CoReMA

Cooking Recipes of the Middle Ages

HELP

Bottom menu: use to switch between data presentations:

  • Description: manuscript description
  • Recipes: semantic annotation of recipes in collection context
  • Transcription: provides a slightly normalized transcription of the collection including a horizontal text image synopses.
  • Full-Width: provides a slightly normalized transcription of the collection including a vertical text image synopses with a larger image area.
  • Metadata: Standardized metadata page for GAMS objects

Buttons of image viewer:

  • + / -: use to zoom in and out of the image
  • Home: display whole image
  • Full-screen: display image full-screen
  • Arrows: use to navigate forward and backward between images, text will adjust accordingly

License, citation suggestion, and change log are available via buttons next to manuscript signature below the manuscript image.

[188r]
recipe collection "Wo1a"
01: Wie maeditorial expansion:  ̅n ain fisch beraiteditorial expansion:  ̅en sol
02: jn treyerlay farb

03: Wildu machen dreÿerley essen voeditorial expansion:  ̅n aineeditorial expansion:  ̅m fisch das
04: er dennocht gantz sey so nim jn vneditorial expansion:  ̅d leg in auff
05: aineeditorial expansion:  ̅n rost vneditorial expansion:  ̅d bespreng editorial expansion: dzdaz das haupt stuk mit mel
06: [vnd]supplied because: damaged [begeusz]supplied because: damaged es mit haissem smaltz als lang bis editorial expansion: dzdaz
07: dich bedunkcht es seÿ genuͦg [hab]supplied because: damaged [vnd]supplied because: damaged pra vneditorial expansion:  ̅d soy vneditorial expansion:  ̅d
08: [vnd]supplied because: damaged [editorial expansion: dzdaz]supplied because: damaged [er]supplied because: damaged [tail]supplied because: damaged [vnd]supplied because: damaged slach ain [schoen]supplied because: damaged [weiss]supplied because: damaged tuͦch [vmeditorial expansion:  ̅m]supplied because: damaged
09: [darauff]supplied because: damaged [vneditorial expansion:  ̅d]supplied because: damaged [dan]supplied because: damaged [mar]supplied because: damaged [haissen]supplied because: damaged wein vneditorial expansion:  ̅d wasser
10: [??]supplied because: damaged [man]supplied because: damaged smaltz [daeditorial expansion:  ̕rein]supplied because: damaged vneditorial expansion:  ̅d das wasser so
11: [wird]supplied because: damaged [es]supplied because: damaged [sich]supplied because: damaged schon vneditorial expansion:  ̅d [tuet]supplied because: damaged [wenig]supplied because: damaged gluͦtt dar=
12: vnteditorial expansion:  ̕er daneditorial expansion:  ̅n das swantz stuck d das saltz schon vneditorial expansion:  ̅d
13: [fisch???]supplied because: damaged [ab]supplied because: damaged mit aineeditorial expansion:  ̅m messer vneditorial expansion:  ̅d ain gluͦt slach dar
14: [vnder]supplied because: damaged vneditorial expansion:  ̅d prat ez kuͦl vnd lass es nit veditorial expansion:  ̕erprinneeditorial expansion:  ̅n
15: [???]supplied because: damaged [gettn]supplied because: damaged rost also haustu dreÿerlay essen voeditorial expansion:  ̅n aineeditorial expansion:  ̅m
16: fisch ain gesotteditorial expansion:  ̅en editorial expansion: dzdaz andeditorial expansion:  ̕er gepacheditorial expansion:  ̅en editorial expansion: dzdaz drÿtt geprateditorial expansion:  ̅en
17: Wie maeditorial expansion:  ̅n machen sol ain
18: holprateditorial expansion:  ̅en voeditorial expansion:  ̅n vischen

19: Wildu machen aineditorial expansion:  ̅en holprateeditorial expansion:  ̅n voeditorial expansion:  ̅n vischen vneditorial expansion:  ̅d man=
20: delmilch so nim ain hecht vneditorial expansion:  ̅d hack jn klain vneditorial expansion:  ̅d
21: tuͦ dar vndeditorial expansion:  ̕er geriebens prott vneditorial expansion:  ̅d stupp nim daneditorial expansion:  ̅n
22: aine hülczeditorial expansion:  ̕ern [schuess]supplied because: damaged der eben seÿ vneditorial expansion:  ̅d streich daneditorial expansion:  ̅n
23: die fuell dar an mach es gleich als ain hirsen
24: praten vneditorial expansion:  ̅d leg es daneditorial expansion:  ̅n zu aineeditorial expansion:  ̅m für vneditorial expansion:  ̅d prät ez
25: sauber vneditorial expansion:  ̅d begeuws jn dan mit guͦteeditorial expansion:  ̅m putereditorial expansion:  ̅en [188v] 01: odeditorial expansion:  ̕er mit oel wan ez geprateditorial expansion:  ̅en ist so zeẅch jn daneditorial expansion:  ̅n
02: also gancz ab dem spiss nim duck dickh maeditorial expansion:  ̅ndel
03: milch vneditorial expansion:  ̅d häsen platereditorial expansion:  ̅en dar vndeditorial expansion:  ̕er dy die gesotteditorial expansion:  ̅en
04: seÿ zuckers genuͦg tuͦ dar ein tuͦ [es]supplied because: damaged jn ain saubeditorial expansion:  ̕er
05: pfanneeditorial expansion:  ̅n [mach ez]supplied because: damaged gel genuͦg vneditorial expansion:  ̅d verklaeg den pra
06: ten vmb 4 täg vneditorial expansion:  ̅d das loch da deditorial expansion:  ̕er prateditorial expansion:  ̅en [???]supplied because: damaged [??]supplied because: damaged
07: vneditorial expansion:  ̅d setz jn jn ain klaineeditorial expansion:  ̅n hafen vneditorial expansion:  ̅d [fer]supplied because: damaged [jn]supplied because: damaged [das]supplied because: damaged
08: [feuer]supplied because: damaged [aufwärtz]supplied because: damaged steg geẅsz die milch jn den pr
09: aten vneditorial expansion:  ̅d lass in sten bisz er hert wirt vnd
10: sneid es [daneditorial expansion:  ̅n]supplied because: damaged zuͦ duenneeditorial expansion:  ̅n scheyblein vnd gib
11: daneditorial expansion:  ̅n [ze essen]supplied because: damaged [editorial expansion: &cetc.]supplied because: damaged
12: Wie maeditorial expansion:  ̅n macheditorial expansion:  ̅en sol latwery
13: voeditorial expansion:  ̅n Regelpiren
[editorial expansion: &cetc.]supplied because: damaged []supplied because: damaged
14: Schel die Regelpireditorial expansion:  ̅en schon sneid sy zuͦ [fier???]supplied because: damaged
15: vneditorial expansion:  ̅d sneid die kereeditorial expansion:  ̅n dar ausz tuͦ daneditorial expansion:  ̅n die [pirn]supplied because: damaged
16: jn ain haffen vneditorial expansion:  ̅d setz daneditorial expansion:  ̅n auf ain [gluͦt]supplied because: damaged vnd
17: geẅsz dar an ain viertail wasser vneditorial expansion:  ̅d veditorial expansion:  ̕ermach
18: den hafen editorial expansion: dzdaz deditorial expansion:  ̕er tunst nit heditorial expansion:  ̕erausz gang [wann]supplied because: damaged
19: sy daneditorial expansion:  ̅n genuͦg haben so stoss sy klain vneditorial expansion:  ̅d tuͦ
20: sÿ in ain kessel vneditorial expansion:  ̅d setz auf ain treÿ[fues]supplied because: damaged vnd
21: mach ain guͦte gluͦt dar vndeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d [rueer]supplied because: damaged [sy]supplied because: damaged
22: fürsichtar vneditorial expansion:  ̅d ÿe pey aineditorial expansion:  ̕er weil so geẅsz en
23: wenig dar an vneditorial expansion:  ̅d stupp sÿ ab mit guͦtem
24: würtz so wirt sy guͦt editorial expansion: &cetc.
25: Wie maeditorial expansion:  ̅n aeditorial expansion:  ̅in aÿ machen sol
26: auss xxx odeditorial expansion:  ̕er xl airen editorial expansion: &cetc.
[189r] 01: Nim zwo sawplatereditorial expansion:  ̅en das ainew groesser seÿ
02: das daneditorial expansion:  ̅n die andeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d swaib sÿ schon mit wasser
03: jnneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d nim daneditorial expansion:  ̅n die air uneditorial expansion:  ̅d schaid sy schon
04: voeditorial expansion:  ̅n enandeditorial expansion:  ̕er das weis besundeditorial expansion:  ̕er die totter besundeditorial expansion:  ̕er
05: nim daneditorial expansion:  ̅n die klainereditorial expansion:  ̅en plater vneditorial expansion:  ̅d rüer die
06: toetteditorial expansion:  ̕er [durch]supplied because: damaged anandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d geẅsz sy jn die plateditorial expansion:  ̕er das
07: [jn]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged [werde]supplied because: damaged voeditorial expansion:  ̅n den tottereditorial expansion:  ̅en vnd veditorial expansion:  ̕erpind sy daneditorial expansion:  ̅n
08: schon mitt aineeditorial expansion:  ̅m faden lasz sy wol siededitorial expansion:  ̅en editorial expansion: dzdaz erhert
09: [vnd]supplied because: damaged schel daneditorial expansion:  ̅n die plateditorial expansion:  ̕er ab den toettern Nim daneditorial expansion:  ̅n
10: die grossen plateditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d sneid ain loch dar ein als
11: gross das deditorial expansion:  ̕er totter dar ein müg vneditorial expansion:  ̅d naeg daneditorial expansion:  ̅n
12: [ped]supplied because: damaged plateditorial expansion:  ̕er schon wideditorial expansion:  ̕er zuͦ vneditorial expansion:  ̅d klopf daneditorial expansion:  ̅n das weisz
13: zuͦ anandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d nim ain trachter stoss jn jn das
14: loch vneditorial expansion:  ̅d geẅsz das weiss auff den totteditorial expansion:  ̕er hin ein
15: [piz]supplied because: damaged die plateditorial expansion:  ̕er vol werde vneditorial expansion:  ̅d pind sÿ daneditorial expansion:  ̅n zuͦ vneditorial expansion:  ̅d
16: leg sÿ jn ain hafen vneditorial expansion:  ̅d lass sÿ aber siededitorial expansion:  ̅en so sewd
17: das weisz vneditorial expansion:  ̅d die toetter so wirt ain ain dar ausz
18: vneditorial expansion:  ̅dd [gib]supplied because: damaged ez daneditorial expansion:  ̅n hin ze essend editorial expansion: &cetc.
19: Wie maeditorial expansion:  ̅n mach ain gesultzeditorial expansion:  ̅en maeditorial expansion:  ̅ndel
20: voeditorial expansion:  ̅n dreÿerlaÿ farb editorial expansion: &cetc.

21: Nim hausen platereditorial expansion:  ̅en die seẅd jn wasser schön
22: nim daneditorial expansion:  ̅n ain dicke maeditorial expansion:  ̅ndelmilch vneditorial expansion:  ̅d peteditorial expansion:  ̕ersil heck
23: den gar klain vneditorial expansion:  ̅d nim daneditorial expansion:  ̅n das drÿtail deditorial expansion:  ̕er man
24: delmilch dar vndeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d zucker das wol editorial expansion: dzdaz wirt [189v] 01: daneditorial expansion:  ̅n ain gruenew farb vneditorial expansion:  ̅d nim daneditorial expansion:  ̅n disew zwaÿtail
02: vneditorial expansion:  ̅d zuckers wol vneditorial expansion:  ̅d lass sy daneditorial expansion:  ̅n siededitorial expansion:  ̅en jn ainer pfanneeditorial expansion:  ̅n
03: vneditorial expansion:  ̅d ain tail laüs also weisz das drÿtail mach gleich gel
04: vneditorial expansion:  ̅d geẅs yecklich auff ain pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d geẅsz dann auf
05: ain p lass ez daneditorial expansion:  ̅n sten vneditorial expansion:  ̅d seẅe die gruene farb [in]supplied because: damaged
06: ainer pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d geẅsz daneditorial expansion:  ̅n aüff ain pfendlein
07: Also lass es staen bis er hert werd [so]supplied because: damaged haustu dreÿer
08: laÿ farb weis gel vneditorial expansion:  ̅d gruen vneditorial expansion:  ̅d [heb]supplied because: damaged [es]supplied because: damaged [dan]supplied because: damaged vber
09: das für vneditorial expansion:  ̅d bald her wideditorial expansion:  ̕er ab vneditorial expansion:  ̅d leg es auf ain
10: anricht vneditorial expansion:  ̅d schneid es daneditorial expansion:  ̅n schaffzagelt vneditorial expansion:  ̅d leg
11: auff ain schuessel ains weisz das gruen das drÿtt
12: gell bis das die schuessel vol werde gib ez ze essen
13: Wie maeditorial expansion:  ̅n machen sol ain getraenck
14: editorial expansion: dzdaz aineeditorial expansion:  ̅m die pestellencz nicht tue

15: Wildu machen ain tranck das dir kain drüesz
16: jn aineeditorial expansion:  ̅m jär werd vneditorial expansion:  ̅d kain aitter nit geschaden
17: mueg vneditorial expansion:  ̅d das hertz so nim absintheum vneditorial expansion:  ̅d seẅd
18: den jn gaÿss milch waneditorial expansion:  ̅n sy gesotteditorial expansion:  ̅en ist so seich sy
19: durch ain tuͦch j vneditorial expansion:  ̅d sawff es ausz so pistu sicher
20: das jär vor den druessen vneditorial expansion:  ̅d vor dem aitter vneditorial expansion:  ̅d
21: tuͦ das jn dem mayen editorial expansion: &cetc. [190r] 01: Rephuener jn der vasten
02: In dem ersten voeditorial expansion:  ̅n den geprateditorial expansion:  ̅nen rephuenreditorial expansion:  ̅en jn
03: der vasten hays dir graben zway hoelczer in der
04: form waneditorial expansion:  ̅n maeditorial expansion:  ̅n sÿ zuͦ sameeditorial expansion:  ̅n truck das sÿ ainen
05: form machen als ain rephuͦn Nim fisch vneditorial expansion:  ̅d tuͦ
06: der grat vneditorial expansion:  ̅d die schueppen da voneditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d hack den
07: prateeditorial expansion:  ̅n vndeditorial expansion:  ̕ereinander gar klaïn vneditorial expansion:  ̅d gewütz gar
08: wol vneditorial expansion:  ̅d süd das wol mit den hoelczern die da
09: hand ain form als ain rephuͦn das prat vnd
10: spick es mit hechten praten editorial expansion: &cetc.
11: Rechprateditorial expansion:  ̅en in deditorial expansion:  ̕er vasten
12: Nim grosz fisch welheditorial expansion:  ̕erlaÿ sy seÿgen vneditorial expansion:  ̅d tuͦ den
13: grat vneditorial expansion:  ̅d die schueppen da von vneditorial expansion:  ̅d zer hack die
14: präteeditorial expansion:  ̅n gar klain vneditorial expansion:  ̅d reib ain weis prot dar
15: vndeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d gewürtz das wol vneditorial expansion:  ̅d mach das zuͦ sameeditorial expansion:  ̅n
16: mit aineeditorial expansion:  ̅m nassen messer auff deditorial expansion:  ̕er anricht jn dem
17: form als ain rechprät vneditorial expansion:  ̅d leg das in ain pfa
18: nneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d erwell es dar näch nim ain spisz vneditorial expansion:  ̅d
19: stoss jn dar durch vneditorial expansion:  ̅d spick jn mit aineeditorial expansion:  ̅m
20: gruen hechtprateditorial expansion:  ̅en so würt ez ain rechprät
21: jn der vasten jn deditorial expansion:  ̕er vasten jn deditorial expansion:  ̕er vasten editorial expansion: &cetc. [190v] 01: Zigeditorial expansion:  ̕er in deditorial expansion:  ̕er vasten
02: Nim geschelten mandel vneditorial expansion:  ̅d stosz den jn
03: aineeditorial expansion:  ̅m mörser vneditorial expansion:  ̅d mach dick milch da voeditorial expansion:  ̅n vnd
04: seÿch das durch ain duech in ain pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d
05: reib ainwenig weiszprot dar ein [?]supplied because: damaged daz er wall
06: vneditorial expansion:  ̅d ain wenig [guͦcz]supplied because: damaged [weinz]supplied because: damaged vneditorial expansion:  ̅d weneditorial expansion:  ̅n ez erwall
07: so zwech ez ausz der pffanneeditorial expansion:  ̅n auff ain tuͦch odeditorial expansion:  ̕er
08: auff ain sÿb so seucht daz wasser da voeditorial expansion:  ̅n so
09: wirt ez guͦteditorial expansion:  ̕er zigeditorial expansion:  ̕er den richt an lang vneditorial expansion:  ̅d besteck
10: jn mit mandel kern Nim den selben zigeditorial expansion:  ̕er
11: vneditorial expansion:  ̅d leg ain fiertail jn ain schuessel vneditorial expansion:  ̅d [gewsz]supplied because: damaged
12: ain mandel mich milch dar an editorial expansion: &cetc.
13: Fladen jn deditorial expansion:  ̕er vasten
14: Nim mandel vneditorial expansion:  ̅d hack den klain vneditorial expansion:  ̅d ferb
15: jn halbeditorial expansion:  ̅en mit saffran vneditorial expansion:  ̅d leg jn besundeditorial expansion:  ̕er jn
16: ain schüssellin vneditorial expansion:  ̅d nim ÿmmer wol erlesen
17: vneditorial expansion:  ̅d erwell die das sÿ sinbel werdn vneditorial expansion:  ̅d leg die
18: auch besundeditorial expansion:  ̕er jn die schuessel vneditorial expansion:  ̅d Nim alleditorial expansion:  ̕erlaÿ
19: fissch rogen daneditorial expansion:  ̅n deditorial expansion:  ̕er barbeditorial expansion:  ̅en rogeditorial expansion:  ̅en nicht vneditorial expansion:  ̅d stosz
20: den jn aineeditorial expansion:  ̅m morser mit aineeditorial expansion:  ̅m wenigeditorial expansion:  ̅en weissen
21: melb das ez werd als ein strauben taig vnd
22: ferb den vneditorial expansion:  ̅d gewsz ez auff den fladen vnd
23: bach jn jn dem ofen editorial expansion: &cetc. [191r] 01: Krapffen jn deditorial expansion:  ̕er vasten
02: Stosz nüskern vneditorial expansion:  ̅d veigen vndeditorial expansion:  ̕er einandeditorial expansion:  ̕er in ainem
03: morser vneditorial expansion:  ̅d gewürtz das wol vneditorial expansion:  ̅d ferb ez vneditorial expansion:  ̅d leg
04: es jn ain pfanneeditorial expansion:  ̅n vnd güsz oel dar an vneditorial expansion:  ̅d er
05: well ez vneditorial expansion:  ̅d machs jn aim krapffen ausz weissem
06: vrhab taig vneditorial expansion:  ̅d pachs wol jn oel vneditorial expansion:  ̅d gibs kalt
07: Gepraeditorial expansion:  ̅ntnew air
08: Schlach air auff bey dem grossen spitz vneditorial expansion:  ̅d kloppff
09: die gar wol vneditorial expansion:  ̅d tuͦ saffran dar ein vneditorial expansion:  ̅d pfa pfeffer
10: vneditorial expansion:  ̅d gehackteeditorial expansion:  ̅n peterlen odeditorial expansion:  ̕er saluan vneditorial expansion:  ̅d rost das jn
11: aineditorial expansion:  ̕er pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d hack es klain vneditorial expansion:  ̅d tuͦ es wideditorial expansion:  ̕er
12: jn die airgügen vneditorial expansion:  ̅d stosz ez an ain spiss vneditorial expansion:  ̅d legz
13: auff ain rost vneditorial expansion:  ̅d pratz editorial expansion: &cetc.
14: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n veigeditorial expansion:  ̅en
15: Stosz ye sechs veigeditorial expansion:  ̅en an ain spiszlin vneditorial expansion:  ̅d mach deditorial expansion:  ̕er
16: wie vil du wilt vneditorial expansion:  ̅d süd sÿ jn aineeditorial expansion:  ̅m kessel odeditorial expansion:  ̕er
17: jn aineeditorial expansion:  ̅m haffen vneditorial expansion:  ̅d güsz gleich wein vneditorial expansion:  ̅d wasser
18: dar an dar nauch Nim prot vneditorial expansion:  ̅d letzelteeditorial expansion:  ̅n ge
19: riben vneditorial expansion:  ̅d tuͦ das an die suppen voeditorial expansion:  ̅n den feigeditorial expansion:  ̅en
20: vneditorial expansion:  ̅d honig essig vneditorial expansion:  ̅d trib ez durch ain tuͦch odeditorial expansion:  ̕er
21: sÿb gewürtz vneditorial expansion:  ̅d ferbs vneditorial expansion:  ̅d erwell das alles
22: jn aineditorial expansion:  ̕er pfanneeditorial expansion:  ̅n vndeditorial expansion:  ̕er ainandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d leg die
23: feigen jn ain rains vas vneditorial expansion:  ̅d gews das dar
24: an vneditorial expansion:  ̅d waneditorial expansion:  ̅n du daz an richtest so bestrew es [191v] 01: mit erwelten sinwelln weinpereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d gibs kalt
02: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n krepssen
03: Nim kreppssen vneditorial expansion:  ̅d sneid editorial expansion: dzdaz poesz voeditorial expansion:  ̅n den ewegn
04: vneditorial expansion:  ̅d stosz editorial expansion: dzdaz vndeditorial expansion:  ̕er anandeditorial expansion:  ̕er jn aineeditorial expansion:  ̅m morser vneditorial expansion:  ̅d zer
05: treib daz mir aineditorial expansion:  ̕er milich dürch ain sÿb vneditorial expansion:  ̅d reib
06: aineditorial expansion:  ̕er semeleditorial expansion:  ̅en dar zue vneditorial expansion:  ̅d air tottereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d slach
07: daz durchanandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d maech ain muͦsz dar ausz
08: jn aineditorial expansion:  ̕er pfanneeditorial expansion:  ̅n editorial expansion: dzdaz wirt rotteditorial expansion:  ꝭen editorial expansion: &cetc.
09: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n kes
10: Du solt reibeditorial expansion:  ̅en guͦteditorial expansion:  ̅en kes vneditorial expansion:  ̅d Nim halb alz vil
11: maelbs vneditorial expansion:  ̅d slach air dar an daz es sich lasz
12: wellen vneditorial expansion:  ̅d puluer editorial expansion: dzdaz wol vneditorial expansion:  ̅d wallig editorial expansion: dzdaz auff
13: aineditorial expansion:  ̕er panck editorial expansion: dzdaz es werd alz ain wurst editorial expansion: dzdaz macht
14: tuͦn vneditorial expansion:  ̅d krump als ain rosseÿssen vneditorial expansion:  ̅d pach ez
15: jn smalcz jn smalcz editorial expansion: &cetc.
16: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n pachis
17: Mach aineeditorial expansion:  ̅n taig mit eÿtel aireditorial expansion:  ̅en so du aller
18: hertest mügest editorial expansion: dzdaz ferb vneditorial expansion:  ̅d walgs das duenne
19: pletter dar ausz werde z alz ain pfanzelt vneditorial expansion:  ̅d
20: pach editorial expansion: dzdaz jn smaltz vneditorial expansion:  ̅d nim ain guͦten wein
21: halb als vil honigs vneditorial expansion:  ̅d erwell editorial expansion: dzdaz vndeditorial expansion:  ̕er anandeditorial expansion:  ̕er
22: vneditorial expansion:  ̅d züch das pacheditorial expansion:  ̅en dar durch waneditorial expansion:  ̅n du
23: ez wild an richten editorial expansion: &cetc. [192r] 01: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n pachein
02: Nim geribeditorial expansion:  ̅en kaes vneditorial expansion:  ̅d mel yetlich geleich vneditorial expansion:  ̅d
03: slach dar an air vneditorial expansion:  ̅d gewuertz ez wol vneditorial expansion:  ̅d ruer ez
04: durch anandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d walgs ez auff aineeditorial expansion:  ̅m prett vneditorial expansion:  ̅d
05: mach dar ausz lang strützel gar dünne vneditorial expansion:  ̅d pach
06: ez jn vil smalcz dar nach sneid ez jn ain schüssel
07: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n aineeditorial expansion:  ̅m kalbkoppff
08: Sneid editorial expansion: dzdaz vndeditorial expansion:  ̕er voeditorial expansion:  ̅n dem kalbskoppff vneditorial expansion:  ̅d sewd den
09: gar wol dar prich die hireditorial expansion:  ̅en schalleditorial expansion:  ̅en auff vneditorial expansion:  ̅d saeÿ
10: guͦtz gewürtz auff editorial expansion: dzdaz hireditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d güsz haisz smaltz dar
11: jn vneditorial expansion:  ̅d prätz auff aineeditorial expansion:  ̅m rost editorial expansion: dzdaz wirt ain guͦteditorial expansion:  ̕er
12: kalbskopff kalbskopff kalbskopff editorial expansion: &cetc.
13: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n sueltz
14: Nim Rechhawt vneditorial expansion:  ̅d pruee die wol editorial expansion: dzdaz das här
15: dar ab gee vneditorial expansion:  ̅d süd die hawt wol so rimpft sÿ
16: sich zuͦ sameeditorial expansion:  ̅n vast editorial expansion: dzdaz zersneid aineditorial expansion:  ̕er spaneditorial expansion:  ̅n lang
17: vneditorial expansion:  ̅d zwaÿer fingeditorial expansion:  ̕er prait vneditorial expansion:  ̅d mach dar ausz
18: ain guͦte sultz Also machtu ain gesultz hossen
19: nestel machen jn deditorial expansion:  ̕er selbeditorial expansion:  ̅en foreditorial expansion:  ̅em editorial expansion: &cetc.
20: Ain richt voeditorial expansion:  ̅n lebeditorial expansion:  ̕er galrat editorial expansion: &cetc.
21: Nim ain hirschlebeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d pratz dar nach zer
22: sneid sy vneditorial expansion:  ̅d stosz jn aineeditorial expansion:  ̅m morser mit rugkein
23: prot vneditorial expansion:  ̅d mit honig mit wein vneditorial expansion:  ̅d essich vneditorial expansion:  ̅d reib [192v] 01: es durch ain syb vneditorial expansion:  ̅d gewürtz ez wol vneditorial expansion:  ̅d erwell
02: die lebeditorial expansion:  ̕er dar d nach gib die kalt editorial expansion: &cetc.
03: Ain richt voeditorial expansion:  ̅n hasen würsten
04: Nim lungeeditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d lebern vneditorial expansion:  ̅d die wuest voeditorial expansion:  ̅n ainem
05: hasen vneditorial expansion:  ̅d zer sneid daz würflat vneditorial expansion:  ̅d fach den
06: swaisz vneditorial expansion:  ̅d tuͦ pfeffer dar an vneditorial expansion:  ̅d süd ez da mit
07: vneditorial expansion:  ̅d fasz daz jn den darm vneditorial expansion:  ̅d seich die würst vneditorial expansion:  ̅d
08: prätz dar nach vneditorial expansion:  ̅d gibs trucken
09: Airymsmaltz jn deditorial expansion:  ̕er vasten
10: Nim geschelten mandel vneditorial expansion:  ̅d stosz den jn aineeditorial expansion:  ̅m
11: morser vneditorial expansion:  ̅d leg ain weisz prat dar zuͦ vneditorial expansion:  ̅d mach
12: dar ausz schaenlach vneditorial expansion:  ̅d ferbs da mitteditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d legs
13: jn ain pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d güsz oel dar an vneditorial expansion:  ̅d pach
14: ez dar jnn editorial expansion: &cetc.
15: Gehalbierte air jn der vasteditorial expansion:  ̅en
16: Mach ausz deditorial expansion:  ̕er obgeschribeditorial expansion:  ̅en mateditorial expansion:  ̕ereÿ sinbel ain
17: air vneditorial expansion:  ̅d snid die voeditorial expansion:  ̅n anandeditorial expansion:  ̕er nach deditorial expansion:  ̕er leng
18: vneditorial expansion:  ̅d ferbs an deditorial expansion:  ̕er stat da deditorial expansion:  ̕er tottereditorial expansion:  ̅en ligeditorial expansion:  ̅en sol
19: vneditorial expansion:  ̅d besaey sÿ mit peterlen vneditorial expansion:  ̅d essich editorial expansion: &cetc.
20: Guͦtew holermuͦsz editorial expansion: &cetc.
21: Nim holerpluͦd vneditorial expansion:  ̅d leg die jn ain milich
22: vneditorial expansion:  ̅d lausz sÿ ain guͦten weil dar jnn ligeditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d
23: seich die milch daneditorial expansion:  ̅n durch ain duͦch vneditorial expansion:  ̅d setz [193r] 01: sy daneditorial expansion:  ̅n zuͦ dem für vneditorial expansion:  ̅d ruer sy editorial expansion: dzdaz sÿ nit gerineditorial expansion:  ̅n
02: vneditorial expansion:  ̅d nim fier air vneditorial expansion:  ̅d schlachz dar an vneditorial expansion:  ̅d Nÿm
03: dar zuͦ smaltz odeditorial expansion:  ̕er oel vneditorial expansion:  ̅d guͦt gewürtz editorial expansion: &cetc.
04: Ain gemuesz voeditorial expansion:  ̅n Reisz
05: Nim Reisz vneditorial expansion:  ̅d wasch den wol ausz vier waseditorial expansion: sern
06: vnd nim jn vneditorial expansion:  ̅d trucken jn wol jn aineditorial expansion:  ̕er pfannen
07: odeditorial expansion:  ̕er an deditorial expansion:  ̕er sünneeditorial expansion:  ̅n waneditorial expansion:  ̅n er daneditorial expansion:  ̅n dür werd So stosz jn
08: dan jn aineeditorial expansion:  ̅m morser klain vneditorial expansion:  ̅d fe ez daneditorial expansion:  ̅n durch ain
09: tuͦch odeditorial expansion:  ̕er durch ain sib vneditorial expansion:  ̅d mach daneditorial expansion:  ̅n ain dick man=
10: delmilch vneditorial expansion:  ̅d setz die zuͦ aineeditorial expansion:  ̅m feür vneditorial expansion:  ̅d tuͦ dez
11: gestossen ain halbeditorial expansion:  ̅en loeffel vneditorial expansion:  ̅d zuckers dar ein editorial expansion: &cetc.
12: Ain gemuesz voeditorial expansion:  ̅n oepffeln
13: pireditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d voeditorial expansion:  ̅n kütten
14: Nim oepffel vneditorial expansion:  ̅d schel die vneditorial expansion:  ̅d leg sy jn ain haffen
15: vneditorial expansion:  ̅d geẅsz ze hannd vaist dar an vneditorial expansion:  ̅d laus das
16: also sieden so nim vneditorial expansion:  ̅d zwir sÿ vneditorial expansion:  ̅d slach air dar
17: an vneditorial expansion:  ̅d z gewürtz sÿ auff der schüssel abeditorial expansion:  ̕er an aineeditorial expansion:  ̅m
18: vast tag so reib prot dar vndeditorial expansion:  ̕er an deditorial expansion:  ̕er air stat das
19: muͦsz macht du machen voeditorial expansion:  ̅n pireditorial expansion:  ̅en odeditorial expansion:  ̕er voeditorial expansion:  ̅n kuetten
20: Gemacht pireditorial expansion:  ̅en
21: Nim waelsch weinber schoen erlesen vneditorial expansion:  ̅d stosz sÿ Two single letters underlined in red.
22: jn aineeditorial expansion:  ̅m morser vneditorial expansion:  ̅d Nim geschelteditorial expansion:  ̅en maeditorial expansion:  ̅ndelkereditorial expansion:  ̅en
23: vneditorial expansion:  ̅d stosz sÿ da mit vneditorial expansion:  ̅d misch dar zuͦ ÿmber vneditorial expansion:  ̅d
24: zucker So das geschicht so walg ez jn deditorial expansion:  ̕er hand [193v] 01: das ez geschaffen sÿg als ain pireditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d stosz
02: vnden dar jn ainen stil editorial expansion: &cetc.
03: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n lungen muesz
04: Nim schweeditorial expansion:  ̅ine flaisch jn deditorial expansion:  ̕er wüest obneeditorial expansion:  ̅n an
05: dem pauch vneditorial expansion:  ̅d lauß daz lauz das wol sieden
06: schier lasz sei voeditorial expansion:  ̅n der haut Do tuͦ die haut
07: voeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d hack das klain als ain lungeeditorial expansion:  ̅n muesz
08: so leg ez vndeditorial expansion:  ̕er die selbeditorial expansion:  ̅en pruee vneditorial expansion:  ̅d zwir ez ein
09: wenig semeleditorial expansion:  ̅en pfeffereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d mach ez vaist Also
10: mach lugen muesz alz andeditorial expansion:  ̕er flaische muesz
11: Flaisch muesz voeditorial expansion:  ̅n huenreditorial expansion:  ̅en
12: Du solt nemaeditorial expansion:  ̅n ain huͦn vneditorial expansion:  ̅d süd das wol
13: waneditorial expansion:  ̅n das gesotten seÿ so nim das weisz an
14: deditorial expansion:  ̕erer brust vneditorial expansion:  ̅d zerzais waneditorial expansion:  ̅n das gezaist seÿ so leg
15: es jn ain pfaff pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d derr das wol
16: ob aineeditorial expansion:  ̅m für waneditorial expansion:  ̅n ez dürr seÿ so zereib ez jn
17: aineeditorial expansion:  ̅m sÿb odeditorial expansion:  ̕er zestosz ez ieditorial expansion:  ̅n aineeditorial expansion:  ̅m morser klain als
18: ain mel vneditorial expansion:  ̅d nin nim mandelmilch vneditorial expansion:  ̅d der
19: gesottenhueneditorial expansion:  ̕er prüe wildu ez suesz habeditorial expansion:  ̅en so tuͦe
20: zucker dar zuͦ vneditorial expansion:  ̅d läsz ain wenig sieden editorial expansion: &cetc.
21: Geÿszlicz jn deditorial expansion:  ̕er vasten
22: Geÿslitz solt du nemeeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d lasz sy ain wenig
23: weil sten das sy geual so seich die vneditorial expansion:  ̅d setz sÿ
24: zuͦ vneditorial expansion:  ̅d gewurcz sÿ ieditorial expansion:  ̅n den haffen waneditorial expansion:  ̅n du sy daneditorial expansion:  ̅n
25: essen wild so tuͦ ein wenig oels jn ain pfend [194r] 01: lin odeditorial expansion:  ̕er jn ain scherblin vneditorial expansion:  ̅d tuͦ dan geÿslitz dar jn
02: vneditorial expansion:  ̅d lasz sÿ erwalleditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d tuͦ gestuepp dar aüff wildu
03: abeditorial expansion:  ̕er anderlaÿ geÿslicz so sued sy vneditorial expansion:  ̅d güss sy auff
04: ain schüssel vneditorial expansion:  ̅d lausz sy er kalten vneditorial expansion:  ̅d züch ir
05: die haut ab vneditorial expansion:  ̅d mach ain mandelmilch vneditorial expansion:  ̅d güsz
06: die dar auff
07: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n krepssen
08: Nim krepssen vneditorial expansion:  ̅d voeditorial expansion:  ̅n erst sieden waneditorial expansion:  ̅n sÿ daneditorial expansion:  ̅n ge
09: sotten seid so nim die daneditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d schel jn deeditorial expansion:  ̅n zagel
10: waneditorial expansion:  ̅n du das getan Unclear abbreviation mark. hast Line above 'a'. so leg sy jn ain pfanneeditorial expansion:  ̅n
11: vneditorial expansion:  ̅d gewsz dar an gewuertz vneditorial expansion:  ̅d essich editorial expansion: &cetc.
12: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n kraut editorial expansion: &cetc.
13: Nim jungs kraut weisz vneditorial expansion:  ̅d sneid ez zuͦ spelten
14: vneditorial expansion:  ̅d leg es jn ain haffen vneditorial expansion:  ̅d lausz ez sieden gewsz
15: das wasser ab vneditorial expansion:  ̅d hab gesotten flaisch jn aineeditorial expansion:  ̅m
16: andren haffen schaeffins odeditorial expansion:  ̕er rindrins vneditorial expansion:  ̅d leg das
17: flaisch daneditorial expansion:  ̅n zuͦ dem kraut so nim vneditorial expansion:  ̅d sewd air
18: hert vneditorial expansion:  ̅d schel die vneditorial expansion:  ̅d roest sy daneditorial expansion:  ̅n also gancz jn
19: aineditorial expansion:  ̕er pfanneeditorial expansion:  ̅n waneditorial expansion:  ̅n das flaisch vneditorial expansion:  ̅d dann das
20: kraut nach gesotten seÿ so tuͦ die air dar ein
21: vneditorial expansion:  ̅d herten kaesz vneditorial expansion:  ̅d läsz das abeditorial expansion:  ̕er mit anandeditorial expansion:  ̕er siededitorial expansion:  ̕er
22: vneditorial expansion:  ̅d mach das gar faist wildu es abeditorial expansion:  ̕er on flaisch
23: so tuͦ dar auff air ge ? Framed squarely in red ink. macht als vor mit
24: kesz [194v] 01: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n [deeditorial expansion:  ̅m]supplied because: damaged lauch
02: Nim die weissen stengel von dem lauch vneditorial expansion:  ̅d sneid
03: sy klein vneditorial expansion:  ̅d leg die jn kaltz wasser v̈ber nacht so
04: nim jn dez morgeeditorial expansion:  ̅ns vneditorial expansion:  ̅d pall jn ausz deeditorial expansion:  ̅m wasser
05: vneditorial expansion:  ̅d süd jn bey aineeditorial expansion:  ̅m guͦten für jn aineeditorial expansion:  ̅m wallen
06: den wasser waneditorial expansion:  ̅n er dar jneditorial expansion:  ̅n gesotteeditorial expansion:  ̅n haut so gewsz
07: das wasser hin vneditorial expansion:  ̅d gewsz ain mandelmilch oder
08: ain magen milich schneid ob du wild hausen
09: das faist dar an odeditorial expansion:  ̕er speck la das wol sieden
10: Gebränne huener editorial expansion: &cetc.
11: Nim jungu hueneditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d prät sy vneditorial expansion:  ̅d reib die
12: leberen hast du abeditorial expansion:  ̕er nicht so vil lebereditorial expansion:  ̅en so nim
13: ain prot odeditorial expansion:  ̕er letzelten vneditorial expansion:  ̅d gibs kalt editorial expansion: &cetc.
14: Aber jungn hueneditorial expansion:  ̕er
15: Nim jungn hueneditorial expansion:  ̕er sewd sÿ jn aineeditorial expansion:  ̅m smaltz vneditorial expansion:  ̅d
16: gewürtz sy gar wol editorial expansion: &cetc.
17: Aber jungn huͦneditorial expansion:  ̕er editorial expansion: &cetc.
18: Nim ain jungs huͦn vneditorial expansion:  ̅d englid das vnd
19: rost es jn aineeditorial expansion:  ̅m smaltz wildu ez aber nicht
20: roesten jn aineeditorial expansion:  ̅m smaltz so leg ez jn ain pfan
21: nen oder jn ain Rindel vneditorial expansion:  ̅d zertreib die lebeditorial expansion:  ̕er
22: vneditorial expansion:  ̅d gewürcz sÿ wol editorial expansion: &cetc.
23: Aber jungeditorial expansion:  ̅en hueneditorial expansion:  ̕er editorial expansion: &cetc.
24: Nim jung huͦneditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d sewd sÿ mit zwifel dann
25: seind sÿ guͦt mit editorial expansion: &cetc. [195r] 01: Aber ain anders
02: Wildu machen guͦt gebratez voeditorial expansion:  ̅n jungeditorial expansion:  ̅en huenern
03: so nim vneditorial expansion:  ̅d sewd sy jn essich vneditorial expansion:  ̅d nim die fues da
04: mit vneditorial expansion:  ̅d merck das maeditorial expansion:  ̅n all die huener die maeditorial expansion:  ̅n zuͦ
05: gebraet macheditorial expansion:  ̅en wil die lasz halbeditorial expansion:  ̅enweg jn wasser siededitorial expansion:  ̅en
06: vneditorial expansion:  ̅d halb jn essich vneditorial expansion:  ̅d dar nach prat junge odeditorial expansion:  ̕er alte
07: hueneditorial expansion:  ̕er nach dem ersten wall deditorial expansion:  ̕er suppen editorial expansion: &cetc.
08: Iteditorial expansion:  ̅em aber editorial expansion: &cetc.
09: Ist abeditorial expansion:  ̕er das die galreit zefaist ist oben weneditorial expansion:  ̅n sy j gestat
10: so nim vneditorial expansion:  ̅d gewsz siedens wasser dar auff so wirt
11: sy lauteditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d naig die schüssel auff ain seiten das das
12: wasser kain weil dar auff beleib andeditorial expansion:  ̕ers die galrait zegeÿ
13: Du macht och wol voeditorial expansion:  ̅n alleditorial expansion:  ̅en hueneditorial expansion:  ̕er macheeditorial expansion:  ̅n gestossnew
14: hueneditorial expansion:  ̕er gestossen jn aineeditorial expansion:  ̅m morser vneditorial expansion:  ̅d dar an tuͦ farb
15: mit saffran vneditorial expansion:  ̅d gewürcz editorial expansion: &cetc.
16: Wie maeditorial expansion:  ̅n aichhoreditorial expansion:  ̅en
17: beraiteditorial expansion:  ̅en soll editorial expansion: &cetc.

18: Du solt aichhoreditorial expansion:  ̅en sieden vneditorial expansion:  ̅d faists flaisch dar an
19: tueditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d gewürcz vneditorial expansion:  ̅d prat die aichhoreditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d zerglid
20: sÿ vneditorial expansion:  ̅d nim daneditorial expansion:  ̅n zwifel vneditorial expansion:  ̅d roest sy jn aineeditorial expansion:  ̅m smaltz
21: vneditorial expansion:  ̅d leg den aichhoreditorial expansion:  ̅en dar ein vneditorial expansion:  ̅d lasz jn dar
22: jnn ain wenig roesten editorial expansion: &cetc.
23: Wie maeditorial expansion:  ̅n rephueneditorial expansion:  ̕er
24: beraiteditorial expansion:  ̅en süll editorial expansion: &cetc.

25: Nim Rephueneditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d sewd sÿ waneditorial expansion:  ̅n sÿ gesotten
26: seind so reib senff mit honig vneditorial expansion:  ̅d seich jn dann [195v] 01: ram vneditorial expansion:  ̅d tuͦ gestossen ÿmber dar ein vneditorial expansion:  ̅d leg die rep
02: hueneditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d zer glid sÿ editorial expansion: &cetc.
03: Aber voeditorial expansion:  ̅n rephueneditorial expansion:  ̕er
04: Nim rephuͦner vneditorial expansion:  ̅d sewd die vneditorial expansion:  ̅d hack speck dar
05: an vneditorial expansion:  ̅d ain wenig weins vneditorial expansion:  ̅d essich tu tuͦ auch
06: dar an vnd pfeffer vnd saffran editorial expansion: &cetc.
07: Galrait voeditorial expansion:  ̅n Rephueneeditorial expansion:  ̕r editorial expansion: &cetc.
08: Nim rephueneeditorial expansion:  ̕r vneditorial expansion:  ̅d sẅd die jn essich vneditorial expansion:  ̅d zer
09: glid vneditorial expansion:  ̅d mach galrait dar an vneditorial expansion:  ̅d gewurcz editorial expansion: &cetc.
10: Wie maeditorial expansion:  ̅n klain vogel beraiteditorial expansion:  ̅en sol
11: Nim klain vogel vneditorial expansion:  ̅d tuͦ sy jn aineeditorial expansion:  ̅n haffen
12: vneditorial expansion:  ̅d gẅsz smalcz dar an vneditorial expansion:  ̅d lasz sÿ dar jnn
13: prateditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d nim welsch weinber vneditorial expansion:  ̅d reib sÿ mit
14: wein odeditorial expansion:  ̕er mit essich vnd gews es dar an editorial expansion: &cetc.
15: Prat vogel editorial expansion: &cetc.
16: Prat vogel solt du nemeeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d wasch die
17: schön vneditorial expansion:  ̅d nim kranwetper vneditorial expansion:  ̅d gewsz wein odeditorial expansion:  ̕er
18: ain essich dar an bis das sÿ erwaichen vneditorial expansion:  ̅d [fuel]supplied because: damaged
19: sÿ dann jn die vogel mit gewürcz vneditorial expansion:  ̅d prät
20: sÿ dann an aineeditorial expansion:  ̅m spiss editorial expansion: &cetc.
21: Wie maeditorial expansion:  ̅n wachteln
22: beraiteditorial expansion:  ̅en soll editorial expansion: &cetc.

23: Nim wachteleditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d viertail sÿ vneditorial expansion:  ̅d leg sÿ daneditorial expansion:  ̅n
24: jn ain pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d tuͦ sml smaltz dar an [196r] 01: vneditorial expansion:  ̅d lasz sÿ prateditorial expansion:  ̅en dar jnn vneditorial expansion:  ̅d gewsz wein oder
02: essich dar an mit sap sampt gewürcz vneditorial expansion:  ̅d saffran
03: Wie wiltpraet beraiteditorial expansion:  ̅en soll
04: Zuͦ allem wiltpraet sol maeditorial expansion:  ̅n gewürcz macheditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d dar
05: an tuͦ jn den haffen daneditorial expansion:  ̅n zuͦ aineeditorial expansion:  ̅m gesotteditorial expansion:  ̅nen odeditorial expansion:  ̕er ge
06: prateditorial expansion:  ̅en Rechin wiltpraet odeditorial expansion:  ̕er zuͦ hirsen zuͦ den
07: [hiet]supplied because: damaged mens besundeditorial expansion:  ̕er jn aineeditorial expansion:  ̅m schüssellin editorial expansion: &cetc.
08: Aber zuͦ hasen zuͦ aichhoreditorial expansion:  ̅en odeditorial expansion:  ̕er zuͦ vogelen an die
09: alle gewst maeditorial expansion:  ̅n gewürcz jn der pfanneeditorial expansion:  ̅n odeditorial expansion:  ̕er jn dem
10: haffen vneditorial expansion:  ̅d merck maeditorial expansion:  ̅n sol kain gewürcz salczen
11: zuͦ dem wiltpraet waneditorial expansion:  ̅n das wilpraet ist vor gesaltzeditorial expansion:  ̅en
12: Ain richt voeditorial expansion:  ̅n pachem
13: Nim siedens wasser würff mel dar ein vneditorial expansion:  ̅d
14: zertreib das wol das es ain rechte dick hab so
15: nim fier air dar an vneditorial expansion:  ̅d misch daz wol vneditorial expansion:  ̅d strich
16: taig mit aineeditorial expansion:  ̅m loeffel ausz dem andereditorial expansion:  ̅en jn die pfan
17: nen mit smaltz waneditorial expansion:  ̅n das gebach so bestreches mit
18: zucker editorial expansion: &cetc.
19: Wie maeditorial expansion:  ̅n krapffen
20: machen sol editorial expansion: &cetc.

21: Wild du krapffen machen so nim air vneditorial expansion:  ̅d slach
22: die jn ain pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d puttereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d ruer sÿ dur
23: durch anander vneditorial expansion:  ̅d hack dar vndeditorial expansion:  ̕er welsch weinper
24: vneditorial expansion:  ̅d tuͦ dar zuͦ gewürcz vneditorial expansion:  ̅d fuell ez jn aineeditorial expansion:  ̅n taig editorial expansion: &cetc.
25: Flaisch krapffen
26: Nim kalpflaisch odeditorial expansion:  ̕er Rintflaisch odeditorial expansion:  ̕er hueneditorial expansion:  ̕er odeditorial expansion:  ̕er wilt= [196v] 01: praet vneditorial expansion:  ̅d lasz ez siededitorial expansion:  ̅en welherlaÿ das seÿ vneditorial expansion:  ̅d hack
02: ez mit welsch weinper vneditorial expansion:  ̅d auch mit faisem
03: flaisch vneditorial expansion:  ̅d aireditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d gewürcz vneditorial expansion:  ̅d füll es jn
04: den gemachteditorial expansion:  ̅en taig Iteditorial expansion:  ̅em nim smetaeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d sewd
05: den wol vneditorial expansion:  ̅d seich den durch ain tuͦch odeditorial expansion:  ̕er durch
06: ain sib so nim vneditorial expansion:  ̅d tuͦ putereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d saffran dar
07: an vneditorial expansion:  ̅d begewsz das mit geroesteeditorial expansion:  ̅n semeleeditorial expansion:  ̅nIteditorial expansion:  ̅em vo
08: Iteditorial expansion:  ̅em voeditorial expansion:  ̅n aerbes suppen macht maeditorial expansion:  ̅n auss topanicz
09: du solt abeditorial expansion:  ̕er dar zuͦ tuͦ saffran vneditorial expansion:  ̅d kuemich editorial expansion: &cetc.
10: Von gepacheditorial expansion:  ̅en kuͦchen editorial expansion: &cetc.
11: Nim vneditorial expansion:  ̅d mach ain kuͦchen voeditorial expansion:  ̅n aireditorial expansion:  ̅en jn
12: aineditorial expansion:  ̕er pfanneditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d sneid jn zuͦ stucken vneditorial expansion:  ̅d
13: gib jn aineditorial expansion:  ̕er saeltzen Revision: abbreviation hook deleted. die da gemacht sÿ saluan
14: vneditorial expansion:  ̅d voeditorial expansion:  ̅n minczen vneditorial expansion:  ̅d voeditorial expansion:  ̅n petersil vneditorial expansion:  ̅d voeditorial expansion:  ̅n jungeditorial expansion:  ̅em
15: v odeditorial expansion:  ̕er voeditorial expansion:  ̅n altem knobloch editorial expansion: &cetc.
16: Gepachen aerbis editorial expansion: &cetc.
17: Nim vneditorial expansion:  ̅d mach ain vesten taig mit honig vnd
18: zwir den mit den henden vest vneditorial expansion:  ̅d schneid
19: jn als grosz als die er aerbis seind vneditorial expansion:  ̅d pachs jn
20: aineditorial expansion:  ̕er pfanneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d leg das jn ain gesotteeditorial expansion:  ̅n milch
21: odeditorial expansion:  ̕er smetaeditorial expansion:  ̅n odeditorial expansion:  ̕er ain kalte mandelmilch odeditorial expansion:  ̕er mageeditorial expansion:  ̅nmilch
22: Wie maeditorial expansion:  ̅n hechten sieden sol editorial expansion: &cetc.
23: Sewd hechten nim vneditorial expansion:  ̅d reib die schuͦppen
24: mit grueneeditorial expansion:  ̅m peteditorial expansion:  ̕ersil vneditorial expansion:  ̅d das tuͦ mit der [197r] 01: fischprue vneditorial expansion:  ̅d seich daz durch ain sib jst abeditorial expansion:  ̕er die prue
02: veditorial expansion:  ̕ersaltzen so gewsz ain wenig wassers dar an vneditorial expansion:  ̅d ge
03: wurcz es wol vneditorial expansion:  ̅d la das ain wenig sieden Iteditorial expansion:  ̅em all
04: hech sol maeditorial expansion:  ̅n sieden jn essich vneditorial expansion:  ̅d jn wasser editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc.
05: Ain saelczen voeditorial expansion:  ̅n saluan editorial expansion: &cetc.
06: Saluaeditorial expansion:  ̅n solt du nemaeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d cinamon vneditorial expansion:  ̅d waelsch nussz
07: das reib mit aim guͦten essich editorial expansion: &cetc.
08: Weisen knobloch zuͦ gemisen editorial expansion: &cetc.
09: Nim vneditorial expansion:  ̅d reib mandel kereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d semeleeditorial expansion:  ̅n zuͦ dem knoblach
10: das ist guͦt ze essen zuͦ den gemissen editorial expansion: &cetc.
11: Wie maeditorial expansion:  ̅n senif macheeditorial expansion:  ̅n sol
12: Nim vneditorial expansion:  ̅d stampf den senif waneditorial expansion:  ̅n das geschicht so
13: gewsz siedens wasser dar an vneditorial expansion:  ̅d zwir jn als ain
14: taig das tuͦ dreÿ tag nachenandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d gewsz des
15: morgens das wasser dar ab vneditorial expansion:  ̅d zwir jn mit aineeditorial expansion:  ̅m
16: andereeditorial expansion:  ̅n siedendend wasser an dem drÿtten morgen so
17: reib jn mit pier essich so nim kereeditorial expansion:  ̅n die klain geschniteditorial expansion:  ̅en
18: sein vneditorial expansion:  ̅d gestosseditorial expansion:  ̅nen peteditorial expansion:  ̕ersil mit sampt deditorial expansion:  ̕er wurcz vneditorial expansion:  ̅d ge
19: sotteditorial expansion:  ̅nen regelpiren vneditorial expansion:  ̅d coriander gestossen veeditorial expansion:  ̕rsaet Unclear
20: durch ain sib welschweinber vneditorial expansion:  ̅d geschelteeditorial expansion:  ̅n mandel
21: vneditorial expansion:  ̅d honig das tuͦ auff das kraut vneditorial expansion:  ̅d tuͦ das zuͦ
22: aineditorial expansion:  ̕er yeglichen leckh das sol maeditorial expansion:  ̅n voeditorial expansion:  ̅n recht mit
23: silber wideditorial expansion:  ̕erwegen als gesund ist editorial expansion: &cetc.
24: Wie maeditorial expansion:  ̅n Rutteeditorial expansion:  ̅n Grundlen
25: krepssen sieden sol editorial expansion: &cetc.
[197v] 01: Nim Rutten Grundlen krepsen sn seẅd die
02: jn kaltem wasser die alle sol maeditorial expansion:  ̅n nit lang sieden
03: daneditorial expansion:  ̅n mit aineeditorial expansion:  ̅m guͦten wal so habeditorial expansion:  ̅en sy genuͦg editorial expansion: &cetc.
04: Ain richt voeditorial expansion:  ̅n pachem editorial expansion: &cetc.
05: Nim herten kaes vneditorial expansion:  ̅d reib den vneditorial expansion:  ̅d slach air dar
06: an vneditorial expansion:  ̅d hack ain wenig speck dar an vneditorial expansion:  ̅d ain we
07: nig melbs das misch vnderanandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d strich es
08: jn die pfanneeditorial expansion:  ̅n waneditorial expansion:  ̅n es gepach so bestrich es mit
09: ainem zucker editorial expansion: &cetc.
10: Ain Richt voeditorial expansion:  ̅n pocklebeditorial expansion:  ̕er editorial expansion: &cetc.
11: Pocks leber kalt mit den nieren gesnitten
12: zuͦ scheiben vneditorial expansion:  ̅d als ein gemacht odeditorial expansion:  ̕er jn aineeditorial expansion:  ̅m weissen
13: knoblauch Iteditorial expansion:  ̅em schaeffens flaesch mit peteditorial expansion:  ̕ersil vneditorial expansion:  ̅d mit
14: deditorial expansion:  ̕er wurcz Iteditorial expansion:  ̅em sweinen ruck mit jungem zwifel editorial expansion: &cetc.
15: Wie maeditorial expansion:  ̅n guͦt galrait voeditorial expansion:  ̅n
16: fischen machen sol editorial expansion: &cetc.

17: Nim frisch hechen vneditorial expansion:  ̅d ander guͦt visch die du
18: ain gallrait machen wild hack sy zuͦ stucken
19: vnd stupp sy jn ain schaff gews dar an wein
20: vneditorial expansion:  ̅d essich zemasse sawber salcz vneditorial expansion:  ̅d seẅd sy schon
21: so sy gar gesotteeditorial expansion:  ̅n seÿ so würf dar an gestüpp
22: gestossen ymber zÿmy galgan mit negelin
23: ains pfeffers saffran temperes an anandeditorial expansion:  ̕er
24: mach es gesmach das es guͦt werd vneditorial expansion:  ̅d ez [198r] 01: lasz ez erwallen mit den fischen dar leg die
02: fisch jn ain schüssel vneditorial expansion:  ̅d läsz sy kalt werden
03: bisz das sÿ gestend
04: Iteditorial expansion:  ̅em editorial expansion: &cetc.
05: Allerlaÿ fisch seẅd jn wasser salcz sÿ zemäsen
06: geẅsz das wasser wideditorial expansion:  ̕er ab vneditorial expansion:  ̅d ain wein dar an
07: Nim auch zwifel vneditorial expansion:  ̅d hack den klain vneditorial expansion:  ̅d läsz
08: jn siededitorial expansion:  ̅en waich vneditorial expansion:  ̅d enwenig wassers gewsz
09: auff die fisch vneditorial expansion:  ̅d seẅd sÿ daneditorial expansion:  ̅n vol gar tuͦ dar
10: zuͦ ymber pfeffer kimich saffraeditorial expansion:  ̅n temper daz
11: das vndeditorial expansion:  ̕eranandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d seẅd sy eben dick editorial expansion: &cetc.
12: Gebrateditorial expansion:  ̅en visch editorial expansion: &cetc.
13: Nim ain aschen vneditorial expansion:  ̅d schuepp jn nichtz sneid
14: ÿm den pawch auff vneditorial expansion:  ̅d spalt den vneditorial expansion:  ̅d spreeditorial expansion:  ̅ng
15: jn jnneeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d aussen mit saltz leg jn auff
16: aineeditorial expansion:  ̅n rost vneditorial expansion:  ̅d läs jn wol prateditorial expansion:  ̅en des geleicheditorial expansion:  ̅en
17: foerheneeditorial expansion:  ̅n allen vneditorial expansion:  ̅d praechsen editorial expansion: &cetc.
18: Iteditorial expansion:  ̅em editorial expansion: &cetc.
19: Nim ain jungeditorial expansion:  ̅en hecht vneditorial expansion:  ̅d schuepp jn loes
20: jm den darem zuͦ den oren ausz sewd fisch
21: welherlaÿ du wild loes den grat da voeditorial expansion:  ̅n vnd
22: stoss sÿ jn aineeditorial expansion:  ̅m morser duͦr dar zuͦ saluan
23: pfeffer vneditorial expansion:  ̅d saltz da mit füll den hechteditorial expansion:  ̅en
24: spreng jn mit saltz vneditorial expansion:  ̅d leg jn auff ain rost editorial expansion: &cetc. [198v] 01: Nim ain frischen al vneditorial expansion:  ̅d tuͦ den slim sleim
02: dar ab mit kaltem aschen loes die haut beÿ
03: häpt vneditorial expansion:  ̅d zeẅch sy bisz v̈ber den zagel das
04: sy nicht gar ledig werd hack saluaeditorial expansion:  ̅n peteditorial expansion:  ̕ersil
05: Nim gestossen ymber pfeffeditorial expansion:  ̕er saffran [salvan]supplied because: damaged
06: vneditorial expansion:  ̅d würff es auff den ael vneditorial expansion:  ̅d zeẅch die
07: haut wideditorial expansion:  ̕er dar x iber spreng jn mit
08: saltz leg jn auff ain rost prat jn gar wol
09: vneditorial expansion:  ̅d gib jn dann ze essen editorial expansion: &cetc.
10: Iteditorial expansion:  ̅em waneditorial expansion:  ̅n du die haut ab gezogeeditorial expansion:  ̅n hast so
11: sneid ab das hapt seẅd jn gar wol vnd
12: loes den grat da voeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d hack jn gar klain
13: Nim air vneditorial expansion:  ̅d schoen prot ÿmber pfeffeditorial expansion:  ̕er anis
14: vneditorial expansion:  ̅d saltz vneditorial expansion:  ̅d füll die haut nicht zu wol füll
15: das j haupt Ach Unclear prat jn gar wol gib jn zu esseditorial expansion:  ̅en
16: Iteditorial expansion:  ̅em aber editorial expansion: &cetc.
17: Schuepp heckteditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d hack sÿ zuͦ stuckeditorial expansion:  ̅en auch
18: peteditorial expansion:  ̕ersil tuͦ dar zuͦ ÿmbeditorial expansion:  ̕er pfeffeditorial expansion:  ̕er kümich [fench]supplied because: damaged
19: saffraeditorial expansion:  ̅n saltz wein odeditorial expansion:  ̕er essich mach ain topf vol
20: voeditorial expansion:  ̅n taig vneditorial expansion:  ̅d tuͦ dar ein visch nim daneditorial expansion:  ̅n air
21: toetter mach ez obeeditorial expansion:  ̅n gancz pach es jn ainem
22: offen als lang als ain Ruggenprot editorial expansion: &cetc.
23: Iteditorial expansion:  ̅em also macht du machen laech ael odeditorial expansion:  ̕er andeditorial expansion:  ̕er
24: fisch editorial expansion: &cetc.
25: Iteditorial expansion:  ̅em Abeditorial expansion:  ̕er editorial expansion: &cetc. [199r] 01: Schuepp aineeditorial expansion:  ̅n hecht vneditorial expansion:  ̅d haw jn zuͦ stucken loes
02: ÿm die graet voeditorial expansion:  ̅n erst ausz vneditorial expansion:  ̅d stosz jn jn aineeditorial expansion:  ̅m
03: morser tuͦ dar zuͦ mel honig vneditorial expansion:  ̅d saltz mach
04: ez zuͦsameeditorial expansion:  ̅n leg es jn ain topf deditorial expansion:  ̕er ain loch hab
05: als grosz als ain fingeditorial expansion:  ̕er dring die fisch dar durch
06: jn ain schaff mit wallendeeditorial expansion:  ̅m oel vneditorial expansion:  ̅d gib jm ain
07: gestalt als aineeditorial expansion:  ̅n ael pach jn wol gib jn ze esseditorial expansion:  ̅en editorial expansion: &cetc.
08: Iteditorial expansion:  ̅em editorial expansion: &cetc.
09: [In]supplied because: damaged der selben materÿ macht du prateditorial expansion:  ̅en an aineeditorial expansion:  ̅m
10: [spisz]supplied because: damaged nim air schoen prot anis saffran wein odeditorial expansion:  ̕er
11: essich vneditorial expansion:  ̅d wasser odeditorial expansion:  ̕er visch schuͦppen saltz meng daz
12: zuͦsameeditorial expansion:  ̅n gewsz das wasser auff den prateditorial expansion:  ̅en vnd
13: laesz ez erwalleditorial expansion:  ̅en eben dick vneditorial expansion:  ̅d gib ez ze essen editorial expansion: &cetc.
14: Iteditorial expansion:  ̅em aber editorial expansion: &cetc.
15: Ausz der selben materÿ macht du macheditorial expansion:  ̅en rep=
16: hueneditorial expansion:  ̕er das seÿ geschaffen seind als die fladeditorial expansion:  ̅en
17: las sÿ siedeeditorial expansion:  ̅en jn aineeditorial expansion:  ̅m wallendeeditorial expansion:  ̅n wasser vneditorial expansion:  ̅d seẅd
18: sÿ gar wol stosz sy an aineeditorial expansion:  ̅n spiss das sÿ warm
19: werden betroeff sÿ mit oel vneditorial expansion:  ̅d gib pfeffer da beÿ editorial expansion: &cetc.
20: Iteditorial expansion:  ̅em editorial expansion: &cetc.
21: Schuepp ainen hecht odeditorial expansion:  ̕er mer haw sÿ zestuckeditorial expansion:  ̅en
22: prat sy an aineeditorial expansion:  ̅m spisz so sÿ gar gepraten seind
23: so lasz sÿ erwalleditorial expansion:  ̅en jn dem condament das da
24: geschribeditorial expansion:  ̅en stant voeditorial expansion:  ̅n dem zwifel editorial expansion: &cetc. [199v] 01: Nim den zagel als als ferr er vaist seÿ vnd
02: prat den waneditorial expansion:  ̅n ez nach nit geprateditorial expansion:  ̅en seÿ so spr
03: eng jn mit ÿmber vneditorial expansion:  ̅d mit pfeffer laesz jn
04: dar näch gar prateditorial expansion:  ̅en vnd gib jn daneditorial expansion:  ̅n ze essen [editorial expansion: &cetc.]supplied because: overbinding
05: den Rueggen voeditorial expansion:  ̅n deeditorial expansion:  ̅m luchsz den prat auch also
06: das ander seẅd jn waseditorial expansion: ser vneditorial expansion:  ̅d essich nim rinten
07: voeditorial expansion:  ̅n aineeditorial expansion:  ̅m Ruegken prat gewaicht jn essich nim
08: ymber mer daneditorial expansion:  ̅n pfeffers vneditorial expansion:  ̅d ain wenig ku
09: michs mach das jn essich er wel es [eben]supplied because: damaged [vnd]supplied because: damaged
10: gib ez peÿ dem visch das condiment haisst ain
11: kalbendin das mag maeditorial expansion:  ̅n essen mit allen visch
12: vneditorial expansion:  ̅d wildpraet editorial expansion: &cetc.
13: Iteditorial expansion:  ̅em wie hueneditorial expansion:  ̕er fülleditorial expansion:  ̅en
14: sol vneditorial expansion:  ̅d pachen editorial expansion: &cetc.

15: Füll ain huͦn mit airn speck saluaeditorial expansion:  ̅n ymber
16: zwischen dez flaisch vneditorial expansion:  ̅d der haut stossz es an
17: aineeditorial expansion:  ̅n spisz vneditorial expansion:  ̅d aineeditorial expansion:  ̅n air taig gepraitt mit aineeditorial expansion:  ̅m
18: walgholtz vneditorial expansion:  ̅d vmbwindt das huͦn dar mitt
19: lass es wol pratten vneditorial expansion:  ̅d gib es also gancz ze essen
20: das haist ain paches hu huͦn editorial expansion: &cetc.
21: Iunge huener editorial expansion: &cetc.
22: Gelid junge huener die geprateditorial expansion:  ̅en seind vnd
23: slach air dar an mit ÿmber vneditorial expansion:  ̅d mit aineeditorial expansion:  ̅m
24: wenig anis geẅsz das mit huenereditorial expansion:  ̅en jn aineeditorial expansion:  ̅n
25: vaisten haissen morser vneditorial expansion:  ̅d lass es pach glich
26: haÿss mit aineeditorial expansion:  ̅m wenigeditorial expansion:  ̅en sml smalcz dz haisse [200r] 01: das haissend kuenichs huener editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc.
02: Iteditorial expansion:  ̅em voeditorial expansion:  ̅n hueneren editorial expansion: &cetc.
03:   Seẅd ain huͦn vneditorial expansion:  ̅d weneditorial expansion:  ̅nn ez gesotten seÿ so nim
04: des huͦns lebeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d schoen prot herte air mel en
05: wenig saffran tuͦ das jn die huͦneditorial expansion:  ̕er suspen mit
06: essich erwel ez mit dem huͦn mach es vaist editorial expansion: dzdaz
07: es dick sÿ das ez auff dem huͦn beleib Also mach
08: Lampflaisch vneditorial expansion:  ̅d geprateditorial expansion:  ̅en gemuss editorial expansion: &cetc.
09: Iteditorial expansion:  ̅em aber voeditorial expansion:  ̅n huenereditorial expansion:  ̅en
10: Mawrocheditorial expansion:  ̅en voeditorial expansion:  ̅n hueneeditorial expansion:  ̕r solt du macheditorial expansion:  ̅en Nim das
11: flaisch voeditorial expansion:  ̅n der prust hack ez klain tuͦ dar zuͦ
12: air mel prot snitz dar zuͦ zwen stecken voren
13: kilpot als die morochen vneditorial expansion:  ̅d legs jn ain wallende
14: suppen die weil das seẅdet so wind die andeditorial expansion:  ̕eren
15: vmb den spiss waneditorial expansion:  ̅n du ir genuͦg haust so fuell
16: die mit gewürczeditorial expansion:  ̅en aireditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d prat sÿ gar wol
17: an aineeditorial expansion:  ̅m spiss vneditorial expansion:  ̅d gib sÿ dann ze essend editorial expansion: &cetc.
18: Iteditorial expansion:  ̅em Aber editorial expansion: &cetc.
19: Dem kapaw solt du das häpt Misspelling: rather intended 'haupt'. nit ab slachen du
20: solt ÿm den hals fuellen vneditorial expansion:  ̅d prateditorial expansion:  ̅en waneditorial expansion:  ̅n er daneditorial expansion:  ̅n
21: gepraten seÿ so gib da peÿ ain gallnn galle=
22: miteditorial expansion:  ̅em odeditorial expansion:  ̕er ain guͦt condament editorial expansion: &cetc.
23: Wie genns prateditorial expansion:  ̅en sol editorial expansion: &cetc. Text of the recipe is missing. [200v] 01: Wie maeditorial expansion:  ̅n gennsz
02: prateditorial expansion:  ̅en süll editorial expansion: &cetc.

03: Nim gancz gennsz das das kroesz auff getan
04: seÿ die stoss jn aineeditorial expansion:  ̅m erden haffen geẅsz [wasser]supplied because: damaged
05: dar auff vneditorial expansion:  ̅d läsz voeditorial expansion:  ̅n vndenauff siedeeditorial expansion:  ̅n [auf]supplied because: damaged
06: aineeditorial expansion:  ̅m treÿfuͦsz veditorial expansion:  ̕ermacht den haffen das [der]supplied because: damaged [dam=]supplied because: damaged
07: pf nit da voeditorial expansion:  ̅n müg schür zuͦ ain klains
08: fuer läsz sÿ sieden das sÿ wol schnatter [vnd]supplied because: damaged
09: Nim suesse milch vneditorial expansion:  ̅d sechs air tottereditorial expansion:  ̅en [vneditorial expansion:  ̅d]supplied because: damaged [ain]supplied because: damaged
10: knoblach haewpt die temper zuͦ samen [vnd]supplied because: damaged [lasz]supplied because: damaged
11: ez mit der genns sieden mit saffraeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d [gib]supplied because: damaged
12: sÿ gancz ze essen das jngereẅsch voeditorial expansion:  ̅n den [ge=]supplied because: damaged
13: prateditorial expansion:  ̅nen gennsen mach jn das condament editorial expansion: &cetc.
14: Gefüllt trappen haels odeditorial expansion:  ̕er
15: ander vogel haels editorial expansion: &cetc.

16: Nim sweineeditorial expansion:  ̅n flaisch herte air saluaeditorial expansion:  ̅n vnd
17: andeditorial expansion:  ̕er kraut hack das alles zuͦ sameeditorial expansion:  ̅n fuell da
18: mit den hals vneditorial expansion:  ̅d seẅd jn vneditorial expansion:  ̅d waneditorial expansion:  ̅n er ge
19: sotten seÿ so leg jn auff ain rost beslach jn
20: mit aren odeditorial expansion:  ̕er mit aireditorial expansion:  ̕er Abbreviation unclear. taig betraeff jn mit
21: smaltz nim saffraeditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d petersil fenichelkraut
22: temper das auff das condament so du [???]supplied because: damaged
23: macht vneditorial expansion:  ̅d gib es ze essen editorial expansion: &cetc.
24: Wie maeditorial expansion:  ̅n macheeditorial expansion:  ̅n sol
25: morser hueneditorial expansion:  ̕er editorial expansion: &cetc.
[201r] 01: Nim ain pratens huͦn zerglid das klain vnd
02: nim weisz prot vneditorial expansion:  ̅d mach ain dünneeditorial expansion:  ̅n taig voeditorial expansion:  ̅n [ij]supplied because: damaged
03: aireeditorial expansion:  ̅n mit pfeffeditorial expansion:  ̕er anis vneditorial expansion:  ̅d saffraeditorial expansion:  ̅n stosz das jn [ainm]supplied because: damaged
04: mörser als zuͦ sameneditorial expansion:  ̅n vneditorial expansion:  ̅d pach es jn aineeditorial expansion:  ̅m smaltz
05: das haissend morser huener editorial expansion: &cetc.
06: Wie maeditorial expansion:  ̅n knöblach voeditorial expansion:  ̅n
07: flaisch macheditorial expansion:  ̅en sol editorial expansion: &cetc.

08: Nim gesotteditorial expansion:  ̅en flaisch h gehackte herte air mel vneditorial expansion:  ̅d
09: das pest kraut das du haben macht temper das
10: vnder anandeditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d mach kügel odeditorial expansion:  ̕er knoblach knoepf
11: lech mit aineeditorial expansion:  ̅m air taig vneditorial expansion:  ̅d lass sÿ pachen jn
12: aineeditorial expansion:  ̅m tag taig smaltz die knoepflach macht
13: du geben mit alleditorial expansion:  ̕er laÿ pratens editorial expansion: &cetc.
14: Wie maeditorial expansion:  ̅n ain spoenfaeckel
15: praten sol editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc.

16: Nim ain sponfaeckel vneditorial expansion:  ̅d prat ez kuel vneditorial expansion:  ̅d spalt
17: es enzwaÿ mit dem haupt so nim die lungen
18: vneditorial expansion:  ̅d herte air zwaÿ waiche schoen prot saffran
19: pfeffeditorial expansion:  ̕er saltz klain gehackteditorial expansion:  ̅en speck vneditorial expansion:  ̅d füll das
20: faecklein vneditorial expansion:  ̅d steck ez an aineeditorial expansion:  ̅n spiss prat es
21: wol betraeff es wol mit sml smaltz editorial expansion: &cetc.
22: Iteditorial expansion:  ̅em editorial expansion: &cetc.
23: Also macht du fülleditorial expansion:  ̅en ain kalp odeditorial expansion:  ̕er ain lamp [201v] 01: Nim vaists sweinis flaisch tuͦ die swart da voeditorial expansion:  ̅n
02: vneditorial expansion:  ̅d hack die klain tuͦ dar zuͦ semeleditorial expansion:  ̅en pfeffer saffraeditorial expansion:  ̅n
03: air honig essich nit ze sawr saltz läss es erwalleditorial expansion:  ̅en
04: vneditorial expansion:  ̅d gib ez also hin mach auch lungeeditorial expansion:  ̅n muͦsz also editorial expansion: &cetc.
05: Wie maeditorial expansion:  ̅n ain gantz huͦn
06: machen sol editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc.
07: jn aineeditorial expansion:  ̅m angster editorial expansion: &cetc.

08: Nim prüe das huͦn vneditorial expansion:  ̅d veditorial expansion:  ̕erprüe ez nicht
09: daz jm die haut gancz sei so [mig]supplied because: damaged
10: vneditorial expansion:  ̅d züh jm die hawt ab plawsz jn die hawt
11: waw sÿ daneditorial expansion:  ̅n zerprocheditorial expansion:  ̅en seÿ da nae sÿ [zuͦ]supplied because: damaged vneditorial expansion:  ̅d
12: nim daneditorial expansion:  ̅n das flaisch tuͦ ez in aineeditorial expansion:  ̅n hafen vneditorial expansion:  ̅d
13: lasses siededitorial expansion:  ̅en waneditorial expansion:  ̅n ez daneditorial expansion:  ̅n gesotten seÿ so hack
14: ez klain vneditorial expansion:  ̅d saluaeditorial expansion:  ̅n peteditorial expansion:  ̕ersil vndeditorial expansion:  ̕er anandeditorial expansion:  ̕er nim
15: daneditorial expansion:  ̅n ain stumpffotz holtz vneditorial expansion:  ̅d stosz die hawt
16: jn das glas plaus daneditorial expansion:  ̅n die hawt jn dem
17: glas vneditorial expansion:  ̅d tuͦ die füll dar ein waneditorial expansion:  ̅n du die
18: haut gar hin jn pringest so behalt den
19: hals hin aussen vneditorial expansion:  ̅d veditorial expansion:  ̕erpind den wol vnd
20: streckh jn vber das glas das kain wasseditorial expansion:  ̕er dar
21: ein müg vneditorial expansion:  ̅d waneditorial expansion:  ̅n du die hawt des ersten
22: ab abzẅcht bis an die füesz so sneid die en
23: wenig ab waneditorial expansion:  ̅n du das alles getän hast als
24: vor geschriben stat so setz ez zuͦ jn ainem [202r] 01: hafen das das wasser v̈ber das huͦn gang ains
02: zwerchen fingers vneditorial expansion:  ̅d v̈ber das glas vneditorial expansion:  ̅d laess es
03: sieden so streicht ez sich das maeditorial expansion:  ̅n ez sicht jn dem
04: glas als ain gancz huͦn vneditorial expansion:  ̅d gib ez daneditorial expansion:  ̅n ze essen editorial expansion: &cetc.
05: Wie maeditorial expansion:  ̅n macheditorial expansion:  ̅en sol ain
06: wildeditorial expansion:  ̅en sweinskopff das
07: hellisch flameeditorial expansion:  ̅n dar aussz fareeditorial expansion:  ̅n editorial expansion: &cetc.

08: Nim vneditorial expansion:  ̅d seẅd jn waneditorial expansion:  ̅n er daneditorial expansion:  ̅n gesotteditorial expansion:  ̅en seÿ so
09: nim jn vneditorial expansion:  ̅d sneid jn würfflot das er dannocht
10: gancz seÿ nim ymber vnd sae die dar auff v̈ber
11: [al]supplied because: damaged aber deditorial expansion:  ̕er sweinskopff so gancz seÿ das er nicht
12: voeditorial expansion:  ̅n anandeditorial expansion:  ̕er gespalteditorial expansion:  ̅en seÿ vneditorial expansion:  ̅d waneditorial expansion:  ̅n du die ÿmbeditorial expansion:  ̕er dar
13: auff gesaett haust so nim ain schüsselvol gepranczs
14: weins vneditorial expansion:  ̅d geẅsz aussenthalb auff den kopff halbs
15: vneditorial expansion:  ̅d nim das andeditorial expansion:  ̕er tail des gepranteeditorial expansion:  ̅n weins vnd
16: gewssz ez jnneeditorial expansion:  ̅n jn den hals vneditorial expansion:  ̅d veditorial expansion:  ̕ermach den hals
17: als pald das der wein nicht heditorial expansion:  ̕erauss rinn vneditorial expansion:  ̅d nim
18: daneditorial expansion:  ̅n ain dürs prot als grosz als ain nuess vnd
19: daneditorial expansion:  ̅n ain glueends kislinglin als gross als ain hassel
20: nuss vneditorial expansion:  ̅d tuͦ das jn das dürr prot vneditorial expansion:  ̅d leges
21: daneditorial expansion:  ̅n jn den gepranteeditorial expansion:  ̅n wein hin ein jn den hals
22: vneditorial expansion:  ̅d lasz ez dar jnn ligen vneditorial expansion:  ̅d gib jn daneditorial expansion:  ̅n ze essen
23: so en enzünt en er sich voeditorial expansion:  ̅n dem gepranten wein
24: vneditorial expansion:  ̅d voeditorial expansion:  ̅n den glüende kisling das flameeditorial expansion:  ̅n dar auss [202v] 01: faren vneditorial expansion:  ̅d jst vnschaedlich vnd smeck wol Also
02: macht auch machen ain haimischeditorial expansion:  ̅en sweinskopff
03: Gepachens voeditorial expansion:  ̅n reisz editorial expansion: &cetc.
04: Nim Reisz vneditorial expansion:  ̅d wasch jn ausz fier wassern sauber
05: vneditorial expansion:  ̅d seẅd jn das er enwenig roesch seÿ so nim vneditorial expansion:  ̅d
06: reib jn wildu ain weiss pachens haben so nim
07: das weisz voeditorial expansion:  ̅n den airen vneditorial expansion:  ̅d reib es darvnder
08: so hawst du ain weisz pachens so nim ainen
09: reibscherbeditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d reib den reisz klain vneditorial expansion:  ̅d air dar
10: vndeditorial expansion:  ̕er als vor geschriben stät [die]supplied because: damaged du wild weis
11: odeditorial expansion:  ̕er gelbs mach aineeditorial expansion:  ̅n dünneeditorial expansion:  ̅n taig vneditorial expansion:  ̅d [scheuss]supplied because: damaged jn
12: durch die hand als die geprateditorial expansion:  ̅nen kügel so hast
13: du ain gancz pachens voeditorial expansion:  ̅n reisz editorial expansion: &cetc.
14: Nim ain spisz deditorial expansion:  ̕er klain seÿ leg jn zuͦ aineeditorial expansion:  ̅m fur
15: sae dann semelmel dar auff die weil er praet
16: so wirt er schön praͧn editorial expansion: &cetc.
17: Wie maeditorial expansion:  ̅n roten wein macheditorial expansion:  ̅en sol
18: zuͦ welher zeit maeditorial expansion:  ̅n jn dem
19: jär will editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc.

20: Nim haiper vneditorial expansion:  ̅d waneditorial expansion:  ̅n maeditorial expansion:  ̅n das prot ausz dem
21: ofen scheẅszt so tuͦ die haiper jn ain mo
22: muͦlteditorial expansion:  ̕er vneditorial expansion:  ̅d scheuẅsz sÿ jn den ofen lass sy
23: ain tag vneditorial expansion:  ̅d ain nach jn dem offen legen tuͦ
24: sÿ daneditorial expansion:  ̅n heditorial expansion:  ̕erwideditorial expansion:  ̕er ausz nim klaine tuechel vnd [203r] 01: der per dar ein als grosz als ain aÿ veditorial expansion:  ̕erpindt
02: sÿ schon vneditorial expansion:  ̅d mach der pündlach so vil du der per
03: haüst leg sÿ jn den wein so h hast du roten [wein]supplied because: damaged
04: Wie maeditorial expansion:  ̅n guͦt Rechprateditorial expansion:  ̅en machen
05: sol voeditorial expansion:  ̅n hechten editorial expansion: &cetc.

06: Das sülleditorial expansion:  ̅en wir lassen guͦt sein fremdeditorial expansion:  ̕er essen habeditorial expansion:  ̅en
07: wir [genuͦg]supplied because: damaged voeditorial expansion:  ̅n vischeditorial expansion:  ̅en süllen wir auch etwasz habeditorial expansion:  ̅en
08: da muͦsz schwaisz peÿ sein voeditorial expansion:  ̅n hechteditorial expansion:  ̅en nimpt maeditorial expansion:  ̅n
09: das praet vneditorial expansion:  ̅d guͦt gewürcz vneditorial expansion:  ̅d das praet muͦsz maeditorial expansion:  ̅n
10: schön hacken dar ausz werdeneditorial expansion:  ̅n daneditorial expansion:  ̅n prateditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d ha=
11: bent ain gestalt als die rech prateditorial expansion:  ̅en das süll
12: wir schön habeditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d mit mandel schon bestecken
13: nimm gancz mandel dar zuͦ so wirt ez guͦt editorial expansion: &cetc.
14: Wie maeditorial expansion:  ̅n salsen macheditorial expansion:  ̅en sol
15: prawn odeditorial expansion:  ̕er weisz editorial expansion: &cetc.

16: Die wi weisz salsen mach aussz mandel häst du
17: der mandel nicht so nim nüsz haustu zucker den
18: nim auch dar zuͦ vneditorial expansion:  ̅d slach die salsen durch mit
19: wein nim auch weisz ymbeditorial expansion:  ̕er dar zuͦ die praͧn
20: salsen mach voeditorial expansion:  ̅n weinbern slach sÿ auch durch mit
21: guͦtem wein wildu sÿ guͦt hän so tuͦ zuckeditorial expansion:  ̕er dar zuͦ editorial expansion: &cetc.
22: Wie geprest visch macheditorial expansion:  ̅en sol
23: Nim visch vneditorial expansion:  ̅d seẅd die Rain vnd loes den grät [203v] 01: da voeditorial expansion:  ̅n schlein wären aller pest dar zuͦ tuͦ die schuppen
02: vneditorial expansion:  ̅d slach den visch zuͦ fier stucken vneditorial expansion:  ̅d veditorial expansion:  ̕erseüd jn
03: nit so [nimeditorial expansion:  ̅m]supplied because: damaged maeditorial expansion:  ̅n die hawt ganz hän ain plater
04: sol a maeditorial expansion:  ̅n auch dar jn sieden wil er die [priss]supplied because: damaged
05: gancz hän waneditorial expansion:  ̅n ez daneditorial expansion:  ̅n gesotten ist so leg [man]supplied because: damaged [in]supplied because: damaged
06: auff ain Richt wildu sÿ prechen [mit den]supplied because: damaged [henndt]supplied because: damaged [gan]supplied because: damaged
07: dez hästu guͦt wal wildu ez daneditorial expansion:  ̅n hacken so mach
08: ez nicht ze klain so beleipt die press rain du
09: muͦst guͦt gewürcz dar zuͦ hän kaineeditorial expansion:  ̅n saffraeditorial expansion:  ̅n [???]supplied because: damaged
10: dar an wildu gemuesz da voeditorial expansion:  ̅n hän tuͦ dar ein
11: geriben letzelten weinber mantel die weinber
12: soltu schon machen das ez dem [hewren]supplied because: damaged wol ge
13: fall waneditorial expansion:  ̅n deditorial expansion:  ̕er visch berait seÿ so wind jn jn ain
14: weiss tuͦch wildu die press gancz hän so sol er
15: hawt voeditorial expansion:  ̅n slein strichen ist da ist das du die
16: press nicht enhäst so leg jn auff ain tisch vnd
17: leg dar auff als swaer als das tuͦch mug er
18: trageditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d nim dir guͦteditorial expansion:  ̅en muͦt waneditorial expansion:  ̅n du das [chochlst]supplied because: damaged
19: so wirt es vast guͦt fast guͦt editorial expansion: &cetc.
20: Voeditorial expansion:  ̅n gemuesz editorial expansion: &cetc.
21: Ain kräm hebeditorial expansion:  ̅en wir in ain pfund mandel [??]supplied because: damaged
22: muestu ain vierdung gestossen Reisz ain guͦt
23: stadelhaen das wol gesotteditorial expansion:  ̅en ist Nim das weisz
24: prot da voeditorial expansion:  ̅n ain sweineeditorial expansion:  ̅ns smaltz dar zuͦ ain [204r] 01: fierdung zuckers nim auch dar an [aͧch von der]supplied because: damaged
02: kräm wellen wir nicht län wer [???]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged gegen [???]supplied because: damaged
03: hän der sol nemeeditorial expansion:  ̅n tadelkereditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d feigen[??????]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged
04: sol es wol stossen dar zuͦ muͦsz maeditorial expansion:  ̅n habeditorial expansion:  ̅en [guͦten]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged
05: so muess es guͦt sein gewürtz voeditorial expansion:  ̅n dem pesten [????]supplied because: damaged
06: maeditorial expansion:  ̅n [gehaben]supplied because: damaged mag zucker saffraeditorial expansion:  ̅n muͦsz maeditorial expansion:  ̅n auch
07: haben darzuͦ so wirt es guͦt editorial expansion: &cetc.
08: Voeditorial expansion:  ̅n gemuesz editorial expansion: &cetc.
09: [Nim]supplied because: damaged Kram heb ich dar zuͦ an mandel schotten
10: ain pfund muͦstu hän ain fierdung zuckers vber
11: den [schotten]supplied because: damaged muͦstu milch hän editorial expansion: &cetc.
12: Wie maeditorial expansion:  ̅n keren muͦsz macheditorial expansion:  ̅en sol editorial expansion: &cetc.
13: Nim weinber mandel guͦten wein zuckers [???]supplied because: damaged
14: [mar]supplied because: damaged dar an vneditorial expansion:  ̅d saltz zuͦ mass so wir das muͦs guͦt
15: Voeditorial expansion:  ̅n swartzem gemuesz editorial expansion: &cetc.
16: Nim weinper oepfel piren wildu nun die
17: varb han so nim geribeditorial expansion:  ̅en lezelteditorial expansion:  ̅en zuckeditorial expansion:  ̕er honig guͦteditorial expansion:  ̅en
18: wein gewürtz auch dar an saltz es zuͦ mass also
19: [macht]supplied because: damaged du gemuess macheditorial expansion:  ̅en praun swartz oder
20: [wie]supplied because: damaged [du]supplied because: damaged wild editorial expansion: &cetc.
21: Voeditorial expansion:  ̅n maeditorial expansion:  ̅ndel gemuesz
22: Mach ain maeditorial expansion:  ̅ndel kaes waneditorial expansion:  ̅n die milch gesotteditorial expansion:  ̅en wirt
23: so slach die milch auff ain tuͦch ain fierdung
24: zuckers muͦstu auff ain essen han waneditorial expansion:  ̅n die milch [204v] 01: gesibt ist so tuͦ sy auff ain schüssel das sy
02: [scheusst]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged auff deditorial expansion:  ̕er schüssel seÿ geẅsz mandelmilch
03: [oder]supplied because: damaged [ain]supplied because: damaged [nuss]supplied because: damaged milch dar an vneditorial expansion:  ̅d besteck den kaes mit addedmaeditorial expansion:  ̅ndel kereditorial expansion:  ̅en
04: Ain kalbs furhess wie
05: maeditorial expansion:  ̅n das macheditorial expansion:  ̅en sol

06: Nim den swaiss tuͦ wein dar an [????]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged
07: ez zuͦ dem für lass es wol siededitorial expansion:  ̅en [????]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged
08: zuckeditorial expansion:  ̕er dar zuͦ so nim letzelteditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d [????]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged
09: die stat ain smaltz tuͦ dar ein so [vil]supplied because: damaged [?????]supplied because: damaged
10: würt das mues fein hack aüch die [lungel]supplied because: damaged [dar]supplied because: damaged
11: ein das die wol gesotteditorial expansion:  ̅en seÿ der [sam]supplied because: damaged [sezn]supplied because: damaged
12: veditorial expansion:  ̕ergessen guͦt gewuertz tuͦ dar an editorial expansion: &cetc.
13: Wie maeditorial expansion:  ̅n macheditorial expansion:  ̅en sol an ain
14: gemuͦsz odeditorial expansion:  ̕er fürhess von hirsen

15: Nim den swaiss voeditorial expansion:  ̅n deeditorial expansion:  ̅m kalb seẅd das [hirs]supplied because: damaged [oder]supplied because: damaged
16: wildpraet jn wein vneditorial expansion:  ̅d misch den swaiss dar
17: an mach es mit gewürcz vneditorial expansion:  ̅d zuckeditorial expansion:  ̕er als [oben]supplied because: damaged
18: geschribeditorial expansion:  ̅en stat haustu des zuckers nicht so
19: nim honig an die stat editorial expansion: &cetc.
20: Wie maeditorial expansion:  ̅n ain gemuess macheditorial expansion:  ̅en
21: sol an den vast tagen editorial expansion: &cetc.

22: Nim maeditorial expansion:  ̅ndelmiaddedlch weiss visch seẅd [schon]supplied because: damaged
23: an die stat biss das sy den grat lassen hack
24: das gepraet voeditorial expansion:  ̅n dem visch jn ain man[del]supplied because: damaged [205r] 01: milch vneditorial expansion:  ̅d mach das muesz damit ob du den
02: praetzs voeditorial expansion:  ̅n dem visch nicht genuͦg [hest]supplied because: damaged so nim
03: gestosseditorial expansion:  ̅nen reis mit zuckeditorial expansion:  ̕er editorial expansion: &cetc.
04: Ain guͦt gemuesz voeditorial expansion:  ̅n
05: huener fuessen editorial expansion: &cetc.

06: Nim huneditorial expansion:  ̕er fuesz vneditorial expansion:  ̅d lass die erwalleditorial expansion:  ̅en nim [mazzen]supplied because: damaged
07: kalb flaisch hack das klain mach das ab mit guͦten
08: gewurtz tu ganczzeÿ negellein dar ein wildu
09: [voeditorial expansion:  ̅n]supplied because: damaged [käbl]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged habeditorial expansion:  ̅en so nim zwaÿ air dar an
10: wann die fuell berait seÿ so mach klaine kügelein
11: vnd tuͦ dan die kugel jn die kloe vneditorial expansion:  ̅d nim ain
12: flaisch prwe lass wol darjneditorial expansion:  ̅n siededitorial expansion:  ̅en bis das sich
13: die [kloe]supplied because: damaged erstercken leg es daneditorial expansion:  ̅n jn ain kessel vneditorial expansion:  ̅d
14: lass es daneditorial expansion:  ̅n siededitorial expansion:  ̅en an die stat bis das ez sey genuͦg
15: hat wart auch das ez nit veditorial expansion:  ̕ersotteditorial expansion:  ̅en werd du solt
16: sy gebeditorial expansion:  ̅en in ainneditorial expansion:  ̕er lawteditorial expansion:  ̕er flaischprwe vnd gewürcz
17: Wie maeditorial expansion:  ̅n lampprechteditorial expansion:  ̅en
18: beraitteditorial expansion:  ̅en sol editorial expansion: &cetc. editorial expansion: &cetc.

19: Lamprecht ist ain guͦteditorial expansion:  ̕er fisch Als ich das be
20: weissen will wildu mit lamprechteditorial expansion:  ̅en bestän
21: so must du hoff wein han der mag nit sein
22: ze guͦt da voeditorial expansion:  ̅n kumpt ain news pluͦt jn den
23: wein soltu [den]supplied because: damaged lamprechteditorial expansion:  ̅en [legen]supplied because: damaged das sy kumpt
24: vm ir leben du solt [dann]supplied because: damaged haiss wasser haben
25: da solt du sÿ stossen ein vnd mach sy des sch [205v] 01: einis rain waneditorial expansion:  ̅n du [sy]supplied because: damaged [??]supplied because: damaged [hanteditorial expansion:  ̅en]supplied because: damaged hast so
02: [wit]supplied because: damaged [du]supplied because: damaged an deditorial expansion:  ̕er stat [sa???]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged lamppretten
03: [???]supplied because: damaged [??????]supplied because: damaged rain ist so leg sy für dich [??]supplied because: damaged
04: [aineeditorial expansion:  ̅n]supplied because: damaged tisch das haupt sneid ir ab den [???]supplied because: damaged
05: [lasz]supplied because: damaged [eß]supplied because: damaged gancz das andeditorial expansion:  ̕er mach zuͦ dreÿeditorial expansion:  ̕er [stuck]supplied because: damaged
06: seẅd sÿ jn aineeditorial expansion:  ̅m wein [s???]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged [?????]supplied because: damaged [vneditorial expansion:  ̅d]supplied because: damaged
07: swantz auch da [mit]supplied because: damaged [vneditorial expansion:  ̅d]supplied because: damaged [?????]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged
08: nim das haupt vneditorial expansion:  ̅d den swancz [?????]supplied because: damaged [?????]supplied because: damaged
09: weisse [?]supplied because: damaged praetzs das mach praun [???]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged
10: morser seich das durch tuͦ [????]supplied because: damaged [zu???]supplied because: damaged
11: prüe da ez jn gesotten [s??]supplied because: damaged [??????????????]supplied because: damaged
12: mach es ab editorial expansion: &cetc.
13: [Rechpraten]supplied because: damaged
14: [In]supplied because: damaged Rottprawn [?????et]supplied because: damaged voeditorial expansion:  ̅n weislen dar wan
15: [peislen]supplied because: damaged [zei]supplied because: damagedtti[g]supplied because: damaged [seind]supplied because: damaged de solt du precheditorial expansion:  ̅en [???]supplied because: damaged den [??]supplied because: damaged
16: welleditorial expansion:  ̅en vneditorial expansion:  ̅d siededitorial expansion:  ̅en lan bis sy die [kereditorial expansion:  ̅en]supplied because: damaged lassen [?????]supplied because: damaged
17: [durch]supplied because: damaged ain sib den dritteditorial expansion:  ̅en tail nim honig [???]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged
18: [???]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged solt du sÿ siededitorial expansion:  ̅en län waneditorial expansion:  ̅n ez gesotteditorial expansion:  ̅en
19: so [????]supplied because: damaged kalt werdeditorial expansion:  ̅en vil du es wol beraiteditorial expansion:  ̅en
20: tu es in aineeditorial expansion:  ̅n haffen der jnneeditorial expansion:  ̅n [????]supplied because: damaged [???]supplied because: damaged
21: [an]supplied because: damaged bistu deditorial expansion:  ̕er [???]supplied because: damaged [hern]supplied because: damaged [so]supplied because: damaged [machst]supplied because: damaged du sy [??????]supplied because: damaged
22: ain gantz jar die das sie deditorial expansion:  ̕er farb nicht [??????]supplied because: damaged
23: das so [??????]supplied because: damaged [????]supplied because: damaged das deditorial expansion:  ̕er tunst [nicht]supplied because: damaged
24: da [???]supplied because: damaged [????????]supplied because: damaged prawn farb editorial expansion: &cetc. [206r]
recipe collection "Wo1b"
01: Kunst puech
02: Ein Unclear hab Written with different ink. [206v] [207r] 01: Hernach volgendt etlich do dorten vnd säfft
02: wie man die machen auch zum tail kunst
03: vnd ertzneÿ wie man die prauchen soll editorial expansion: &cetc.
04: Ain Cannella dorten zu machen
05: Recept Nempt ain halb pfund Mandel
06: gestossen mer oder minder nach dem man
07: sÿ will groß machen dar zue 2 Candilati
08: oder darfur puter schmaltz 7 aÿer das
09: weiß daruon Solches durch ain annder
10: gemischt Nachmals ain halbe ontz Canel
11: darunder doch der mer tail darauff gestr=
12: eet vnnd die dorten mit rosen wasser ge=
13: sprenngt Auch mueß man dar zu nemen
14: vngeuärlich ain halb editorial expansion: libra zucker daran
15: thun Ist auch gut ein dutten oder neÿter=
16: le von aim kalb g gsotten vnd klain gehackt
17: editorial expansion: &cetc. addedvnnd ist ain hern essen aber die pauern essentz
18: addedauch gern Inserted within line with different ink.
19: Ain Mandel dorten
20: Recept 1 editorial expansion: libra zucker vnd 1 editorial expansion: libra mandel gestossen
21: vnnd 8 aÿr editorial expansion: dzdaz weiß daruon Nachmals 2
22: Candilati oder puter schmaltz darfur so=
23: lchs durch ain annder gemischt vnd darnach [207v] 01: In ain pfannen gethann
02: Die pfannen muaß man mit haissen schmaltz
03: hin vnd wider wenden nachmals das
04: schmaltz herauß thun vnd mit aim mel
05: gestüpt vnd den taig darauff thun
06: Ain pieren dorten
07: Recept 1 h Unclear measuring unit. pieren daß send 10 oder 12
08: die last In ain gelest feur werffen vnd
09: Grustalieren darnach nembt vnd reibt sÿ
10: auff aim reib eÿsen Nachmals nembt
11: die geriben pieren vnd pacht sÿ In schm=
12: altz editorial expansion: dzdaz sÿ ain wenig praun werden doch
13: daß sÿ nit verprinen darnach kaldt
14: lassen werden Nachmals thut darunder
15: 8 aÿr daß gelb vnnd weiß muoß man
16: wol klopffen vnd durch ein Seÿhen zu
17: den pachen pieren auff editorial expansion: dzdaz das dickh
18: herauß pleibe Nachmals ain halb editorial expansion: libra
19: zucker darundter vnd ain wenig saltz
20: vnnder selchen dorten mag man aller hand
21: specereÿ thun nach dem man g gut macheditorial expansion:  ̅en
22: will [208r] 01: Sollichen dorten zu pachen ligt vil daran man
02: muoß vnten gar ain wenig kolen darunter thun
03: Ist peser 2 finger dickh haiß aschen Nachmals
04: oben darauff ain zimlich feur man muß offt
05: dar zue sehen
06: Ain andern puren dorten zu machen
07: Dar zu soll man nemen deditorial expansion:  ̕er piren gar zin gole
08: vngeuarlich beÿ 25 pieren oder souil ains selb
09: gut bedunckt die vnder den kolen gepratteditorial expansion:  ꝭen
10: Nachmals die scholffen mit ainem wein
11: abgeweschen daruon In wendig die keren
12: putzen vnd stil herauß geschnitten die pieren
13: klain gestossen In aim merser darnach laß
14: ain halb pfundt schmaltz In ainer pfannen
15: wol haiß werden Rest die pieren ain fiertel
16: stundt wol darin bis daß schmaltz schier ein
17: seudt thue darnach die pieren In ain grosse
18: schissel vnnd zertreib sÿ wider mit ainem
19: kolleffel thue darein ain halben fierdung
20: gestossen Cannel halb so uil gestossen Negelen
21: darnach thue darein ain halb editorial expansion: libra gestossen
22: Manndel Rüer es alles wol durch ainandeditorial expansion:  ̕er [208v] 01: sampt ain halbe ontz gutz puluers auß zipern
02: an des stat ain wenig pisam magst es auch
03: auch wol auß lassen darnach 1 editorial expansion: libra gestoßen zucker
04: vnnd 6 aÿer dergleichen 3 lot schmaltz oder souil
05: gutz sües Milchraums daß alles ruer
06: wol durch ain annder allso Ist der taig gemacht
07: Nachmalß zerlaß ain schmaltz vnd thue ain
08: wenig daruon In die pfannen darin du die
09: dorten machen wilt vnnd laß nur so vil
10: darin alß am poden vnd neben daran klebt
11: das vberig geuß wider herauß vnd stree
12: alß bald ain mel darauff schwing es In
13: der pfannen hin vnnd wider editorial expansion: dzdaz der boden
14: vnd darneben rum alles weiß werdt das
15: Ist an stat des boden so man dem dorten
16: macht thue darnach den taig darein vnnd
17: setz auf kolen vnd decke darnach mit ainer hafen
18: decken zu darauff thue auch kolen laß
19: also ein weil pachen heb Nachmals die deckhe
20: wider herab
21: Dise stuckh alle wie obgemelt steet praucht
22: zu 2 dorten [209r] 01: Ain kraut dorten zu machen
02: Zum ersten nembt ÿspen ain hendle vol auch
03: souil welsch dementen vnd mangold melissen
04: Salfaÿ des mangeltz sol 3 mal so uil sein
05: alß der annderen kraüt nach dem man den
06: dorten groß wil haben Nachmals nem
07: putter schmaltz wo editorial expansion: dzdaz nit vorhannden
08: sonst ain schmaltz vnd rost die obgemelta
09: kreuter wol darin Nem darnach ziueben
10: vnd klaine weinberlin auch zucker thue
11: darundter yeglich gemelt s so uil dich
12: selbs gut bedunckt Nachmals nem 6
13: oder 7 aÿr wol geklopfft darnach die
14: gedachte kreuter weinber vnd zucker darein
15: vnnd mach ain pedele mit aim aÿ thues
16: darauff vnd laß langsam pachen
17: Volgen hernach mancherlaÿ pachens
18: wie man die beraiten machen soll
19: Item zum ersten wiltu gute mare
20: streiblen pachen So nem fur ain [209v] 01: thisch 8 aÿer milch dar zu vnd ain
02: wenig wasser vnnd klopff es wol vnder
03: ainander vnnd wen du es wol an
04: ainander geklopfft hast so ruer das
05: mel darein Saltz es vnnd machs schier
06: so dickh wie man ain zwer macht zu
07: aim muoß nachmalß gepachen werden
08: fast ain gutz pachas
09: Pruten kuchlin Abbreviation mark unclear.
10: Wiltu gute prüete kuchlin pachen So
11: nem 3 leffel fol mel vnd frisch kalt
12: wasser fach In an wie ain streiblin taig
13: In der dinnÿ vnd thue ain schmaltz vber
14: vnd geuß den taig dar ein vnd mach
15: In gantz starckh wan du In wol starckh
16: gemacht hast So nem dan aÿr vnd
17: leg sÿ In ain warm wasser klopff die
18: darin alweg nur anis wan du den taig [210r] 01: taig ain weile kriert hast so nem
02: mer anis bis er so dinn wirt das
03: er nit geren ob aim teler beleibt
04: saltz den darnach nem das
05: Eiselin Setz Ins schmaltz schmaltz
06: vnnd pach es fein kiel send vast
07: gut
08: Auff gangen kickle von öpffel
09: Item wiltu auff ganngen opffel
10: pachen So nem wenig ain schons mel
11: vnd ain wasser vnd klopff In wol ain
12: annder dan so nem ain aÿ vnnd mach
13: den tag rainer damit das er gantz
14: dinn seÿ Nachmals die opffel geno=
15: men schneid sÿ rund vnd auff editorial expansion: dzdaz aller
16: dinest so dü kanst das sÿ klain
17: lechlin haben vnd laß editorial expansion: dzdaz schmaltz
18: wol haiß werden dan so nem die
19: schnitz vnd ker sÿ In dem taig vmb [210v] 01: leg sÿ In die pfanen vnd geuß daß
02: schmaltz mitten darauff mit aim
03: leffel darnach so werden sÿ auff gaun
04: Ist fast ain schon gut pachens
05: Ain opffel polster zemachen
06: Ain opffel polster zu machen nem gut opffel
07: schels vnd schneid 4 schnitz auß aim thue die
08: putzen daruon darnach nem ain schons
09: mel vnnd ain wasser an ainn ander saltz
10: In Mach den als dickh das du In
11: mit aim aÿ ringer magst machen dan
12: nem ain tiefe pfannen editorial expansion: dzdaz des schmaltz
13: tieff seÿ vnnd ker die schnitz Im taig
14: vmb vnd setz mit aim kol leffel nach
15: ainander In die pfan In das schmaltz
16: auff ain annder bis du es gar hast
17: alß dan laß In wol pachen Vnd wan
18: du mainst das er an dem ainen ort
19: pachen seÿ so Seiche editorial expansion: dzdaz schmaltz darab [211r] 01: ker den vmb vnd laß In an dem
02: anderen ort auch pachen ist vast ain
03: gut essen
04: Wiltu kichlin pachen auff ain thisch
05: nem 14 aÿr zu ÿeglichen ain gugel vol milch
06: vnd als vil wasser mach den taig wie ain streible
07: taig duos In ain klains dorten pfendlin
08: schmirs nur ain wenig mit schmaltz vnd truckh=
09: ne den taig dar in ab mach vnden vnd oben
10: ain klains gluettle dar zu das es gemach
11: ab trückne schneid darnach schnitz ain
12: 2 hand dickh oder ain wenig dicker nachmals
13: In ain schmaltz gelegt editorial expansion: dzdaz nit zu hauß seÿ
14: fein die pffannen ritlen vnd langsam
15: pachen das die kiechlin auff gangen
16: Wie man das wiltpret behalten soll
17: Item wiltu das wilpret behalten das eß
18: nit verschmeckt so Nem daß vnd adar eß
19: fein sauber vnd thu es In ain saubers [211v] 01: geschir Vnnd geus ain wein daran spreng
02: es vor mit ain Saltz ain wenig so bleibt es
03: gut als lang du wilt
04: Wilt pret In ain gelbs prule
05: zu machen
06: Item wiltu wiltpret In ain gelbs prüele
07: machen so nem ain wenig schmaltz vnd ain
08: leffel vol mels prenes wol vnd thue ain
09: maß wein daran auch gewurtz souil anis
10: gut bedunckt gilb es wol auch Mandel
11: weinber oder was du wilt daran gethan
12: laß es wol ein sieden vnd wan du es an
13: richten wilt so leg eß In ain schissel vnd
14: geus das prüele darüber Ist vastz ain
15: gut essen
16: Wiltpret In ain schwartz pruele
17: zu machen
18: Iteditorial expansion:  ꝭem wiltu editorial expansion: dzdaz wiltpret In ain schwartz prüele
19: machen so nem ain wenig ain schmaltz mach
20: es haiß nachmals ain handt vol schons mel
21: vnd pren es wol thue dan ain wenig Saaddedeltz [212r] 01: daran editorial expansion: wzwaz du fur ain Seltz geren hast
02: vnd ain maß wein geus daran zu aim
03: thisch vnd laß es wol sieden thue dan editorial expansion: dzdaz
04: gwurtz auch daran zucker weinber rosina
05: mandel die schneid pieren odeditorial expansion:  ̕er opffel was
06: ains geren daran hat man muoß sy schneieditorial expansion: ɖden
07: gleich wie die mandel wan das wiltpret
08: 4 oder 5 stundt gesotten hat so leg es In
09: ain schissel vnnd geuß dan editorial expansion: dzdaz prüele dar=
10: vber so ist es ain gut essen
11: heffen kiechlen zu machen
12: Iteditorial expansion:  ꝭem wiltu heffen kiechlen taig an fahen so
13: nem ain schons mel vnd ain gute milch
14: dar zu mach In nit zu starckh thue die heffeditorial expansion:  ꝭen
15: darein Saltz vnd klopff In wol bis er
16: gantz glat wirt dan so thue In mit aim
17: schmaltzigen leffel darunder vnd Setz In
18: an die wurm laß In gan Nachmals so
19: thue ain schmaltz vber die kiechlin zeuch
20: fein vnd wie die pfantzelten vnd pach die ra
21: Ain prüele von weintrauben zu machen [212v] 01: Item wiltu ain pruele vber was machen
02: mit wein trauben So nem ain wenig
03: ain schons mel prenn es In aim schmaltz dan
04: so geus ain wein daran laß eß sieeditorial expansion: ɖden darnach
05: so nem die wein trauben zopff die per ab
06: Vnnd wurf es darein thue die vegel oder
07: was dar zu berait ist zum anrichteditorial expansion:  ꝭen darein
08: laß ain sut anainander thun wil manß gern
09: sies oder gewurtzet habeditorial expansion:  ꝭen mag man zucker odeditorial expansion:  ̕er
10: gewurtz darein thun ist vast ain gut essen
11: Ain pastetten mit raum zu machen
12: Nem 3 quertlin raum vnd 6 aÿr die klopff
13: wol daran zucker vnd rerlin In ain hafen
14: gethan vnd mach kain decke dar vber
15: Item treib ain hafen auff zu ainer pastetten
16: Seud trendlet erbis reib Mandel darunder
17: vnd thue ain puter schmaltz darein nach=
18: mals In den hafen gethan
19: Von Merlaÿ pachens
20: Item wiltu ain Seltzams pachens machen [213r] 01: nem dirr pieren waich sÿ ein vnd nem
02: trendlet erbis Seud vnd zertreib die nem
03: ain gefflen vol geribens brot mach ain
04: taigle darauß vnd ker die pieren darin
05: vmb pachs mach darnach ain brieffle dar=
06: vber wie dus haben wilt
07: Ain kitten latweren zu machen
08: Item wiltu ain kiten latweren machen
09: So nem die kiten vnd schneid sÿ zu 4 tailen
10: thue die putzen darauß nachmals In ain
11: kessel gethan ain wasser daran laß sÿ gantz
12: miesig sieden darnach nem ain sackh vnnd
13: thue die kitten darin vnd nem 2 prigel
14: vnnd streich den sack mit ab auff editorial expansion: dzdaz sterckest
15: so du kanst ain mal odeditorial expansion:  ̕er 6 allso treib sÿ all
16: durch dan so nem das so du auß dem sack
17: thust In ain kesel vnnd ain wasser daran
18: laß es warm werden vnd spann ain wurcki
19: thuech vber ain scheffle vnd zwing es wol
20: durch bis kain safft mer darin ist dan so [213v] 01: nem vnd thue es In ain kessel vnd laß es
02: sieden also starckh bis dier an aim lefel beleib
03: vnnd thue honig oder zuckeditorial expansion:  ̕er darein vnd thue
04: es In die laden darnach nem den säfft so du
05: durch den sackh hast triben Seud editorial expansion: dzdaz bis es
06: auch starckh wiert editorial expansion: dzdaz es sich an aim leffel
07: vmb laß weneditorial expansion: ɖden vnd thue den zucker darein
08: wan sÿ ain halbe stundt gesotten hat vnd
09: die anfachent starckh wereditorial expansion: ɖden Ist es fast ain
10: gute latweren
11: Pachen pierenn
12: Item wiltu pieren pachen schneid die pieren [in]supplied because: overbinding
13: rund schnitz die streich auff mit Mandel oder
14: Seltz vnnd legs auff ain ander wie sÿ keren
15: mach ain taigle an vnd pachs vnd mach
16: ain prüele dar vber
17: Ain Nuremberger pachens
18: zu machen
19: Item wiltu ain nurenberger pachens macheeditorial expansion:  ꝭen
20: so nem zü ainem tisch 10 air vnd schlag die [214r] 01: auff In ain schissel vnd editorial expansion: dzdaz die aÿr neu
02: gelegt seÿenn klopff die air vnd nnem
03: ain Milch darein ain gutteditorial expansion:  ꝭen daumen
04: minder dan die aÿr sindt nem ain mel
05: darunter mach ain zechen taig nachmals
06: nem ain klain kupfere peckh thue ain zucker
07: darein 3 leffel vol In den taig In das
08: keselinn darnach nem ain wenig schmaltz
09: laß editorial expansion: dzdaz zergan thue es es dan In des
10: keselin nachmals thu den taig taig
11: In editorial expansion: dzdaz schmaltz editorial expansion: dzdaz es wol schmaltzig seÿ
12: darnach geuß editorial expansion: dzdaz schmaltz wideditorial expansion:  ̕er herab thue
13: den taig In editorial expansion: dzdaz kessele vnd deckh das lid
14: hert dar vber das kain wasser darein
15: gang vnnd nem ain grosse pfannen mit
16: Wasser laß sieeditorial expansion: ɖden nem den taig vnd setz In
17: darein thue ain stain auff das lid vnd
18: lug offt dar zue editorial expansion: dzdaz deditorial expansion:  ̕er tag nit zu hert werd
19: Wen er ain wenig her ist so thue In [214v] 01: So thue In herauß vnd thu ain
02: schmaltz vber vnd schneid den taig fein
03: schnitz weiß vnd laß editorial expansion: dzdaz schmaltz nit zu
04: haiß wereditorial expansion: ɖden editorial expansion: dzdaz die schnitz ains finger
05: dickh seÿen vnnd ains fingers lang rur
06: die pfannen fast bis die schnitz auff klieb=
07: endt darnach darfst die pfannen nit
08: mer ruren vnd wan editorial expansion: dzdaz schmaltz zu haiß
09: wiert so setz die pfannen herab bis es
10: kiel wirt vnd pach es langsam editorial expansion: &cetc.
11: Von Zucker zu machen
12: Item wan du was In ain zucker wilt macheditorial expansion:  ̅en
13: so nem 1 h Unclear measuring unit. zucker vnnd ain quertle wasser
14: dar zu laß es ain sut anainander thun
15: dann so thue es ab dem feur vnd laß er=
16: kuelen dan so geus es daran so Ist es In
17: ain zucker gemacht
18: Ain aÿer dortten
19: Wiltu ain aÿr dorten pachen so nem 20 aier [215r] 01: auff ain tisch vnd als vil milch als du
02: aier hast genomen klopf es wol vndeditorial expansion:  ̕er ainandeditorial expansion:  ̕er
03: vnd saltz In ain wenig laß In In ainer
04: pfannen an ainander sieeditorial expansion: ɖden bis es wiert
05: wie ain dicke air milch dan so rur zucker
06: darein bis es sues wiert darnach mach
07: ain taigle an auß aÿern vnd welglin dar=
08: auß ain bedelin dan so thue die air milch
09: darauff vnd streich es gladt nider thue
10: Auch ain wenig rossen wasser darauff
11: thue es In die dort pfannen mach ain
12: gluet darauff vnd darundter laß Inn
13: preinlet pachen so Ist es gueter dortten
14: Essen von spiß vegeln
15: Item wiltu ain gute richt machen von spiß
16: veglen so Siet vnd rost die In ainem
17: schmaltz und mach darnach ain taig wie
18: zu den hasen orlin vnd walglen In
19: wie zu den pfantzelten pletlin vnnd [215v] 01: thue darnach die vegel darein auch wein
02: ber ziweben vnd Mandel machs mit den
03: 2 pletlin fein zu und pach sÿ langsam
04: nem darnach ain wein und thue
05: zucker darein vnd gutz gewirtz vnd thue
06: das pachens In ain schissel gilb editorial expansion: dzdaz
07: prüele vnd geus dar vber so Ist es
08: ain gut essen
09: Ain pachens vber Medel zu
10: machen
11: Iteditorial expansion:  ̅em wiltu ain pachens vber medel
12: machen so nem 12 aÿr auff ain thisch vnd
13: erklopffs mel vnd nem ain wenig immerding Unclear
14: auch ein wenig minder den ain halb achteln
15: wein vnd klopff es durch ainandeditorial expansion:  ̕er vnd nem
16: ain gutz schons mel geus die aÿr daran
17: vnd mach anis ain dins taigle darnach
18: nem ain schmaltz v vnd thues In ain
19: pfannen vber vnd laß hais wereditorial expansion: ɖden thue die
20: meaddedessina medel darein dar vber du [216r] 01: pachen wildt laß haiß wereditorial expansion: ɖden vnd schit
02: den taig auff ain teller vnd tunckh die
03: haissen medel darein vnd thus ab dem
04: model In die pfannen vnd las pachen
05: saltz vnd den taig nit zu wol vnd zertreib
06: die kolen editorial expansion: dzdaz der taig gladt werdt
07: Muschelen zu pachen
08: Iteditorial expansion:  ꝭem wiltu gut Muschlen pachen so nem ain
09: kupfferns pfendlin wie ain dorteditorial expansion:  ꝭen pfendlin
10: aber kain pletlin darein nem ain schmaltz
11: ainer hasel nuß groß laß editorial expansion: dzdaz schmaltz In
12: dem pfendlin vmber lauffen editorial expansion: dzdaz der taig
13: nit darin an prin vnd nem 7 air vnd 7 air
14: schelffen vol milch klopffs wol anainandeditorial expansion:  ̕er
15: vnd thue ain mel darein vnd machs ain
16: wenig dinner dan ain streiblin taig thue
17: oben ain gluet auff deckeditorial expansion:  ꝭen wan er wiert
18: das er sich schneiden last so schneid ain
19: schnitz gefiert ungeuarlich 3 finnger prait [216v] 01: vnnd thue 4 schnitz darein 2 deditorial expansion:  ̕er zwirch
02: vnnd 2 der leng darnach nem ain
03: kecke pfannen vnd thue ain schmaltz dar=
04: ein vnd leg nit mer dan 2 muschel auf
05: ain mal In die pfannen vnd ritlen die
06: pfannen bis sÿ fein praun werden vnnd
07: laß sÿ fein langsam pachen so sind es
08: fast gutte kiechlin
09: Opffel kiechlin
10: Item wiltu öpffel kiechlin pacheditorial expansion:  ̅en so nem
11: auff ain thisch 14 air vnd klopff sÿ wol
12: vnd ain wenig wein daran mach ain fein
13: dins taiglin darauß vnder die opffel ge=
14: than v vnnd thus In editorial expansion: dzdaz schmaltz So gand
15: die kiechlin derster lieber auff See die mit
16: zucker so sindt sÿ berait
17: Schnee pallen zu machen
18: Item wiltu Schnee pallen pachen so mach
19: ain taig an wie zu den hasen orlin ban Unclear [217r] 01: nur ain wenig ain haisse milch darein
02: vnd walglen In als prait als ain teller
03: vnd schneid In editorial expansion: dzdaz es disem geleich seÿ Sketch showing the shape.
04: vnd fast ainß auff editorial expansion: dzdaz annder nider vnd
05: rurs In ainem hechen heffelin editorial expansion: &cetc.
06: Morser kiechlen
07: Iteditorial expansion:  ꝭem zum morser kiechlin nem air ain seidle
08: wasser vnd laß sieden vnd thue ain schmaltz
09: daran als uil wie ain welsche nuß vnd
10: thue das mel daran ruern vnd dan ain
11: schmalz haiß lassen werden vnd den taig
12: darein keren vmb du dan die ayr darein
13: schlagen
14: hering zu sieden
15: Iteditorial expansion:  ̅em wiltu visch oder hering sieeditorial expansion: ɖden so nem
16: die wol gewessert sendt vnd nem ain
17: tieffs pfannen vnd seuds alß lang alß ain
18: bar aÿer vnd spalts von ein ander
19: Ain gutz pachens zu macheditorial expansion:  ̅en [217v] 01: Iteditorial expansion:  ꝭem wiltu ain gutz pachens machen so nem
02: mandel vnnd stöß In fast klain thue auch
03: gestossen zucker darein das es wohl sieß
04: werdt vnnd thue ain rosen wasser darein
05: oder ander wol schmeckent wasser vnd
06: nem ain Mandateditorial expansion:  ꝭen vnd streichs darauff
07: aufs aller dinest nachmals leg ain
08: andere mandateditorial expansion:  ꝭen darauff trucks wol zue
09: vnd schneid 4 tail darauß mach den mandel
10: nit zu dinn nem wein vnd mach ain taig
11: darauß vnd zeuch denn mandel an den
12: orten dar durch ains rocken halms prait
13: vnd gilb den taig daneruon Unclear wol und leg
14: es In ein schmaltz vnd geus haiß schmaltz
15: darauf vnd pach es recht herab so gat
16: eß auff mach editorial expansion: dzdaz daiglin din gleich wie
17: zu den zognen schnitten editorial expansion: &cetc.
18: gefilt mandaten pachen
19: Item wiltu gefilt mandaten pachen So
20: nem opffel vnnd schneid die klain The rest of the recipe text is missing. [281r]
recipe collection "Wo1c"
01: 1546
02: Wie man lezelten bachen Soll
03: Nim ain honig In ain pfann sez yber ain feur las her sieeditorial expansion: ɖden
04: thue den faim Daruon In ain anndre pfan nim darnach
05: ain Lautter Rugges mel vnnd las das honig In deditorial expansion:  ̕er
06: pfan ob aineeditorial expansion:  ̅m klain feuer steen Auff aineeditorial expansion:  ̅m trifues nim
07: editorial expansion: dzdaz meel sees mit deditorial expansion:  ̕er hannd In editorial expansion: dzdaz siedent honig Ruers
08: stäz Unclear die weÿl damit es nit knollet werde vnnd
09: Anprin see editorial expansion: dzdaz mel klain darein vnnd souil bis so
10: dickh wierdt editorial expansion: dzdaz man es mit dem koch loffel nimer Rueren
11: mag wanns nun woll ob dem feuer ab zecht vnnd
12: geruert ist woreditorial expansion: ɖden so thues also hais herrauss auff ain
13: brot vnnd nimeditorial expansion:  ̅m ain wenig mell stos die hennd darein
14: vnnd zeuch den taig auss Ain anndeditorial expansion:  ̕er so lanng bis es
15: kalt wierdt vnnd sych nimmer ziechen last kuel alweg
16: die hennd ain wenig In dem Mel schau aber editorial expansion: dzdaz du nit
17: vill mell darein welgst odeditorial expansion:  ̕er er wierdt Tolglet vnd
18: nit schen auff geen nun souil editorial expansion: dzdaz er nit am pröttle
19: an kleb
20: Nim darnach negelen zimet Rörlen pffeffer yber editorial expansion: dzdaz
21: nit gar zue klain gestossen sey vnnd gestossen anis
22: Corianndeditorial expansion:  ̕er wolgs auff dem brot woll darein wiltu
23: Dan geren so thue ain pfeffer vnnd yber pulffer von erst [281v] 01: 1546
02: In editorial expansion: dzdaz honig Ee du editorial expansion: dzdaz mel darein sest machs dar nach
03: zu lezelteditorial expansion:  ꝭen las Auff dinnen protlin In ainem offeditorial expansion:  ꝭen
04: kuel pachen editorial expansion: dzdaz nit ain herd an kleb
05: Auss dem faim Magstu darnach kuechl lözelteditorial expansion:  ꝭen pacheditorial expansion:  ꝭen
06: Hiemit zway drimer von lözelteditorial expansion:  ꝭen zu aineeditorial expansion:  ̅m museditorial expansion:  ꝭen Unclear
07: Das klainer drum ist also gepachen wie ich es oben
08: auf gezaichnet hab aber g grosser ist nun mit aineeditorial expansion:  ̅m
09: warmen honig schlecht angemacht ich ways woll
10: das Irs selber vill pösßer pachen kindt doch so er=
11: zaig ich mein guetwilligkhayt damit Ir vileycht
12: nit gedenckht ich wolt euchs editorial expansion: verhalteditorial expansion:  ꝭen
13: Nim zuckher honig anis als vill als das Anndeditorial expansion:  ̕er zer=
14: geng den zuckher erstlich mit ain wienig Rosen wasseditorial expansion:  ̕er
15: las ain sudt thon darnach thue editorial expansion: dzdaz honig darein las
16: syeeditorial expansion: ɖden bis es ain zimlich dickh hat darnach ain guet
17: meel darein geruert bis deditorial expansion:  ̕er tayg starckh wurdt
18: Das sych darauss lassen machen lezelten kindt
19: Darauff auff 1 h Unclear measuring unit. dise hernach geschriben gewurz 2
20: odeditorial expansion:  ̕er 4 lot darnach duchs geren woll gewurzt wilt haben
21: pachs In aineeditorial expansion:  ̅m pachofen wie du wayst
22: Nim weys Imber 8 lot zimet Rineditorial expansion: ɖden negelen yeeditorial expansion: ɖden 4 lot
23: Muschatnus 2 lot muschat plue 1 lot als vnndeditorial expansion:  ̕er ain anndeditorial expansion:  ̕er
24: nit gar zue klain gestossen [282r] 01: Wie man ain guets marzepan
02: soll machen
03: Item nempt guet manndel 2 h Unclear measuring unit. vnnd ziecht In die
04: haut In syedenteditorial expansion:  ꝭen wasser ab odeditorial expansion:  ̕er macht sy ain tag odeditorial expansion:  ̕er
05: 2 in latem waser wereditorial expansion: ɖden sy noch weyser vnnd als dan stost
06: sy woll giest ain guets Rosen waser offt ain löfel foll
07: Daran sunst am stoßen wereditorial expansion: ɖden sy geren ölig vnnd stost
08: sy klain gar klain nempt dan 20 lot des gueten zuckheditorial expansion:  ̕er
09: vnnd stost es vnndeditorial expansion:  ̕er den mandel woll das sech wie
10: Ain taig als den so nempt oblaten vnnd ain Ring
11: darumb wie gros man will haben odeditorial expansion:  ̕er ain lid von
12: ainer gestattel leg die oblateditorial expansion:  ꝭen auf den boeditorial expansion: ɖden nim ain
13: scheyffelen vnnd du den gestossen mandel auff den
14: oblat vnnd streychs mit den scheyffelen glat vnnd
15: keyff zamen das fein eben werd vnnd wans
16: also woll gestrichen ist so nempt ain zuckheditorial expansion:  ̕er deditorial expansion:  ̕er gar
17: klon gestossen ist vnnd giest mer Rosen wasser
18: daran das Ain zimlich dickhs tauglin werd dan
19: streychs mit aineeditorial expansion:  ̅m scheyfelin fein glat zu editorial expansion: dzdaz 1 fein
20: glat werdt dan so pachs worin du woldt
21: fein lanngsam editorial expansion: dzdaz er nit praun werdt vnnd
22: schien weyss bleyb so wiert es guet [282v] 01: Wie man Bemisch Erbis
02: kochen soll
03: Item ain Aubenndt daruor Ee man die Erbis kochen
04: vnn Essen will so soll man die Erbis Erstlich erklaubeditorial expansion:  ꝭen
05: Das alle wurm massigen vnnd schwarzen Erbis auss
06: geworffen wereditorial expansion: ɖden Darnach In ainer scharpffen laugeditorial expansion:  ꝭen
07: so lanng syeeditorial expansion: ɖden bis sy die pelg lassen vnnd als dan
08: zwischen den henneditorial expansion: ɖden In kalteditorial expansion:  ꝭem wasser so lanng Reyben
09: bis die pelg alle dauon gen vnnd nichts als die
10: kirnigen abgezogeditorial expansion:  ̅nen Erbis bleyben vnnd die weyl
11: aber gemaincklich die Erbis nach deditorial expansion:  ̕er laugeditorial expansion:  ꝭen schmeckheditorial expansion:  ꝭen
12: so las die abgezognen Erbis Im kalteditorial expansion:  ꝭen wasser ligen
13: sy nimpt das wasser ihneditorial expansion:  ꝭen den geschmackh editorial expansion: dzdaz thue
14: zu mer mallen Darnach so schut die Erbis auf ain tisch
15: auf ain sauber thuech zerstreut vnnd las die vber nacht
16: truckhnen
17: Am morgen so seud die Erbis In Ainem Rainen hafen
18: gib Innen wasser souil sy bedurffen nichts ybrigs
19: Also das sy wie ain dicker Reys syeeditorial expansion: ɖden vnnd thue
20: auff die Erbis Im hafen ain Rays thuech deckh den hafen
21: mit ainer deckhe zue wan sy dan gar waich zersotten
22: vnnd wie ain prey wereditorial expansion: ɖden So Ruer die Im hafen mit
23: Ainem loffel das ain mues daraus werd editorial expansion: dzdaz thue[ch]supplied because: overbinding
24: legt man Darumb yber die Erbis Im hafen editorial expansion: dzdaz es
25: den geschmach an sych ziehen soll Man soll achtung haben [283r] 01: Das die Erbis nit anprinnen sy sennd sunst nichts werdt
02: Wan die Erbis Nun woll kocht vnnd zu ainem mues
03: woreditorial expansion: ɖden sein so thue sy In ain grossen mörser vnnd
04: stos sy mit aineeditorial expansion:  ̅m lanngen holz darzue gemacht wie
05: Ain Rieb keul vnnd wan du sy bey ainer stundt
06: gestossen hast so wereditorial expansion: ɖden die Erbis spröde odeditorial expansion:  ̕er bruchig als
07: Dan geus ain wenig schweines schmalz daran vnd
08: stos so lanng bis sych editorial expansion: dzdaz schmalz verzert vnnd
09: stos die Erbis mit schmalz dar an giessen so lanng bis
10: es dich genug dunckht sein vnnd zu Ainer grossen
11: schissel mit Erbis mues man woll i1/2 seydl
12: schmalz haben dan man verderpt sy nit mit dem
13: schmalz vnnd Ie lengeditorial expansion:  ̕er man sy mit dem schmalz
14: stost Ie weysser vnnd geschmocheditorial expansion:  ̕er sy daruon wereditorial expansion: ɖden
15: Man soll sy nit salzen bis man sy gleich auff den
16: tisch geben soll will sy wereditorial expansion: ɖden sonnst schwarz vnnd
17: sonnderlich von gesotem salz
18: Sennd die Erbis dan zue dickh wan du sy anrichten wilt vnd
19: so dich dunckht editorial expansion: dzdaz sy schmalz genug haben so geus ain Rains
20: wasser daran vnnd Ruer sy woll mit aineeditorial expansion:  ̅m Löffel also
21: das sy wededitorial expansion:  ̕er zu dickh noch zu dun wereditorial expansion: ɖden
22: Item das schweynen schmalz zu den Erbisen berayt man also
23: wan man Im hörbst schwein schlecht so nimpt man die
24: Inwendig faiste herauss vnd zerlast di In aineeditorial expansion:  ̅m hafen [283v] 01: vnnd geuss darnach In ain annderen hafen ab vnnd
02: behalt es das nenet man auss gelassen schweine schmalz
03: Solliche Erbis sollen fein weyss vnnd geschmach wereditorial expansion: ɖden vnd
04: gewinnen ain haut oben wie ain dickher milch Rom
05: Etlich seyhen ain Reys woll ab vnnd thuen ain 2
06: löffel voll mitten In die schissel
07: Sonnst schneydt man klaine wurffelach auss Neẅ=
08: pachen semlen vnnd thuet auch ain zwen koch löffel
09: voll darein
10: Item mit dem schmalz soll man es nicht also versteen
11: alss solte das schmalz oben Auff den Erbissen schwy=
12: men wie sonnst auff ainem prein sein sonndeditorial expansion:  ̕er es mues
13: alles woll darein gestossen wereditorial expansion: ɖden vnnd Erst Auff
14: die lest mit ainem wasser dun oder dickh abgemacht
15: wereditorial expansion: ɖden
16: So man die Erbis nit In Ainem mörser stossen will
17: so mag man sy jn Ainem Reybstain odeditorial expansion:  ̕er scherben also
18: wie obstat Reyben vnnd deditorial expansion:  ̕er Reyb keul mues
19: lenngeditorial expansion:  ̕er sein als ain man oben angemacht editorial expansion: dzdaz er vmb
20: gee editorial expansion: dzdaz get als dan behenndt zue [284r] 01: Wie man ain vngerschen hecht In Ainer
02: gelben Suppen odeditorial expansion:  ̕er brye kochen soll
03: Nim ain grossen odeditorial expansion:  ̕er ij mitel hochten schieb die vnnd thue
04: sy Auff h wesch die sauber auss Aineeditorial expansion:  ̅m sauberen wasser
05: volgennd bespreng den hechteditorial expansion:  ꝭen mit salz darin Las in
06: ain halbe odeditorial expansion:  ̕er gannze stund ligen nim vngefarlich 8 sues
07: öpfell vnnd 4 In 7 haupt zwiffel die schel sauber thue die
08: keren daruon vnd hackh die durch ain anndeditorial expansion:  ̕er auffs klainest
09: volgendt Nim darzu ain pfannen gros gnug darin
10: du den hechten absyeeditorial expansion: ɖden wildt darein thue wasser editorial expansion: dzdaz den
11: zwiffel vnnd apfel bedeckh darin soll man die gehagten opffel
12: vnnd zwiffel 1/4 stundt syededitorial expansion:  ꝭen vngeuarlich das die suesse auss
13: den opffeln vnnd zwiffeln sampt deditorial expansion:  ̕er Roche gehe Darnach
14: geus Auff die selben gesottene öpffel vnnd zwiffel wein
15: bis deditorial expansion:  ̕er kesell vngeuarlich vber die helffte sey Las Auff syeeditorial expansion: ɖden
16: als dan Les die fische darein geus auch scharpffen essig daran
17: Also das des waser vnnd wein deditorial expansion:  ̕er halb tayl sey vnnd deditorial expansion:  ̕er Essig
18: vnngeuarlich 1/8 oder 1/16 tayl seuht addedseud es woll thue gewirz
19: darein safferan pfeffer yedes mer dan ain halben löffel
20: voll gehaufft vnnd Imber auch 1/3 ains gueteditorial expansion:  ꝭen loffel vol
21: vnnd zuckher souil als ein addedhalben fuerdung odeditorial expansion:  ̕er souil als ain zimlicheditorial expansion:  ̕er
22: apfel gros aber es mues woll gewurzt sein vnnd wan
23: die grossen platteren Im syeeditorial expansion: ɖden anfachen Im kessel zu komen
24: so hat deditorial expansion:  ̕er hocht genug gesotteditorial expansion:  ꝭen das ist ain hecht In Ainer
25: vnngerischen suppen gesotten soll man Im syeeditorial expansion: ɖden kosteditorial expansion:  ꝭen [284v] 01: ob Im salz gewirz Essig odeditorial expansion:  ̕er zugkher mangel doch
02: bedarff ain fisch im gewurz nit souil salz als sonst im
03: salz gewurz essig odeditorial expansion:  ̕er zuckher mangel doch bedarf ein fisch
04: im gewurz nit souil salz als sunst im salz truckhen abgesotteditorial expansion:  ꝭen
05: soll aber woll Auff vngerisch gewurzt sein vnnd auff
06: geben wereditorial expansion: ɖden das ist ein siesse vnnd saure suppen durch
07: Einanndeditorial expansion:  ̕er es mues aber ein kochin darbey sein die sych auf
08: kochen verstee soll in dem flamen abgesoten wereditorial expansion: ɖden vnnd
09: nit In sefferen Unclear wie ein fleysch
10: Ain tortta von kreuter zu machen ad 5
11: october
12: Erstlich nim grien kraut bieda genandt 2 tayl vnnd
13: ain tayl peter syll das schneyd klain doch nit gar zu klain
14: Dis alles vngefar 3 guet hannd foll vngeschnitteditorial expansion:  ꝭen
15: Dar zue nim 3 frische aÿr die zerschlag fein durch ain andeditorial expansion:  ̕er
16: Nim parmisan kes griben zwo gaffen foll vngefar
17: Das obstenndt kraut wan editorial expansion: dzdaz geschnitteditorial expansion:  ꝭen geus ain ain guete
18: hannd vol guet öll daran odeditorial expansion:  ̕er souil schmalz vnnd
19: Ruers durch ain anndeditorial expansion:  ̕er wie ain sallat
20: Nim schotteditorial expansion:  ꝭen odeditorial expansion:  ̕er frischen kes als gros als zway gans ay
21: Nim zimet negele muschat vnnd pfeffer Iedes
22: ain wienig
23: Dis alles musch vnnd Ruers durch ain anndeditorial expansion:  ̕er mach
24: ain materj darauss so ist die fulle zu deditorial expansion:  ̕er torte be=
25: rayt [285r] 01: Nach disem nimb ain gute gaffen voll vordeditorial expansion:  ̕er guet
02: semel mel vnnd nimb ain frisch wasser editorial expansion: dzdaz salz
03: woll editorial expansion: dzdaz gar versalzen sey Ruer editorial expansion: dzdaz mel damit
04: ab mach ain harteditorial expansion:  ꝭen tayg Dauon den walg woll
05: vnndeditorial expansion:  ̕er den henneditorial expansion: ɖden Auff Aineeditorial expansion:  ̅m sauberen predt editorial expansion: dzdaz
06: er wollgearbayt werdt winters zeyt darff deditorial expansion:  ̕er
07: tayg nichts Anndeditorial expansion:  ̕ers dan gesalzen wasser aber
08: Sommers zeytteditorial expansion:  ꝭen darff deditorial expansion:  ̕er tayg In deditorial expansion:  ̕er hiz ist von neteditorial expansion:  ꝭen
09: ain ayr klar darzue das macht den taig In deditorial expansion:  ̕er hiz
10: vest Aber deditorial expansion:  ̕er tayg mues nit gar zue hart
11: sein dan er Last sych zu deditorial expansion:  ̕er torte nit Auspraytteditorial expansion:  ꝭen
12: aber krepfflen zue machen mag man In hörter
13: machen
14: Disen tayg nim halb vnnd nimb ain tribl mach
15: ain prayt plat darauss als gros du die torta
16: haben wilt dasselb pladt mach din darnach
17: nim die torteditorial expansion:  ꝭen pfann die soll kupherin sein vnnd
18: verzeit mit ainem klaineeditorial expansion:  ̅n Ranfft vngefar 2 guete
19: span weyt vnnd 3 zwerch fingeditorial expansion:  ̕er hoch geus oll odeditorial expansion:  ̕er
20: schmalz darein zeuch das pladt darundeditorial expansion:  ̕er vnnd zeuchs
21: woll auss ainanndeditorial expansion:  ̕er das yber die Ranfften deditorial expansion:  ̕er pfan
22: ganng Darnach nim die gemelt full
23: vnnd praydts darein auss ain anndeditorial expansion:  ̕er fein gleich auss [285v] 01: Darnach nim editorial expansion: dzdaz anndeditorial expansion:  ̕er plad vnnd praydes auch vber
02: deditorial expansion:  ̕er full auss vnnd zeuchs vber deditorial expansion:  ̕er tortteditorial expansion:  ꝭen phan auss
03: Schneyd darnach Rund heditorial expansion:  ̕erumb Im Ramfft deditorial expansion:  ̕er tortteditorial expansion:  ꝭen
04: pfannen die pletteditorial expansion:  ̕er odeditorial expansion:  ̕er tag ab vnnd vmb vnnd
05: vmb darnach zwischen zwayen fingeditorial expansion:  ̕ern mag ain pug
06: Sketch: in the shape of a cloud. vnndeditorial expansion:  ̕er sych schlecht zeuch den tayg vnndeditorial expansion:  ̕er sych wie ain
07: wolckheditorial expansion:  ꝭen vnnd hie neben zeichnet
08: Darnach nimb puter odeditorial expansion:  ̕er schmalz als vill als
09: Ain ganns ay vnnd legs oben Auff dise haut
10: Auff die torta stich yberal locheditorial expansion:  ̕er In die selb ober haut
11: Damit wans schmalz zerget editorial expansion: dzdaz hinein In den
12: torteditorial expansion:  ꝭen ganng darnach so deckh die torteditorial expansion:  ꝭen zue mit
13: Ainem Ieden deckhel
14: Weysse torta zue machen
15: Nimb schotteditorial expansion:  ꝭen odeditorial expansion:  ̕er Neueditorial expansion:  ̅en vngesalznen kes den stos
16: In aineeditorial expansion:  ̅m morser zu aineeditorial expansion:  ̅m mues darnach nim
17: 5 odeditorial expansion:  ̕er 6 frisch ayr Ruer ains nach dem anndeditorial expansion:  ̕ern
18: Darein nachmallen nimb ain wenig Rosen
19: wasser misch darundeditorial expansion:  ̕er vmbs schmackh willen
20: Darnach so nimb aineeditorial expansion:  ̅nn guetteditorial expansion:  ꝭen harteditorial expansion:  ꝭen kes deditorial expansion:  ̕er nit
21: zech sey den Reyb darunteditorial expansion:  ꝭer als vill du wildt
22: nim darnach Cannell gestossen vnnd ain wenig [286r] 01: zuckher gestossen darnach dus guet wilt halben
02: vnnd gros Ruers alles durch ain Anndeditorial expansion:  ̕er vnnd mach
03: Darnach die torteditorial expansion:  ꝭen wie anndeditorial expansion:  ̕re
04: Wen sy halb pachen soll man sy ain Clain mit zuggeditorial expansion:  ̕er
05: pestreen vnnd Rossen wasser sprengen so wirt
06: wirt sy woll geschmach
07: Die pfan mues man vnnden mit schmalz odeditorial expansion:  ̕er oll
08: pestreychen damit die tortteditorial expansion:  ꝭen nit ain pacht In
09: massen wie dj vorig aber oben auff ists zu
10: dis tortteditorial expansion:  ꝭen nit von notteditorial expansion:  ꝭen
11: Wie man digen zungen macht
12: Item wie man die grönnen zungeditorial expansion:  ꝭen beraytteditorial expansion:  ꝭen soll zu
13: dem auff selchen zu dem Ersteditorial expansion:  ꝭen so nempt die zungeditorial expansion:  ꝭen
14: vnnd schneyd die driessen woll daruon pis auff
15: den kerrn darnach so dietz In ain drog odeditorial expansion:  ̕er schaff
16: vnnd lass woll schwingen pis sy sych ain wienig
17: der geben darnach so sprengs ain wenig
18: mit Aineeditorial expansion:  ̅m salz darnach las wideditorial expansion:  ̕er schwingen
19: ain weyll vnnd salz mer dan so las schwingeditorial expansion:  ꝭen
20: pis sy woll lindt weren peym kern dan wan sy
21: genug geschwungen seyeditorial expansion:  ̅n so las auss ain anndeditorial expansion:  ̕er
22: ziechen das sy woll lanng weren doch editorial expansion: dzdaz man [286v] 01: die negel deditorial expansion:  ̕er hennd In die zungen nit zu fast darein
02: druckh editorial expansion: dzdaz sy nit drichlig Unclear wereditorial expansion: ɖden dan wan mans wol
03: zogen zogen hat so dietz In ain aiches odeditorial expansion:  ̕er lerches
04: wendle odeditorial expansion:  ̕er scheffle des die zungen lenng hab vnnd
05: Richts gleyeditorial expansion:  ̅mb zu samen vnnd nempt salz vnnd ain
06: wenig paysel odeditorial expansion:  ̕er Erbsych genandt vnnd bespreng
07: die woll dar mit doch darnach das wötter ist ist
08: es warm so bedarff desteditorial expansion:  ꝭer mer salzens deditorial expansion:  ̕er paysel mues
09: man nit zue vil nemen vnnd wan man sy also
10: Ein berayt hat so las ain stund odeditorial expansion:  ̕er drey also ston dar
11: nach so syet die prie daran Dem diet also nempt
12: ain schone Rotte Ranngeditorial expansion:  ꝭen schneyt die scheizlichenn zipfel
13: Darfon darnach so schneyz zue pletlen In ain haffen
14: vnnd ain hannd voll payslen odeditorial expansion:  ̕er Erbsych genaeditorial expansion:  ̅ndt darzue
15: vnnd giest ain frisch wasser daran vnnd las syeeditorial expansion: ɖden
16: pis das Rot wiert Auss Rogen ist kumen darnach
17: so thuez herab In ain schaff vnnd lass kuel wereditorial expansion: ɖden
18: vnnd giest ain wenig ain ösych darein darnach
19: wan es kuel wirt so giest es An die zungen
20: vnnd last es steen daran ain tag odeditorial expansion:  ̕er ain nacht
21: editorial expansion: dzdaz Irs nit beschwerdt editorial expansion: dzdaz die prie ain wenig In
22: die zungen mag syzen Darnach so beschwärs
23: nideditorial expansion:  ̕er vnnd las ain viii tag dar Inen geschwert
24: In ainer warmen kamer ist es aber Im sumer [287r] 01: so muest Ier sy ain xiiij tag lassen steen dar=
02: nach so Iers auff wölt henngen so ziechs wideditorial expansion:  ̕er
03: In die lenng vnnd henngts an dem dickheren
04: ort auff In ain guete kuchel vnnd lats ain
05: xiiij tag hanngen
06: Wie man ain guet Nideditorial expansion:  ̕erlendisch prattas
07: machen soll von heditorial expansion:  ̕ern Wilhalmen
08: von Rogendorffs Koch ad 7 februarj
09: 1535 In wien gelernet
10: Erstlich Nim ain hinders diech von Aineeditorial expansion:  ̅m kalb daraus
11: schneyd da es am prattigisteditorial expansion:  ꝭen ist ain stuckh von dem
12: selben stuckh schneyd alle fayste auch editorial expansion: dzdaz gadeditorial expansion:  ̕er vnnd
13: die auswendi haut am flaysch also editorial expansion: dzdaz nichts zechs
14: dabey beleybt darnach so schneyd dinne schnitl heditorial expansion:  ̕erab
15: ongefar 3 zwerch fingeditorial expansion:  ̕er praydt vnnd ains messer
16: Ruggen woll das gannz märb wierdet wie man
17: die wallischen presuele phlicht zu zerkhnischen so du nun
18: die alle als vill du Ier machen wild zerknischt hast
19: so legs fein nach ain anndeditorial expansion:  ̕er aufgeprayt vnnd salz ain
20: wienig das nur Empfindtlich ist editorial expansion: dzdaz salz darin darnach
21: nim Imber gestossen vnnd pulffers woll damit editorial expansion: dzdaz [287v] 01: woll Resch werd dauon volg und so editorial expansion: dzdaz alles beschehen
02: so nim ain frische vayste von Aines oxn Nieren
03: editorial expansion: dzdaz schon Sauber sey dasselb fayst zerklaub editorial expansion: dzdaz nichts
04: zachs darbey pleyb vnnd waschs lustig in frischen
05: wasser darnach thues Auff ain hackh predt vnnd
06: thue darzue allerlay guette kreutlen Als Rosmarin
07: salue petersyl masaran vnnd was fur guete
08: khreutl grien odeditorial expansion:  ̕er dur zue bekhomen sein vnnd
09: hackh die vnter den faysteditorial expansion:  ꝭen klain aufs Subtillist
10: so editorial expansion: dzdaz beschehen so Numb die selb gehackht fayste
11: vnnd thues auff die hie uor gemelteditorial expansion:  ꝭen peraitteditorial expansion:  ꝭen fleisch
12: schnitteditorial expansion:  ꝭen albeg auff ain Iede schnitten editorial expansion: dzdaz woll vber=
13: deckht sey wie man ain krapffen fuld vnnd walz
14: als dan die selb schnitteditorial expansion:  ꝭen vber ain anndeditorial expansion:  ̕er wie ain
15: hollahippen vnnd steckh die an Ain Eysnen spis
16: deditorial expansion:  ̕er fein Subtil sey also thue den schnitteditorial expansion:  ꝭen allen vnd
17: steckh ain Iede sonndeditorial expansion:  ̕ers an den spis doch hort zusameeditorial expansion:  ̅n
18: so die nun alle ain spis sein so leg den spis auff editorial expansion: dzdaz
19: hackht prettl vnnd yberstreu die angestockhten schniteditorial expansion:  ꝭen
20: odeditorial expansion:  ̕er knodlen Wie mans nennen soll mit deditorial expansion:  ̕er
21: hieruorgemelteditorial expansion:  ꝭen fayste vber vnnd yber vnnd denckh Unclear
22: das fayst darzue das fein daran hanngen pleyb
23: Dar nach wan man essen will soll mans fein [288r] 01: wie ain spisl mit vogelen pey Ainer subtillen
02: kollen pratteditorial expansion:  ꝭen vnnd nicht verdorren lassen sonndeditorial expansion:  ̕er
03: wan das fein In pesteditorial expansion:  ꝭen safft ist also war mer
04: auf den tisch geben editorial expansion: dzdaz ist ain kostlich essen
05: Item mach knodlen In aller massen wie hie obstet
06: alein In die faiste thue walsch wein pörl vnnd
07: leg die knötlen fein gemach in ain haffen darzue
08: thue ain guete flaysch prue vnnd las syeeditorial expansion: ɖden nach
09: gelegenhayt editorial expansion: dzdaz ist ain kostlich essen mugen all
10: kindtpetterin essen
11: Fisch odeditorial expansion:  ̕er flaysch guet in Ainer Sur
12: yber Iar behalteditorial expansion:  ꝭen
13: Item wen Ir wienisch haussen odeditorial expansion:  ̕er wildbredt
14: yber Iar guet behalteditorial expansion:  ꝭen so macht zu 3 mal Im Iar
15: ain frische fr prue daran vnnd diet die alt sauber
16: daruon doch höpt den visch odeditorial expansion:  ̕er editorial expansion: dzdaz wilpredt nit
17: auff sundeditorial expansion:  ̕er diet ain bödelin darauff vnnd nagts
18: vber ain schäfflin hept das podelin starckh das deditorial expansion:  ̕er fisch
19: odeditorial expansion:  ̕er wilbredt nit hernach fall als dan diedt editorial expansion: dzdaz bodelin
20: wideditorial expansion:  ̕er darab vnnd nempt ain frisch wasser vnnd [288v] 01: diet vill salz darein vnnd nempt ain böselin
02: vnnd schlagen editorial expansion: dzdaz wasser vnnd salz an ein anndeditorial expansion:  ̕er
03: In ainem scheflin bis es fompt vnnd legt editorial expansion: dzdaz euch
04: editorial expansion: dzdaz wasser nit fast an die hennd ganng es ist Im
05: nit guet als editorial expansion: dzdaz giest an den visch odeditorial expansion:  ̕er an editorial expansion: dzdaz wild=
06: bredt vnnd wan Ir ains heraus nempt so legt
07: mit grossem fleys editorial expansion: dzdaz Ir nichts mit kainer hand
08: an Ruert wededitorial expansion:  ̕er brie noch fisch odeditorial expansion:  ̕er fleysch nempt
09: ain guets lanngs starckhs messer odeditorial expansion:  ̕er ain kuechl
10: spis was Ir mit deditorial expansion:  ̕er hannd an greyfft editorial expansion: dzdaz ditet
11: nimer In die brue wölt Ir aber ains wideditorial expansion:  ̕er
12: hinein legen so greyfft es mir kainer hannd an
13: so uersprich ich euch editorial expansion: dzdaz so guet vnnd geschmach
14: beleybt Im winter darff es nit offt frische prue
15: aber Im sumer offter macht Ir fill brue so menngt
16: fill salz doch diennt Im auch nit zu fill doch
17: stes bosser zu vill salz dan zu wenig also behalt
18: ichs guet [289r] 01: kappaner mit Reys
02: Den kappaun seudt man schlechts ab vnnd den
03: den Reys yber seudt man auch sundeditorial expansion:  ̕erlich nicht ybrigs
04: Dan legt man den kappaner in den Reys vnnd
05: geust die suppen von dem Capponer odeditorial expansion:  ̕er ein flaysch
06: suppen darauff vnnd lest ein wenig mit
07: syeeditorial expansion: ɖden editorial expansion: dzdaz die Rechte dickhe gewin odeditorial expansion:  ̕er dinnen mit deditorial expansion:  ̕er
08: flaysch suppen yber gossen wan mans auff gibt
09: so straich man ein traga darauff von zuckher
10: zimet Rineditorial expansion: ɖden vnnd Imber gemacht
11: hasen Im gewurz
12: Den soll man syeeditorial expansion: ɖden In wein vnnd Ein wenig
13: essig darnach thue editorial expansion: dzdaz pläth vnnd Rindflaysch
14: suppen darein auch damit gesotteditorial expansion:  ꝭen leg ein
15: semel prott darein vnnd treybs mit deditorial expansion:  ̕er
16: Suppen also durch ein syb hackh dan zwiffel
17: klain vnnd Rost die In Ainer Rindt flaysch
18: suppen odeditorial expansion:  ̕er In schweinem schmalz wurz den
19: ab mit pfeffer vnnd negel [289v] 01: Hirschen vnnd Rechen wildtpredt
02: In gewurz
03: vber seudt man Im wasser vnnd die selbig
04: suppen geust man weg vnnd macht Ein anndeditorial expansion:  ̕er
05: suppen daran von wein vnnd Ein wienig
06: Essig auch pluet darzue genomen seudt man
07: durch Ein anndeditorial expansion:  ̕er vnnd treybs mit prot
08: durch Ein syb die selb suppen geust man
09: auffs wildpredt vnnd lass syeeditorial expansion: ɖden wurzt man
10: ab mit pfeffer negel zimet rineditorial expansion: ɖden zuggeditorial expansion:  ̕er vnd
11: Ein wienig safferan
12: Darauff soll man streyen wen man editorial expansion: dzdaz wildt
13: predt Auf gibt oben darauff als weinperle
14: mandel vnnd opffel lenglich geschnitteditorial expansion:  ꝭen
15: zuuor In Einer Rinthflaysch suppen gerost
16: vnnd mit zimet Rineditorial expansion: ɖden zugkher vnnd Ein
17: wenig Safferan abgewurzt darauff
18: geust man Ein wienig von der schwarzen
19: suppen vnnd straychs Auff das wildpred
20: wanns auff deditorial expansion:  ̕er schussel ist deditorial expansion:  ̕er gleicheditorial expansion:  ꝭen kocht
21: man auch schweine wildpredt [290r] 01: Iunge gefulte henner In
02: gewurz
03: Die fult man also nim hardt gesotten ayer
04: schweineeditorial expansion:  ̅n spegkh peterling pletter alles klain
05: vnndeditorial expansion:  ̕er Ein andeditorial expansion:  ̕er gehagt darein thue zugkheditorial expansion:  ̕er
06: weinperle Ein wienig pfeffer Imber
07: vnnd safferan vnnd die henner damit
08: zwischen haut vnnd flaysch gefuldt
09: Seudt dan die gefulteditorial expansion:  ꝭen henner Ein wenig
10: In wasser darnach nim die auss dem
11: selbigeditorial expansion:  ꝭen wasser vnnd seudt die auff die
12: stat In suessen millich Ram deditorial expansion:  ̕er milich
13: Ram mues zuuor vber sotten sein gewurz
14: dan ab mit pfeffer Imber vnnd saffran
15: editorial expansion: dzdaz woll gelb werd ist deditorial expansion:  ̕er millich Ram
16: nit sues genug so thue Ein zugkher
17: daran [290v] 01: Iunge henner In Einer grienneeditorial expansion:  ̅n suppen
02: Die sewẅdt man In wasser auff die stat ab vnd
03: zu deditorial expansion:  ̕er grien suppen nimpt man die grien bletter
04: von peter silg Ein hannd voll odeditorial expansion:  ̕er mer die zerstost
05: man In ein morsser darundeditorial expansion:  ̕er thuet man Roche
06: aÿr In 10 odeditorial expansion:  ̕er 15 darnach die schussel gros ist
07: das gewurz also ab Im Morser mit pfeffer
08: Imber zimet Rindeditorial expansion:  ꝭen vnnd Ein wienig saffran
09: thue auch zuckher odeditorial expansion:  ̕er honig daran dan treybs
10: mit deditorial expansion:  ̕er henner suppen durch Ein Syb las
11: dan die suppen woll auff syden vnnd
12: Ruer die stez das sy schaum gib die henner
13: auff vnnd geus die suppen dariber
14: deditorial expansion:  ̕er gleichen mag man lemeren vnnd kalb
15: fleysch kochen
16: Henner In gewurz
17: Die seudt man In wasser ab vnnd klaubt
18: die daran hagt man zwiffel klain bey
19: Einer hannd voll vnnd Essig daran
20: gossen souill man will mit pfeffer
21: vnnd safferan abgewurzt [291r] 01: Hecht In gewurz gelb
02: seudt In 2 hannd voll zwiffel vnnd
03: opffel klain gehackht In wasser dar nach wan
04: deditorial expansion:  ̕er zwiffel vnnd opfel woll gesotteditorial expansion:  ꝭen haben
05: so geus wein vnnd Ein wenig essig daran
06: schup den visch vnnd las In den ein weyl Im
07: salz ligen dan seud den visch In deditorial expansion:  ̕er obsteneditorial expansion: ɖden
08: suppen gewurz bey zey ab mit pfeffer
09: Imber vnnd safferan vnnd zugkher thue
10: auch etlich bignoli addedLimoni daran In 4 odeditorial expansion:  ̕er 6
11: kerpffen In Einer schwarzen
12: Suppen
13: Schiff Schiep den kerpfen las den Ein weyl Im
14: salz ligen nim dan wein vnnd Essig
15: auch plueth von dem visch vnndeditorial expansion:  ̕er Einanndeditorial expansion:  ̕er
16: gewurz editorial expansion: dzdaz kalt ab mit pfeffer negel zimet
17: Rineditorial expansion: ɖden Imber Ein wenig saffran die suppen
18: mues man mit prot durch treyben wan deditorial expansion:  ̕er
19: visch darin gesotteditorial expansion:  ꝭen ist so thue zugkheditorial expansion:  ̕er vnd weinper=
20: le darein vnnd gibs Auff [291v] 01: Spen sau In Einer sulz
02: Seudt die spensau In wasser ab vnnd darein
03: Ein wenig gethon essig thue In die selbig
04: suppen Ein gannzen apffel vnnd zwiffel
05: gewurz ab mit safferan pfeffer zugkher
06: thue die opfel vnnd zwiffel heditorial expansion:  ̕erauss vnnd
07: Las In Einer schussel dan gesteen odeditorial expansion:  ̕er kalt
08: wereditorial expansion: ɖden
09: Kuttelfleckh Auff die österreichische
10: Manier zu kochen
11: Soll man nemen ain vaiste von Castraun odeditorial expansion:  ̕er
12: wo man die nit gehaben mag von ochsen
13: nieren ainer welschen nuss gross vnnd souil
14: petteditorial expansion:  ꝭer zimel yetwededitorial expansion:  ̕ers klain gehagkht vnnd
15: vnndeditorial expansion:  ̕er ain andeditorial expansion:  ̕er zu ainer kugel gemischt so dan
16: die fleckh zuuor woll gesotteditorial expansion:  ꝭen sein soll man
17: die auslegen vnnd klain odeditorial expansion:  ̕er gros schneyeditorial expansion: ɖden also
18: dan sauber waschen vnnd wideditorial expansion:  ̕er in ain hafen
19: thuen vnnd die kugel vngefarlich in die mitteditorial expansion:  ̅n
20: Darundeditorial expansion:  ̕er legen doch also gannz dam am syeeditorial expansion: ɖden [292r] 01: zerlast sy sich selbs volgendts ein guete flaysch
02: hennen odeditorial expansion:  ̕er Capponnen prue daran giessen vnnd
03: die also allain mit pfeffer Imber vnnd saffran
04: souil von netteditorial expansion:  ꝭen abgewurzen vnnd also auff
05: syeeditorial expansion: ɖden lassen aber deditorial expansion:  ̕er pfeffer soll alweg den Iber vber
06: treffen wollte man dan ain wenig zwiffel
07: klain gehackht in Aineeditorial expansion:  ̅m schmelzle odeditorial expansion:  ̕er ainer flaysch
08: vayste die noch pösser wer daran schwayssen editorial expansion: dzdaz
09: mag man thuen odeditorial expansion:  ̕er vnndeditorial expansion:  ̕er lassen
10: Kutelfleckh vnnd lungele odeditorial expansion:  ̕er
11: yedes in sonndeditorial expansion:  ̕er hayt auff ge
12: maine tagliche manier Ein
13: zue machen
14: So die selben zuuor alss obsteet woll gesotteditorial expansion:  ꝭen
15: auch geschnidten vnnd gewaschen sein soll man
16: gleicheditorial expansion:  ̕er weyss ain guete flaysch hennen odeditorial expansion:  ̕er Capaun
17: prue daran giessen die selben ob angezaigteditorial expansion:  ꝭer
18: massen abgewurzen vnnd zway odeditorial expansion:  ̕er dreÿ zwiffel
19: heutl klain gehackht mit Aineeditorial expansion:  ̅m schmalzl odeditorial expansion:  ̕er ainer
20: Rinderin fayste mit Aineeditorial expansion:  ̅m Ess loffel voll
21: odeditorial expansion:  ̕er nit souil schonen wayzen mel daran schwayssen [292v] 01: Auch ain wenig kumel daran werfen vnnd
02: essich nit gar ain Es loffele voll sonndeditorial expansion:  ̕er souil editorial expansion: dzdaz
03: man den khaum daran Empfundt aber fur editorial expansion: dzdaz
04: wayzen mel mag man ain schmollen von ainer
05: Semel in aineeditorial expansion:  ̅m wasser waych syeeditorial expansion: ɖden lassen vnnd
06: an die fleckh durch treyben bis die prue etwas
07: dickhelet wierdt
08: Wie man den syessen biessen sollat
09: macht odeditorial expansion:  ̕er genandt mangoldt
10: Mein liebe frau Hormanin Ir sollendt den
11: mangoldt lassen brien gleich wie man ain grens
12: kraudt briet vnnd truckens woll auss dem
13: wasser darnach legens in ain guetten sauren
14: Essig drey tag vnnd truckhens darnach auss dem
15: Essig vnnd nemendt darnach ain fersonet
16: hunikch Unclear vnnd Rieren dan darein Imber muschat
17: negelach deditorial expansion:  ̕er am minsteditorial expansion:  ꝭen vnnd so es noch ain wienig
18: warm ist so Rierendt dan dis kraut darein vnnd
19: kerens ain tag odeditorial expansion:  ̕er drey vmb vnnd dan so migendt
20: Iers dan woll essen daruon vnd beleybt euch vill
21: wuchen guet so mans nit auff iset so dent es [293r] 01: wideditorial expansion:  ̕er in ain geleseditorial expansion:  ꝭen haffeditorial expansion:  ꝭen so mugeditorial expansion:  ꝭen Irs wideditorial expansion:  ̕er her nemeeditorial expansion:  ̅n
02: als lanng Ir wolt so Irs anrichteditorial expansion:  ꝭen vnnd furtrageditorial expansion:  ꝭen
03: wollen so seudt gueteditorial expansion:  ꝭer zimet rerlach darauff
04: Item wild du kutine ladwerggen machen so nim
05: die kittene schneyd sy on gescholt in 8 tayl darnach
06: sy gros sennd vnnd in hundert kittene nim
07: x mas wasser vnnd las syeeditorial expansion: ɖden bis man sy
08: durch ain duch kan treyben vnnd treybs nit zu
09: genach durch seudts lanng vnnd du vill
10: zuckher daran so wirts guet
11: Item ain kitene sh Safft mach also nim die
12: kittene wie sy von dem baum gannd vnnd Reybs
13: an aineeditorial expansion:  ̅m Ribeysen durch vnnd druckh also Roch den
14: safft durch ain duech dan seudt den safft mit
15: vill zuckher so ist es Ein kostlicheditorial expansion:  ̕er safft
16: Item mer guet kitene Ein machen schell die
17: kittene vnnd Ausen vmb schneyd editorial expansion: dzdaz guet
18: daruon zimliche schnizle vnnd du ein gleg
19: in ain hafen odeditorial expansion:  ̕er scherben vnnd bestreus mit [293v] 01: zuckheditorial expansion:  ̕er vnnd dan mer kitene dan mer zuckheditorial expansion:  ̕er
02: vnnd las an an ain anndeditorial expansion:  ̕er dempffen dan seych
03: den zuckheditorial expansion:  ̕er daruon thues in ain bix vnnd seu
04: zimet rerle vnnd zuckher da zwischen sez auff
05: den warmen ofen 2 tag so send sy fast guet
06: magst sy noch ain mal dempffen editorial expansion: dzdaz editorial expansion: dzdaz gwurz
07: woll dar ein ganng must ain wenig
08: muschat blie negela Imber auch Iem zimet
09: rorle nemen editorial expansion: dzdaz des zimerrerle furschlag
10: gelb karpffen in ainer suppen
11: Schiep den karpffen geus ain gueteditorial expansion:  ꝭen wein
12: daran vnnd wan er seudt so prosem
13: ain Ruges brot daran gilb in du ayn pfeffer
14: daran vnnd versalz nit machs nit zue Re[?]supplied because: overbinding
15: du auch ain zuckher daran
16: Gelb Lattwergen zu Machen
17: Item wen Ir ain gelben Ladhuerÿn Unclear wendt machen
18: so nemenndt guet kitina sechzig vnnd wischend sy sauber ab
19: vnnd dienndt die 30 In ain kesselin vnd giessenndt wasser
20: daran das bols yber kitina ganng vnnd diens vber editorial expansion: dzdaz feur
21: vnnd last sy gemach syeeditorial expansion: ɖden bis ain wenig lindt werdent [294r] 01: kerens Im wasser vmb editorial expansion: dzdaz sy gleich syedent vnnd greyffeditorial expansion:  ꝭen
02: den offt welliche ain wienig lind ist die dienndt heditorial expansion:  ̕eraus
03: vnnd wen Ir die gar heraus hannd than so tiendt den die
04: Anderen drÿssig auch Ins kesselin vnnd giessen aber ain
05: annders wasser daran bis dar yber gat vnnd lannds auch
06: sieden bis lind werdent vnnd schellent die gesotna kitina
07: woll fein vnnd schneydens ab den buz vnnd diends In
08: ain morser vnnd stossens vnnd dreybens den durch ain
09: duch man mus wadlich hin durch reyben vnnd wen Irs
10: gar durch hannd driben so dienndt den durch dribnen
11: safft In ain geschier vnnd wegens vnnd als vill es
12: pfundt safft ist als fill wegen phund zuckher vnnd
13: nemendt den von sechs ayren des weys vnnd klopfens
14: woll vnnd dienndt dreu seydla wasser daran vnnd
15: klopffens woll durch ain anndeditorial expansion:  ̕er vnnd die ayrschelff auch
16: vnnd diendt den den gewegnen zuckher darein vnnd
17: diens In ain messin kesellin vber editorial expansion: dzdaz feur vnnd lanndts
18: gemach syeeditorial expansion: ɖden vnnd wens ain weyl gesotteditorial expansion:  ꝭen hat so hebens
19: herab vnnd fomens fein ab vnnd diendts den wideditorial expansion:  ̕er vber
20: editorial expansion: dzdaz feur vnnd lanndts syeeditorial expansion: ɖden bis deditorial expansion:  ̕er zuckheditorial expansion:  ̕er als woll gesoteditorial expansion:  ꝭen
21: ist wen mans auser auff ain deller schlecht editorial expansion: dzdaz er fein
22: starckh wirdt vnnd wen deditorial expansion:  ̕er zuckheditorial expansion:  ̕er also gnug gesotteditorial expansion:  ꝭen
23: hat so giessen In fein gemach In den durch dribna [294v] 01: kitina safft vnnd rierends waydlich vmb vnnd dienndts
02: vber editorial expansion: dzdaz feur vnnd lanndts gemach syeeditorial expansion: ɖden ob aim
03: klaineeditorial expansion:  ̅n feur ly dallens In zwo tayl vnnd syedens
04: In zwo geschieren vnnd bald Irs vber editorial expansion: dzdaz feur diendt
05: so Rierens stets vmb den es wurd sy sunst von
06: stundan anlegen lanndts also ain guete halbe
07: stund syeeditorial expansion: ɖden vnnd wen Irs ab dem feur dienndt so
08: lanndts ain weyl Im kessel erkullen den so
09: schlagenns In die ledla Ir migenndt vor
10: ain Rossen wasser In die ledla thon vnd wideditorial expansion:  ̕er
11: Druckhna lassen
12: Ain zarte schenna kitina ladtwerin
13: zu machen
14: Item nemenndt funffzig kitina vnnd schellens
15: vnnd reybens den an aineeditorial expansion:  ̅m Ribeyssen bis an den
16: buzen vnnd nemendt den die zwen tayl von den geribneeditorial expansion:  ̅n
17: kitina vnnd windens odeditorial expansion:  ̕er bressens durch ain duch vnnd
18: nemendt den den anndern tayl den Ir yber hannd
19: gelassen vnnd diendt In In ain glasierten haffen
20: vnnd giessenndt den durch gewundnen safft daran
21: vnnd nemenndt die buzen von den geribnen kitina
22: halbung vnnd dienndt die keren darauss vnnd [295r] 01: dienndt die buzen auch In haffeditorial expansion:  ꝭen aber die keren nit
02: vnnd Rierens Im haffeditorial expansion:  ꝭen woll durch ain anndeditorial expansion:  ̕er vnnd
03: deckhenndt den haffen woll zu vnnd sezenndt In zu
04: Ainem zimlichen feur vnnd lanndts also anndeditorial expansion:  ̕er halb
05: odeditorial expansion:  ̕er zwu stundt syeeditorial expansion: ɖden gar gemach vnnd wen sy also
06: Dempfft sennd so nemendt sy auss dem haffen vnnd
07: windens wideditorial expansion:  ̕er durch ain duech vnnd wen Irs gar
08: durch gwuneditorial expansion: ɖden hannd so seyhenns den wideditorial expansion:  ̕er durch
09: ain duch vnnd dienndt den safft In ain messin
10: kesel odeditorial expansion:  ̕er In ain pfannen vnnd diens ÿber ain klains
11: feurlin vnnd wen es also ain stund gesoten hat so
12: dienndt ain schonnen weyssen gestossen zuckher darein
13: als fill wie Irs den geren syes odeditorial expansion:  ̕er saur hannd vnnd
14: Rierens woll durch ain anndeditorial expansion:  ̕er sunst dirffens Ir nit
15: Riern gar nit lanndts also gar gemach sieeditorial expansion: ɖden
16: editorial expansion: dzdaz sy bey drey stunden ob dem feur sey wen des safft
17: vill ist so syedens In zwo geschierrn
18: Ain hepsche kitina safft zu macheditorial expansion:  ꝭen
19: Item nemenndt die kitina vnnd wischenndt sy sauber
20: ab darnach Reyben sy an Aineeditorial expansion:  ̅m Reybeysen vnnd nemendt
21: des geriben ist vnnd diendts In ain zwillichs seckhlein vnd
22: bressens auss vnd nemenndt des brest des Im seckhlin
23: ist vnnd diendts heditorial expansion:  ̕erauss brest vnnd als vil safft [295v] 01: man heditorial expansion:  ̕erauss brest hat als fill wasser giessendt
02: an das das Ir aussem seckhlin hannd dan vnnd
03: diends vber editorial expansion: dzdaz feur vnnd lannds syeeditorial expansion: ɖden bis es fein
04: lind wirt so diends den wideditorial expansion:  ̕er Ins seckhlin vnnd
05: bresens auch auss In ain sundeditorial expansion:  ̕ers geschier darnach
06: nemendt ain messig kesellin vnnd dienndt ain
07: weys auss Aineeditorial expansion:  ̅m aÿ darein vnnd klopffens woll
08: vnnd nemendt dan den ersteditorial expansion:  ꝭen auss bresten safft vnnd
09: giessen In darein In des weyss vom ay vnd klopffen
10: durch ain anndeditorial expansion:  ̕er vnnd sezens yber ain kol feur vnnd
11: last es gmach syeeditorial expansion: ɖden vnnd behalteditorial expansion:  ꝭen von dem
12: safft den Ir In des weys vom ay hannd dan ain
13: achtelin des gÿsendt Ie ain tröpfflin In sutt bis
14: es gar hinein kumpt vnnd lanndts also gemach
15: syeeditorial expansion: ɖden man mues den zuckher In safft thon vnnd
16: mues In ain mas safft ain halb pfund zuckher
17: thon den zuckher darff man nit stossen nun Reybeditorial expansion:  ꝭen
18: vnnd den safft darff man nit Rieren vnnd
19: wens ain stund gesotten hat so mues mans
20: durch ain wullins duch seychen vnnd darnach
21: durch ain leynis vnnd wens wideditorial expansion:  ̕er ain stund
22: gesotten hat so giessenndt von dem lesteditorial expansion:  ꝭen safft
23: ain kuertlin darein er mues vor schier gar an [296r] 01: die stat gesotteditorial expansion:  ꝭen sein Ee man den lesteditorial expansion:  ꝭen safft darein
02: thuet vnnd so soll man In Rieren vnnd auf
03: ain zinis deller thun vnnd wen er gestet gestat
04: vnnd sy ain fingeditorial expansion:  ̕er last auf ziecheditorial expansion:  ꝭen so hat er gnug
05: Ein epfel mueß zu machen
06: Item nim epffel editorial expansion: dzdaz aͦff ain tisch habest dennpff sÿ in guetteditorial expansion:  ꝭem
07: wein piss sÿ woll lind Sind vnnd treibs durch ain tuech
08: odeditorial expansion:  ̕er Suppen seidl due darnach zuckher vnd annder guett
09: gewirz auch finff air darann Seuds ob ainer gluet editorial expansion: dzdaz
10: dickh werde
11: Des gleichen mach ein piren mueß auch wie also wie oben steet [338v]
recipe collection "Wo1d"
01:
02:
03:
04:
05: Before that is a recipe for constipation. Recept aines triedts odeditorial expansion:  ̕er Species
06: pertoldi von her Jörg horman
07: Corherren editorial expansion: &cetc.
08: zuckher 3 fierdung
09: Rörlen 1 lot
10: negelen 1/2 lot
11: Imber 1 lot
12: muscat nus 1 quintlin
13: muscat plue 1 quintlin
14: Iteditorial expansion:  ꝭem Species Berchtoldi zumachen nim ich zu dem
15: halben tayll des obgeschribnen gwirz noch ain
16: halb lot Imber vnnd ain 1/2 quintlin Saffaran
17: ist gemacht
Wo1 - "Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Handschriftenabteilung, Cod. Guelf. 16.3 Aug. 4°"