(19) iam [251.24] non habeo . neque me ipsum
(20) iudico . quia cotidie spero aut [251.25] interne
(21) tionem . aut circunueniri . aut redigi
(22) in seruitutem ; siue occasio [251.26] cuiuslibet ;
(23) sed nichil horum uereor . propter pro
(24) missa cęlorum ; [251.27] quia iactaui meipsum
(25) in manus dei omnipotentis quia ubique [251.28] do
(26) minatur sicut propheta ait . Iacta cogita
(27) tum tuum in deum ; et [251.29] ipse te enutriet .
(28) [Chap. 56] [251.30] Ecce nunc commendo animam meam fide
(29) lissimo deo meo ; pro [252] [252.01] quo legationem fungor
(30) in ignobilitate mea ; sed quia personam non
(31) accipit . [252.02] et elegit me ad hoc officium ut
(32) unus essem de suis minimis minister .
(33) [Chap. 57] [252.03] Unde autem retribuam illi . pro omnibus quę re
(34) tribuit michi ? [252.04] Sed quid dicam uel
(35) quid promittam domino meo ; quia nichil ua
(36) leo [252.05] nisi ipse michi dederit . sed scrutator
(37) corda et renes . quia satis et nimis [252.06] cupio
(38) et paratus eram ut donaret michi bi
(39) bere calicem eius sicut indulsit [252.07] et cete
(40) ris amantibus se . [Chap. 58] [252.08] Qua propter non
(41) contingunt michi a domino meo . ut nun
(42) quam [252.09] amitam plebem suam . quam
(43) adquisiuit in ultimis terrę . Oro ergo
(44) deum [252.10] ut det mihi perseuerantiam . et
(45) dignetur ut reddam illi testem [252.11] fidelem .
(46) usque ad transitum meum propter deum meum .
(47) [Chap. 59] [252.12] et si aliquid boni inuitatus sum unquam
(48) propter deum meum [252.13] quem diligo . Peto igitur
[Substantial text missing in this MS between the canonical lines 252.14 - 257.22.]

(53ra)
(1) [[±]]ti [257.23] perlonga terrarum spatia . ubi peccatum
(2) manifeste [257.24] grauetur . impudenter impudens
(3) ibi habitat ; et abundat ; ibi uenundati
(4) ingenui [257.25] homines . christiani in seruitutem
(5) redacti sunt ; presertim indignissimorum .
(6) [257.26] pessimorumque atque apostatarum . pictorum ;
(7) [Chap. 16] [257.27] idcirco cum tristicia et merore uociferabo .
(8) O spetiosissimi [258] [258.01] atque amantissimi fratres et filii
(9) quos in christo genui . enumerare [258.02] nequeo ; quiꝺ
(10) faciam uobis ? Non sum dignus neque
(11) hominibus [258.03] subuenire . Pręualuit iniqui
(12) tas iniquorum super nos . Quasi extranei
(13) [258.04] facti sumus . Forte non credunt . Unum
(14) baptismum percepimus ; et [258.05] unum deum
(15) patrem habemus . Indignum est illis ; quod
(16) de ẏberia nati [258.06] sumus . Sic enim aiunt .
(17) Nonne unum deum habetis ; quid dereliquistis
(18) [258.07] unusquisque proximum suum ? [Chap. 17] [258.08] Idcirco
(19) doleo pro uobis . doleo karissimi mihi ; sed iterum
(20) [258.09] gaudeo intra meipsum ; quia non gratis
(21) laboraui . et peregrinatio mea [258.10] in uacuum
(22) non fuit . Et contigit scelus illo in tempo
(23) re horridum et [258.11] ineffabile . Deo gracias ;
(24) credentes et baptizati . de saeculo recessistis
(25) [258.12] ad paradẏsum . Cerno uos ; migrare
(26) pistis ; ubi nox non erit [258.13] neque luctus . neque
(27) mors amplius ; sed exultabitis sicut uituli
(28) ex [258.14] uinculis resoluti . et conculcabitis ini
(29) quos . et erunt cinis sub pedibus [258.15] uestris . [Chap. 18] [258.16] Uos
(30) ergo regnabitis cum apostolis . et prophetis . atque
(31) martẏribus . et [258.17] ęterna regna capietis ; sicut
(32) ipse testatur inquiens . Uenient [258.18] ab oriente
(33) et occidente et recumbent cum abraham .
(34) et ẏsaac . et iacob . in [258.19] regno cęlorum ; foris
(35) canes . et uenefici . et homicidę . et menda
(36) ces . [258.20] et periuri . Pars eorum . in stagnum ignis
(37) ęterni . Non enim in uanum ait [258.21] apostolus .
(38) Ubi iustus uix saluus erit ; peccator et
(39) impius et transgressor [258.22] legis ubi se recogno
(40) scet ? [Chap. 19] [258.23] Unde enim coroticus cum suis
(41) sceleratissimis rebellatoribus [258.24] christi . ubi se ui
(42) debunt qui mulierculas baptizatas . et
(43) predia orphanorum . spurcissimis satellitibus
(44) suis . [258.25] distribuuntur . ob misere regnum tem
(45) porale . quod utique in momento [258.26] transit ;
(46) sicut nubes uel fumus qui utique uen
(47) to dispergitur . ita [258.27] peccatores et fraudu
(48) lenti . a facie domini peribunt ; iusti autem
(53rb)
(1) ępulentur [258.28] in magna constantia cum christo ; et
(2) iudicabunt nationes ; et regibus [258.29] iniquis domi
(3) nabuntur in saecula saeculorum amen . [259] [Chap. 20] [259.01] Testificor
(4) coram deo et sanctis angelis suis . quod ita erit
(5) sicut [259.02] intimauit imperitię meę . Non mea
(6) uerba sunt ista . sed dei et apostolorum [259.03] atque
(7) prophetarum . quę ego in latinum transtuli .
(8) Qui nunquam [259.04] mentiti sunt ; et qui crediderit .
(9) salui erunt ; qui uero non crediderit ;
(10) condempnabitur . [259.05] Deus enim loquutus est .
(11) [Chap. 21] [259.06] Queso plurimum ut quicumque famulus dei
(12) propmtus [259.07] fuerit . ut sit gerulus literarum
(13) harum . ut nequaquam subtrahatur [259.08] a nemine .
(14) sed magis potius legatur coram cunctis ple
(15) bibus . et presente [259.09] ipso coritico ; quod si
(16) deus inspirat illos ut quandoque deo [259.10] resipiscant .
(17) ita ut uel sero pęniteant . quod tam impie
(18) gesserunt . [259.11] Homicida erga fratres domini fuerunt .
(19) sed peniteant ; et liberent captiuas baptizatas
(20) [259.12] quas ante cęperunt ; ita ut mereantur deo
(21) uiuere . et sani efficiantur ; [259.13] hic et in ęternum ;
(22) pax patri . et filio . et spiritui sancto . AMEN