Jahrrechnung Stadt Basel 1543/1544
Druckfassung der Digitalen Edition <http://gams.uni-graz.at/srbas>
Bearbeitet
unter der Leitung von
Susanna Burghartz
Transkription von:
- Sonia Calvi
- Jonas Sagelsdorff
Graz, 2015
Alles in den Datenkorb übernehmen
sto Johannis Bap-
tistae anno xvc xliijo
usque ad festum Jo-
hannis Baptistae
anno xvc xliiijo .
Empfangen
Vom winungellt
Prima angaria jm iijc lxxxv lb
Secunda angaria jm iiijc xliij lb
Vom muli korn ungelt
Prima angaria jm ijc xlviij lb
Secunda angaria jm iiijc xiij lb
Vom stettvichzoll
Prima angaria ix lb xvj ß iiij d
Secunda angaria vij lb xvij ß iij d
Vom pferdzoll
Secunda angaria xv lb xiiij ß viij d
Tertia angaria lij lb v ß viij d
Von den toren
Prima angaria jc lxxiij lb iij ß iiij d
Secunda angaria jc lxxx lb xj ß iij d
Tertia angaria jc xxiij lb vj ß v d
Quarta angaria jc lxxxxvj lb ij ß j d
Summa vjc lxxiij lb [iij ß j d]a
Vom Nuwenweg
Prima angaria lxiij lb vij ß xj d
Secunda angaria lxiij lb ij ß iij d
Quarta angaria lxxxv lb xj ß viij d
Summa ijc lxj lb [viij ß x d]b
Von der Wysenbrucken
Secunda angaria xxvij lb iij ß j d
Tertia angaria xiij lb v ß ij d
Quarta angaria xvj lb xvj ß j d
Summa lxxijj lb [x ß ij d]c
Summa huius medii folii [jm jc lxxj lb iiij ß xj d]d
Von der winsticherbüchs
Prima angaria x lb xij ß iij d
Secunda angaria viij lb iij ß ix d
Vom pfuntzoll genant byschoffzoll
Prima angaria iiijc lxxiiij lb iiij ß
Secunda angaria ijc liiij lb vj ß x d
Vom stock genant huszgellt
Prima angaria l lb ix ß viij d
Quarta angaria lxj lb viij ß viij d
Summa [jc lxxxvj lb]e xviij ß iiij d
Von der laden
Secunda angaria viijc lvij lb viij ß ij d
Quarta angaria iiijc xlviij lb vij ß viij d
Summa [jm iijc v lb xv ß x d]f
Summa huius medii
folii iijm xviij lb [ij ß ix d]g
Vom gewin des saltzes inn und
uszwendig der statt
Secunda angaria ijc xlix lb viij ß vij d
Vom korn, so von der
statt gangen
Secunda angaria ijc xl lb xvj ß
Tertia angaria ijc xxxv lb vij ß
Quarta angaria ijc lxxxxvj lb ij ß
Unnd ist des korns gsin
xxvm iiijc lxiij vierntzelh
Von der wag im kouffhus
Prima angaria xxxiiij lb xij ß ij d
Secunda angaria xvij lb xvj ß ix d
Tertia angaria xviij lb iiij ß v d
Vom gerwerzoll
Secunda angaria vj lb xvij ß ij d
Tertia angaria viij lb viij ß viij d
Vom zoll zu Kembs
Secunda angaria 38 lb ix ß vj d
Tertia angaria ij lb ix ß iiij d
Vom gleyt zu Diepfflicken
Secunda angaria jc xxiiij lb x d
Quarta angaria lxxxvij lb j ß viij d
Summa ijc xj lb [ij ß vj d]i
Vom kranich im kouffhus
zu unserm halben theyl
Prima angaria xxxvij lb vij ß vij d
Secunda angaria xviij lb ij ß vij d
Tertia angaria xiij lb ij ß vj d
Vom underkouff blyg und gletty
Prima angaria iiij lb xvij ß iiij d
Vom vischzoll
Prima angaria iiij lb ij ß ij d
Secunda angaria xiiij lb x ß xj d
Tertia angaria iij lb xv ß v d
Von der holtzbüchs uff
der Rynbrücken
Secunda angaria xxv lb xiij ß v d
Von der fleischstür
Prima angaria iijc lxviij lb xiiij ß v d
Secunda angaria vc xix lb iiij ß j d
Tertia angaria iijc lxxxxviij lb ij ß x d
Von den schalbencken
und garten zinsenn
Secunda angaria jc xlv lb ij ß
Quarta angaria lxxx lb vij ß ix d
Summa [ijc xxv lb ix ß ix d]j
Von Jacoben Rudin, statwechslern, empfangen
fur den halben theyl gewuns am wechsel,
so von Johannis Baptistae anno 43 bitz Jo-
hannis Baptistae anno 44 am statwechsel
gewunnen sind vjc xliij lb xix ß x d
Empfangen inn rathstraffen
Item xv lb von Hansen Gyse, dem muller von Siszach, ratstraff
Item ij lb x ß von Bath Falckneren
Item xxv lb von Bastian Cristman von Than
Item x lb von Vergilio, dem goldschmid, straff fur j mark sylber,
das er uber die ordnung arkwonig ding koufft hat
Item v lb von Cunrat Schwarzen, dem wirt, ratstraff von wegen
der ungeschickten worten, so er in lyhung zehendes zu Brattelen getrieben
Item xx lb von Adresen Muller, dem pfrunder zu den Predigern
Item xx lb von Marx Scherren, dem pfrunder zu den Predigern, empfangen
ir beder ungeschickten reden und hadrens halben
Item x ß von Uelien, dem metzgern, ungelltstraff
Item v lb von Casper Mullern ratstraff
Item xx lb von meister Hans Haben, dem tischmacher, straff em-
pfangen von eins fridbruchs unnd friedfals, ist im der ubrig teyl
usz gnaden nachgelan
Item x lb von Hans Heinrichen Surlin ratstraff
Item v lb von Joachim, dem schmid Zum Schaltenbrand
Item v lb von Fridlin Luterysen
Item x lb von einem hodler usz Zurich biet fur ein
marck sylber, das er sich in der kornmerckt ordnung
unnd abrichtung zolls ubersehen hatt
Item v lb von Cunradthen von Wintersingen
Item iij lb von Schmackern, dem fuorman
Item iij lb von Hans Steffan, dem furoman von [Schaffhusen]k
Item ij lb von Hans Groszen, dem karrer von Dietken, empfangen
straff, das er korn merckts ordnung ubersehen
Item xx lb von Albrecht Solothorner dem Jungen
Item 100 cronen thund ijc lb von Hans Barten
Item v lb von Jorgen dem muller in Grunensteins muli
Item ij lb x ß von Galle Mullern
Item ij lb x ß von Michell Mullern
Item x lb vom meyger von Blumberg ratstraff, das er
sine visch so hoch uberbotten und den merckt verthurt hatt
Item vj lb vom jungen Jacoben Göbeln
Item x lb von Galle Treffzeren von Wyszlach
Item j lb v ß von Hans Schadlin, dem weber von Nuwenburg,
fur v lb ratstraff, ist im das ubrig usz gnaden nachgelan
Item v lb vom jungen Rechberger
Item v lb von Claws Schmiden, dem brotbecker
Item v lb von Claus Schalern von Crentzach
Item xv lb von Hans Truckern von Ryehen
Item iiij lb von Heinrichen Wattnouwern, dem metzger
Item j lb j d von Bat Branden einnung gellt, alls er geleistet
hatt
Empfangen in jar zinsen unnd
burgkrecht, ouch schirm gellt
Item xxx lb empfangen von Hansen von Utenheim innamen der
jungen von Berckhen, siner vettern, von wegen der xxx
fiertlen roggen unnd gersten gelts, so unns jerlich uff den
zehenden zu Übszheim gefallen fur zwey jar, nemblich
anno 41 und anno 42
Item iijc gulden, je 17 batzen per gulden, tund iiijc xxij lb x ß, empfangen von
herzog Ullrichen zu Wurtemperg fur den zinsz Laurentii
anno 43 gefallen, darin zwen gulden trinckgellt abzogen
Item xxxvij̶ gulden, thund xlv lb xiij̶ ß, empfangen, so in der
Wurtembergischen losung bevor und uberpliben
Item xl lb empfangen vom schaffner in Sant Blasien hoff
4 jar schirmgellt, Thome anno 43 gefallen 40, 41, 42 et 43
Item xxx lb vom schaffner im Tutschen husz empfangen schirm-
gellt, Thome anno 42 und 43 gefallen
Item xxx lb empfangen vom schaffner zu Sant Johan [fur]l zwen
jar, namblich 42 und 43 schirmgellt
Item jc xxx goldkronen, thund ijc lx lb, me [xlv nuwer]mkro-
nen, thund lxxxiiij lb viij̶ ß, empfangen, so Onophrio[Holtzach ab]n den
jarrechnungen Lowisz und Luggaris bracht und by [Hummelln]ohar-
usz geschickt hatt
Item xx gold und sonnen cronen, thund xl lb, so [ime wie an-]p
deren botten uff der selben rechnung worden sind
Item me vj nuwerkronen, thund xj lb v ß, so ime [fur appellation-]q
gellt worden sind
Item me vj nuwerkronen, thund xj lb v ß, so im von verlyhung
des zolls zu Lowisz verert sind
Empfangen von erbfallen
unnd abzugen
Item xxv lb empfangen von Hanszen Michelln unnd Blasien Läber-
lin von Diepflicken, damit sy sich der eigent, alls sy von unns
zogen sind, abkoufft und gefryget hand
Gemein empfohen
Item xiiij lb v ß empfangen fur v̶ soum xxiiij masz win, den
soum umb dren pfundt, so Mauritzen Altenpach ze-
kouffen geben unnd Eucharins Ryeher von sinetwegen zallt
hat, Sampstags, den 4. tag Augusti anno et cetera 43
Item v lb empfangen, so der vogt von Homberg von des wegen,
dem man die finger und zungen abgeschnitten, hargsendt hat
Item ij lb x ß empfangen von Jorgen, dem statbotten, so ime gan
Straszpurg zegand gegeben unnd aber ime daselbst wider worden sind
Item iij lb vj d von Jacoben Wilderman empfangen, so uber in
in gefangenschafft gangen und von sinet wegen ab dem brett
bezalt, jetz durch inn wider geben sind
Item j lb xiij ß vj d empfangen, so vormalen von unns eines studenten
wegen ab dem brett bezalt sind
Item vj lb empfangen vom Byrszmeister fur das embdt, so er
uff unsern matten zu Muttentz erkoufft hat
Item xxv lb empfangen von Jacoben Kouffman, dem wirt
Zum Schwarzen Ochsen an den Spalen, alls er uff zulaszung
unsrer gnedigen herren dise fryheit, das er sin leben lang
win in sinem wirtzhusz haben möge, mit l gulden erkoufft hatt,
sol nach xxx gulden unnd daran uff Ostern nechst [im xliiijten]r
jare kunfftig xv gulden unnd die ubrigen xv [gulden uff]s
Martini danach im 44. jare bezalen, darfur [ist Hans]t
Oltinger gellt unnd burg unnd, wo solche [zoll nit er-]u
stattet, selbs bezalet worden
Item viij lb empfangen von Jacoben von Rotperg umb setzfisch
Item l gulden, thund in muntz lxij lb x ß, empfangen von Hansen
Walbach, wirt Zu Der Roten Kannen an Spalen, damit er
sin leben lang win in sinem husz zehaben erkoufft hat
Item iiij lb iiij ß iiij d erloszt die lonherren usz altem how
Item j lb iiij d empfangen von Cunradthen von Wintersingen,
so hievor ab dem brett inne harin zefuoren gegeben
Item j lb v ß empfangen, so vormalen von eins gesellen wegen, der
mit dem schwert gericht, ab dem brett uszgeben warend
Summa huius folii jc xxxiiij lb viij ß viij d
Gemein empfahen
Item ijc gulden, thund ijc l lb, empfangen von Mauritien Altenbach
alter schlulden, so ime vormalen gelyhen sind
Item xx lb empfangen von Jacoben Rappen, unserer herren
karrer, fur die erste zalung sines erkoufften huses
Empfangen in pension
unnd schenckinen
Item xxxvj gold und sonnen kronen, thund xiij̶ Kurer batzen,
tund in muntz lxxij lb xvij ß, empfangen erbeynung gellt vom
husz Burgundi anno 43, Philippi und Jacobi gefallen
Item xij kronen, thund xxiiij lb, empfangen von Bath Sommern,
so die Burgunder an tagscosten Baden zu stur verert hand
Item iijc gold cronen, tun vjc lb, empfangen von der römischen
königlichen majestät erbeynung gellt, hat Hans Melchior Heggenzer
fur die dru jar 39, 40, 41 erleyt und geben, bracht herr
Bläsy Scholle
Item xx kronen, thund xl lb, brachten Bernhart Meyger
unnd Bath Sommer ab tag Baden, so inen der Franzos an
tagscosten vereert hatt
Empfangen zinsz uffgenomen
Prima angaria
Item vc lb empfangen von Mathis Pfiffer, dem zimerman, da-
mit er ime unnd Madlenen, siner eewertin, funffzig
pfund gelts lypgeding zinses zu den 4 frofasten geteylt er-
koufft hat, Sampstags, prima Septembris anno 43
Item ijm gulden, thund iij̶m lb, empfangen von Marquart Tö-
belin, damit er ime und siner eewirtin lxxx gulden jerlichs zinses
erkoufft hat
Tercia angaria
Item ijc lb empfangen von Fridrich Vischern, damit er ime
unnd siner eewirtin xx lb lipding zinses erkoufft hat
Item iijc lb von Hansen Munderlin von Waldenburg empfangen, da-
mit er ime und siner eewirten xxx lb libgeding zinses erkoufft hatt
Item jc lb von Lucia Dolter, damit sy x lb lipding erkoufft
Item ijc l lb empfangen von frow Richartin Islerin, damit sy iren
xxv lb lipgeding zinses erkoufft hat
Item ijc lb von Anna Frondenbergerin, damit sy iren xx lb
lipgeding zinses erkoufft hatt
Item jc lb von Michell Volmarn von Epffich, damit er ime und
siner eewirtin x lb lipgeding erkoufft hat
Item iijc lb von Cunradthen Melckhern von Mulhusen,
damit er ime xxx lb lipgeding zinses erkoufft hat
Quarta angaria
Item iiijc lb von Casparn Schallern, dem muller, und Mergilin
Tierstein, eegemechden, empfangen, damit sy inen 40 lb lipding
zinses glich zun frofasten geteylt erkoufft hand
Item jc lb von Malden Spetin, damit sy iren x lb jerlichs
lipgedings glich geteylt zun frofasten erkoufft hat
Item jc v lb empfangen von Ludwigen Gengenbach, damit er ime und
siner eegemahel ir vorig libding zinsz zu jeder frofasten umb
2 lb 12½ ß gemert hand
Item iijc l lb von Hansen Hemmerlin, damit er ime und
siner eewirten xxv lb libding zinses erkoufft hat
Item vc lb von Anna Huglin, Hans Walhen seligen eewirtin,
damit sy iro l lb lipding zinses erkoufft hatt
Item ijc lb von Michel Strubin von Liestall, damit
er ime unnd siner eewirtin xx lb lipding zinses
erkoufft hat
Empfangen usz roszen erlöszt
Item xlviij lb erloszt usz Veltin Soldners rosz, so zu
Lyon verkoufft ist
Item vij lb x ß usz einem rosz erloszt, so vormalen erkoufft
ist fur Welschhansen, den botten, alls man inne in Franckrich
zum spanger geschickt hatt
Item xxxix lb xiiij ß empfangen um ein rosz, ist ab dem
stall verkoufft
So ist in uszeren schloszen unnd emptern
empfangen
Liestal
Sumarum in Liestall statt unnd ampt
empfangen tut viijc lxxxix lb iij ß vj d
Varnspurg
[Usz jc iij vierntzel j fiertel korn erlöszt jc iij lb j ß viij d ]v
Aristorff
Sumarum in Varnsperger ampt em-
pfangen tut ixc xliij lb x ß x d
Waldenburg
Sumarum im ampt Munchenstein
empfangen tut vc vij lb xix ß j d
Bettigken
Sumarum zu Ryehen und Bettigken
empfangen tut ijc iij lb xij ß
Sumarum alles empfahens in
emptern tut iijm vjc lix lb viij ß viij d
Summa sumarum alles empfohens inn unnd uszwen-
dig der stat Basel tut ditz gantz
jar
xxxviijm iiijc lxxviij lb vij ß
Dargegen uszgeben
Verzinszt
Prima angaria ijm lxxiiij lb xvj ß ix d
Secunda angaria ijm jc xlv lb ix ß
Tertia angaria ijm vijc lvj lb vij d
Cost
Prima angaria ijc lxxxvj lb xiiij ß xj d
Secunda angaria ijc lxxxj lb xj ß
Tertia angaria ijc xlvij lb ij ß xj d
Sendbrieff
Prima angaria xliij lb iij ß vj d
Secunda angaria xliij lb iiij ß
Tertia angaria xix lb v ß vj d
Stattbuw
Prima angaria iijc lxxxvj lb xix ß ix d
Secunda angaria iijc lxxix lb xviij ß xj d
Herrn burgermeistern jarlon 46 gulden gold, tund lxxj lb vj ß
Herrn zunftmeistern jarlon so vil, tut lxxj lb vj ß
Minen herren, den rathen, jarlon jm ijc vij lb ix ß
Den rathen fur ir Osterlammer l lb
Dem statschriber jarsold lxxxxij lb
Me ime beszerung sines ampts xxxiij lb
Dem ratschriber jarlon xxxiiij lb x ß
Me im beszerung sines ampts xlv lb x ß
Dem substituten jarlon xj lb x ß
Me im beszerung sines ampts xx lb x ß
Dem ratschriber vergichten zelesen j lb x ß
Dem koufffhus schriber jarsold xxx lb
Dem alten kouffhusschriber jarlon xxx lb
Beden schultheszen und andern ditz gantz
jar frofasten sold vc xvj lb xviij ß vj d
Den fleischwegern hie zur stat jarsold xviij lb
Den fleischwegern enet Rhin jarlon v lb
Dem zoller zu Kemps jarlon iiij lb
Dem zoller und gmeind daselbst den zoll ze-
rugen und zum guten jar j lb v ß
Den schribern, wachtmeistern, louffenden botten
unnd andern fur gewender ijc viij lb v ß iiij d
Den wachtmeistern an ir liechter zustur iij lb x ß
Den fischzoll zusamlen jarsold ij lb
Dem obristen knecht thurgellt ij lb x ß
Me im beszerung sines ampts xij lb
Dem zinsmeister jarsold viij lb
Summa huius folii ijm vc lx lb x d
Den ladenherren und knecht uff dem richthusz
jarsold xij lb
Den hering schowern jarlon j lb
Den heimlichen herren jarlon xij lb
Den herren uber den eebruch fur zwey jar xxiiij lb
Vom gattern an Steynen uffzeziehen jarlon v lb
Der widen vor Steinen thor zehutten v lb
Von der ampell uff dem richthusz zebezunden j lb x ß
Dem zoller zu Siszach jarlon vj lb
Den vischmarckt bronnen zesufern jarlon xv ß
Dem zoller zu Waldenburg jarlon vj lb
Unserem spittal fur fuorung lx lb
Hansen Buwman, dem gerichtschriber se-
ligen, fur ein halb jar lipding xx lb
Herrn Welbergen, saltzman ampts,
beszerung ditz jar xxxij lb
Item ijc lxxxxvj lb iiij ß geben Mauritzen von Ornigen, genant
Altenbach, umb 118 centner und 48 pfund isen kugeln, den zentner fur
zwen gulden, sind unns gelifert unnd durch den lonherren Ryeher mit im
verrechnet worden uff Jacobi anno 1543
Item xxiiij lb ij ß ij d geben von diesen kugeln alher zefuoren
Item me ijm ijc xxj lb v ß aber geben Mauritzen Alten-
bach umb viijc lxxxviiij̶ centner isen kugelen, zu den
schlangen unnd zum kleinen geschutz, umb jeden zentner zwen gulden
Me ic v lb ime geben umb vj isen morsell, haben gewogen
xxj zentner, umb jeder zentner 5 lb, sind zum bulferstapff goszen
Summa ijm viijc lxx lb ij ß ij d
Uszgeben
Item lxxxxiij lb iiij ß viij d fuorlon diese buchsen kuglen
sampt den goszenen morszlen zum bulferstampff harin zufuoren
von Maritz Altenbachs schmeltze
Item x gold kronen, thund zu muntz xx lb, geben Steffan Menn-
li, usz erkandthnisz der rathen, zu einem zerpfenning, alls er
in königlicher majestät zu Frankrich dienst schieszens halben zogen ist
Item x ß herren thumbpropst fur den how zehenden uff schutzen matten
Item l gulden, thund lxiij̶ lb, deren von Gachnang geben fur zwen
jarzinsz, namblich Johannis Baptistae anno 42 et 43, von wegen des
dorffs Groszen Huningen verfallen
Item j lb vij ß ix d meister Jacob Barten macherlon und fur futer-
tuch zu zweyen kleidern, so zwey jungen knaben spilluten geschenckt
Item iiij lb Clawsen Stehelin, dem nuwen amptman enet
Rhins, fur ein rock zu ingang sines diensts
Item j lb ix ß vj d hat der marschalck zu Ensiszheim alhie Zur
Bluomen verzert, alls er die muntzbrief besiglet
Item j lb x ß dem dem gericht hiediset an ein mal zustur
Item iiij lb Jörgen Abler, dem buchenmeister, fur be-
husung, Laurentii verfallen
Item iiij lb dem selben buchsenmeister fur sin rockgellt,
ouch Laurentii verfallen
Item j lb verzerten schulthes unnd houptlut enet Rhin am
schwertag
Item viij lb x ß meister Hansin, dem murer, von [Khoner-]w
chingen uff das verding der groszen quader gon Varnspurg
Item xvij lb xviij ß iiij d hat der herr von Marnolt
sampt sinen dieneren Zum Roten Ochsen verzert, hand un-
ser gnädigen herren zallt unnd inen damit ab der[herberg glöst]x
Item ij lb x ß dem torwechter under Sant Johans thor
einen armen kind fundling zu erziehen ein zyt lang
Item xvj lb vij ß ij d so im veld, ouch Zum Roten Ochsen
zu Sant Jacoben verzert worden, alls man das grosz geschutz beschlosz en hat
Item xxxv lb iij ß hat marggraff Ernsten bottschafft Zum Roten
Ochsen verzert, so unser gnädigen herren anzallt unnd sy ab der herperg gelost hand
Summa huius folii ijc lxxiiij lb v d
Uszgeben
Item j lb v ß den funff amptspflegern usz dem ampt Homburg
Item j lb x ß der Winluten zunfft vom gefecht
Item xix lb xiiij ß vj d den weg gon Warenbach zebeszeren
Item xx lb den v wachtknechten, so nit thurn habend, nemblichen
Laurentzen Dietsche, Clemhans Bienzen, Tobias Meygern, Adel-
bergen Sorgen unnd Joachinen, zu stur an ire husz zinsz uff
Wienacht anno 43 verfallen und sol man inen hinafur
nut me geben, dann mit erkandthnisz unserer gnädigen herren, der rathen
Item xv lb xvj ß viij d geben Ludwigen Lechtenhan und n. enet
Rhyns, ubercosten uff 38 centner ancken, so sy harbracht und
man inen das pfund nit thurer dan umb j ß zegeben gestatten wellen,
tut uff jede centner j dicken pfennig
Item lvij lb x ß sind dem jetzigen saltzherren an dem eeren
houptgut des saltzkouffs abgangen und abzogen fur vier ror-
li fasz saltzes, so under Jacob Getzen, saltzmeistern seligen
verloren, usz erkandthnisz der rathen sinen erben nachge-
laszen unnd Hansen Rudolfen Herman am houptgut jetz abzogen sind
Item xix lb j ß iiij d umb ein nuw stein schiff
Item ij ß darvon zebesichtigen
Item v lb Berchtolden Schiffman umb ein groszen brugk-
weidling
Item xvj lb v ß meister Balthasar Angelroten umb 2250
moschiner muli zeichen und 700 sturziner muly zeichen in das
kouffhusz und under die thor zemachen, umb jedes hundert zehen schilling
Me im v lb x ß aber von ettlichen kouffhusz unnd bruckwarzeichen
zemachen
Item ij lb xj ß viij d verzert unnd fur uncosten uffgangen die mäl
proben zemachen
Item j lb x ß den beden mulleren, so die proben gemacht, zu lon
Item j lb ij ß dem volterer fur zwen wagen mit holtz
Item iij ß den synnschribern fur ir Martins gansz
Item v ß den widenhoweren hafft gellt, alls sy angenomen worden sind
Item vj lb umb 100 hecht in wyger gon Liestall
Item x ß darvon gon Liestall zetragen
Item j lb der Rebluten zunfft vom gescheid
Summa huius folii jc lxxiiij lb xvj ß ij d
Uszgeben
Item vj lb meister Frantzen und Clawsen, den schereren
von Petronellen, Jacoben, des armen menschen, den man zu
Hesingen gereicht unnd gerichtet hat, eefrowen, der wunden
unnd schaden, so der selb Jacob iren zegefugt, zeheylen geben
Item viij ß den winsticheren an ir mal zestur, alls sy den
winschlag gemacht hand
Item ij lb Steffen Mennlin fur winterholtz
Item xviij ß dem vogt von Muttutz fur den how zehenden
von vj manwerch matten
Item xxvij lb xvij ß vj d geben von 99 centner 43 pfund fa-
kunen kugelen, so Mauritz Altenbach gelifert hat,
harin zefuoren
Item iij lb xviij ß vj d darvon zeladen
Item v gold gulden, thund vij lb xv ß, den funff geschworenen fro-
wen zu einem guten jar gegeben
Item xv lb vj ß geben zu unserem theyl, gon Ensiszheim in die cantzly
von wegen des uffgerichten muntz briefs
Item me vj lb iiij ß von 31 centner buchsen kugelen fuorlon
Item xv lb viij ß umb ein grosz pfiler seyl und andere mee
seyl, die zu Straszpurg erkoufft sind
Item iiij lb iiij ß den unseren von Ryehen und Bettigken verert
von wegen irer fron fuor
Item iiij lb xv ß Jorgen Schloszern umb vier grosz sagen
Item xvij lb den stein knecht jarlon, alls man sy wider angenom-
men hatt
Item vj ß inen hafft unnd trinckgellt
Item iiij lb geben dem thorwechter under Steynen thor
fur sinen rock
Item v lb Michel Isegrin umb ettlich krumb horner geben, so
man den thurn blasern koufft hatt
Item vij lb umb ein bettlin, ein houptkuszin und iiij lylachen Mar-
tin, dem hinkenden thurn bleser, koufft
Item jc xxx gulden, thund jc lxij lb x ß, uszgeben umb ein
husz, so Hans Hemmerlin in erkouffung sines lipgedings erkoufft mynen herren gegeben und Merean von uns wider
koufft hatt
Summa huius folii ijc lxxxx lb x ß
Uszgeben
Item vjc lxxxx lb xv ß geben umb 50 centner 75 pfund kupffer
Item ij lb x ß meister Jacoben Leidern umb zwo geteren uff das Rinthor
Item vj lb xvj ß dem zimmermeister von xxx isenen pfiler schuhen
uszzezichen
Item j lb dem zimmermeister von zweyen pfillwen und zweyen
nuwen jochen an der Rinbrugg zeschlahen verert
Item xv ß den vischeren zu stur des nasenfangs in der Ergoltzen
Item j lb x ß inen zu stur des nasenfangs in der Byrsz
Item vij lb x ß den underthanen in Varnsperger ampt verert, alls
man den nuwen vogt uffgefurt unnd sy dem selben geschworen
hand
Item vj lb Cunradt Harderen, dem zimerman, umb ein grundkenel
Item xiij lb xv ß umb vjc nuwer schigen zum husz in
der hardt
Item xv lb Hansen Im Hoff, dem zimmerman, den zun, das thor
und anders am husz in der hard uff dem Nuwen weg zemachen
Item l lb usz erkandthnisz der rathen denen von Liesperg
gelyhen, sollend sy uff Martini nechst kompt wider gon
Item j lb dem meyger unnd gescheid am Uffertag umb den
ban zeriten
Item xix lb j ß iij d umb ein nuw stein schiff
Item ij ß darvon zebesichtigen
Item xxviij lb von syben groszen pfiler holtzern ab dem
Schinberg zefuoren
Item j lb x ß dem gericht hiediset an sin mal zestur
Item j lb x ß Ludwigen, dem dischmacher, von der fisierung
Zu Der Muggen
Item x ß herren thumbropsten von der schutzen matten zehenden
Item viij ß iiij d dem gescheid urtell gellt
Item v lb xiiij ß dem wirt Zum Creutzlin, so ein armer wunder
man von Schaffhusen by im verzert hat
Item j lb v ß den selben wunden man zeartznen Adam Scheren geben
Item vj lb Lorentzens, dem besetzer, fur zwen verfallen jarröck
Item ij lb Hanibal zu Michelfelden geben, so ein armer kranker man
uff unserer herren bevelch by im verzert hatt
Summa huius folii viijc lxij lb xj ß vij d
Uszgeben
Item iij lb xv ß Jacob Branden, dem scherer, von dem zim-
mer knecht zeartznen, der an der herren werck uber die Rin-
brugg ab gefallen ist
Item ij lb v ß dem nachrichter von Perntrut von sinem gleyts-
man fur lon und zerung
Item vj lb v ß einen armen kriegsman ze artznen, ouch
fur zergellt
Item vj lb von einem armen findling zuerziehen
Item lxxj lb x ß uszgeben von wegen Clawsen Walpachs, den
man Spannger genant, alls der in Franckrich ermördet und
man Hans Banien, den botten, zum zweyten mal in Franckrich
geschickt, kundschafft und bericht faszen laszen hatt
Item lxxvj lb habend die wercklut unnd lonherren
in der stat geschefft verzert
Item v lb x ß uszgeben umb allerley, so in werckhoff
komen
Item ijc lxxxxj lb xvj ß viij d geben umb kalch,
sannd und anders, so zu dem murwerck kommen
Item lv lb xvj ß ij d umb stein unnd quader dem
murwerck
Item vijc xxxiiij lb ix ß vij d umb holtz, tilen, latten
unnd anders dem zimmerwerck
Item ijc lxxxiiij lb xiij ß x d umb nagel, isen und stachel
Item xlvij lb xiij ß vj d uszgeben umb allerley, so in
der stat geschefft kommen ist
Item lv lb xv ß dem besetzer umb stein unnd sand
Item xxxviij lb ix ß ist uber das bronwerck uszerhalb den
wuchenlichen tagwen gangen
Item ij lb xv ß vj d umb allerley in das nuw zughusz geben
Item lxxix lb xviij ß iij d umb schwebell, salpetter unnd
anders, so zum buchsenpulfer komen
Item jc lxxxxviij lb ix ß viij d geben umb kolen unnd
darvon zutragen
Item xlj lb xix ß x d habend unsere herren by unnseren
lieben Eidgnoszen und andren eeren luten in herbergen verzert
Item lxxvij lb ditz jar mit frombden karreren verspettett
Summa huius folii ijm lxxx lb ij ß
Uszgeben
Item xxvij lb xij ß fur allerley tagwon in der statt geschefft
geschehen
Item jc xiij lb xviij ß x d umb wisz und schwartz tuch und
barchat, lundsch und lampartsch, so den buchsen und armbrustyschutzen
zeverschieszen, den dienstluten zu bekleydung und
andern hin unnd wider vereeret unnd geben sind
Item lxxxij lb j ß viij d dem hardknecht ditz jar
wuchenlon
Item xlv lb ij ß unnseren herren matten zewerckhen, zeweszeren,
zehowen unnd zuembden uszgeben
Item lxxiiij lb xiij ß j d brenn unnd well holtz zemachen
Item lxxvij lb ix ß ditz jar an der Wyszen
Item vj lb ix ß vj d den lonherren und werkluten lonrosz
Item x lb j ß umb wachs, federen unnd anders in die cantzly
komen
Item vij lb xviij ß den funffer herren urtell gellt
Item j lb iiij ß die eichen uff Sant Peters blatz zu zerichten
Item xxx lb vij ß vj d umb allerley, so in marstall kommen
Item xxv lb dem marstaller fur sinen knecht jarlon
Item xx lb xv ß den turn blesern ditz jar fur husz unnd
betthzinsz
Item lxiiij lb xvj ß unnsern karrersknecht wuchen gellt
unnd jarlon
Item j lb xix ß vj d hartzring zemachen
Item ix lb xij ß umb allerley geschirr uff das rychthusz
Item xxvj lb meister Bernharten Blawen, unserem alten ratffrund,
ditz jar usz erkandthnisz der rathen von wegen sinen langen diensten
gegeben
Item jc xlij lb xv ß viij d ist ditz jar uber unsrer herren
win, den in bonnd und eeren zehalten, kufferlon gangen
Item xxxix lb vij ß x d geben den tischmachern fur allerley
arbeyt uff das richthusz gemacht
Summa huius folii viijc xvj lb iij ß vij d
Uszgeben
Item lxix lb x ß dem zimermeister
Item lxvij lb dem buchsenmeister
Item xvj lb iiij ß des zimermeisters seligen wittwe wuchengellt
Item xj lb vj ß vj d dem kannengieszer
Item xxxvij lb xix ß vj d den schmiden
Item xxij lb xix ß x d wagneren
Item iiij lb xiiij ß den schliffern
Item lxxxij lb xix ß dem haffner
Umb allerley, so sy in
der stat geschefft ver-
dient hannd
Uszgeben zinsz angelegt und
zinsz abgeloszt
Secunda angaria
Item 120 gulden, thund jc l lb, angelegt uff Sebastian
Dolter, dem keszler, unnd Catharina Critz, eegemechden,
houptverkouffern, unnd meister Cuenradthen Doltern
unnserem ratsfrund alls mittverkouffern unnd damit
sechs gulden geltz, die er jerlich uff Martini verzinsen sol, er-
koufft unnd wirdeth der erst zinsz fallen Mar-
tini anno 1544
Quarta angaria
Item iijc gold guldin, darfur iijc lxxv lb, houptgutz
uszgeben und hats herr Marx Heidelin, obrister zunfft-
meister, empfangen, damit wir den damden
xiij lb xvj ß gelts, so wir jerlich uff Viti et Mode-
sti verzinset unnd under herren Hansen von Flachs-
land, rittern, burgermeister, anno 1454. jar uffgenommen,
den 28. Junii anno 1544 abgeloszt unnd widerkoufft
hannd
Item xvj ß inen geben fur marckzal
Item ijm lb geben unnsern lieben Eidgnoszen von
Solothorn unnd damit uff inen erkoufft jc lb gelts,
die sy unns jerlich den xij. tag Merzens lut der ver-
schribung bezalen sollen, actum Sampstags vor dem
Sontag Occuli, den 13. tag Martii anno 1544
Sumarum zinsz abgelöszt unnd angelegt
uszgeben tut ijm vc xxv lb xvj ß
Umb rosz uszgeben, so den soldneren wor-
den, ouch uff den marstall komen sin
Item xliiij lb iij ß geben umb ein rosz, ist Veltem,
dem soldner, worden
Item lxij lb geben Fridlin Wiltnowern umb ein rosz uff
den marstall koufft
Item ijc lx lb geben Caspar Krugen umb dru rosz,
so uff den marstall koufft sind
Item xij lb x ß Jacoben Hutschin umb ein rosz geben
fur Welschhansen, den botten, zum spanger in Franck-
rich zeritten
Verschenckt unnd durch Got geben
Prima angaria
Item xij ß vj d einem frombden bläser
Item iij lb xv ß Petronellen Fritag von Zurich usz erkandh-
nisz der rathen durch Got geben, damit sy gon Baden gefuoren
Item ij lb x ß vogt Streben von Glarus fur ein fenster
Item iiij lb dem bronn meister von Bern
Item vij lb iiij ß vj d ettlichen armen personen
umb Gotts willen
Secunda angaria
Item viij lb armen luten wuchenlichen durch
Gott geben
Item j lb v ß iiij d einem armen kriegsman geben
fur eerung unnd zerung
Item ij lb x ß den herren uff Sant Bernharts
berg durch Gott geben
Tertia angaria
Item j lb v ß geben funff armen Italianeren
Item xv lb ix ß vj d verbronnenen unnd sunst armen luten
durch Got geben
Item xxxij lb ij ß ij d geben ettlichen armen krancken
Eidgenoszischen knechten, so von Landrosze kommen, durch Got
fur zerung, ouch uncosten die krancken harzufuoren und
uff den straszen zesuochen
Item x lb Steffen Mennlin geschenckt, alls im gon Lan-
drosze in des konnigs dienst zereisen vergönt ward
Item j lb xvij ß vj d zweyen frombden plesern geschenckt
Item xiij lb xvj ß iiij d zweyen frömbden buchenmeistern,
so dienst by unns begert habend, fur zerung unnd
eerung geben
Item ij lb x ß Peter Mosern von Cappelen, Berner biet, fur ein
fenster
Quarta angaria
Item ij lb x ß uff tag Baden zu trinckgellt vereert, alls man
das erbeynung gellt vom husz Osterrich empfangen
Item xxxj lb v ß Steffen Menlin geben zu ferderung siner
furgenommenen reisz in Franckrich das buchsenschieszen zeleren
Item xiiij ß zweyen frombden blesern verert
Item iiij lb einem frombden bronmeister von Friburg im Prisz-
gow verert
Item ij lb x ß einem landman zu Schwytz fur ein fenster
Item xxxvj lb vj ß durch Got geben ettlichen landsz-
knechten, so an der schlacht zu Carignion in Pemont gefan-
gen und mit wiszen steblinen harusz geschickt worden
Sumarum ditz jars verschenckt und durch
Gott geben tut ijc xv lb iij ß iiij d
Verrytten unnd vertagt in unnser
Eidgnoschafft
Prima angaria jc ij lb xij ß x d
Secunda angaria xxiij lb xv ß iiij d
Tercia angaria xxiiij lb vj ß viij d
Summa huius folii ijc lxxvj lb xiiij ß [ix d]z
So ist uber die uszeren schlosz unnd
emptere gangen
Liestal
Item iiij lb xix ß dem schloszer und schmid fur malenschlosz
unnd sunst allerhand, so sy an den grondlen, thoren und
falbrugken verdient
Item j lb xiij ß viij d am Hulfften verweget, ouch holtz zur Hulff-
ten bruggen zefuoren unnd die fleckling zelegen
Uszgeben von wegen des statt fiertels
unnd der fruchten in empteren
Item ix lb iiij ß iiij d von lxxix vierntzel 1 fiertel korn unnd ha-
bern von Waldenburg gon Liestall zefuoren, von
jeder viernzell ij ß iiij d geben
Sumarum zu Liestall uszgeben
tut jc lxxxxviij lb xiij ß vj d
Syszach, Betkhen
Sumarum in ampt Varnspurg uszgeben
tut ixc iij lb xvij ß x d
Waldenburg
Item ix lb xvij ß x d verzert zimmerlut, murer, glaser,
haffner und andern wercklut in 137 imbisz und nachtmalen
unnd in 146 morgen unnd oben broten
Item jc lb angeleyt uff Fridlin Badern von Langen-
brugk lut eines houptbrieffs, wirt der zinsz jerlich uff
die Alte Fasznacht fallen
Homburg
Item j lb xij ß verzerten haffner, sin knecht, der bronn-
meister, werckmeister, schloszermeister und tischmacher
Item xxij lb xj ß x d verzert die, so zum schlosz stein, sand, holtz,
tilen, ziegel gefurt, in 422 imbisz und 96 morgen und obenbroten
Item xxxvij lb xviij ß verzarten die, so das holtz zum bronnen gefellt,
gefurt, gegraben und helffen schlahen, in 603 imbisz und nacht
malen und 372 morgen und oben broten
Item vj lb xj ß viij d verzarten die in drygen farten, so den ofen,
die stoszkarren, bickell und anders von Basel gon Homberg gfurt
Item xxij lb in buszen usz erkandthnisz miner gnädigen herren nachgelan,
namblich Steffen Schmiden von Louffellfingen x lb, Lentz Steckern
vij lb und Marti Tierry v lb
Ramstein
Item iij lb ix ß verzert, alls der vogt uff Andreszen Riffen
gewartet unnd in gon Basel geschickt hatt
Munchenstein
Item xij lb xix ß verzert in myner herren geschefft zu Muttutz und
Munchenstein, die zehenden zeverlyhen unnd mit der ge-
meind zerechnen
Item xj lb j ß iiij d verzert myner herren werchlut, zimerlut, mu-
rer, schloszer, glaser, haffner unnd bronknecht in imbisz
unnd nachtmalen, morgen unnd oben suppen brotten
Item ij lb v ß ij d verpunden uff den herpst und umb schmer,
untschlit unnd schufflen zu der trotten
Sumarum im ampt Munchenstein uszgeben
tut jc xlij lb xvij ß viij d
Bettigken
Sumarum zu Ryehen unnd Bettigken
uszgeben tut lvij lb iij ß ij d
Hunigen, Michelfelden
Summa sumarum alles uszgebens in emptern
thut jm ixc lxxxxix lb xix ß iij d
Den dryger herren, sybneren, schriberen, louffen-
den botten unnd den knechten rechnung gelt unnd in
das bad tut liij lb x ß
Sumarum allen uszgebens dieses jars inn
unnd uszwendig der statt Basel
tut xxviiijm iiijc xj lb xj ß x d
Fussnotenapparat
Sachanmerkungen
1) Referenzbild mit Massstab und Farbtafel (Facsimile)
Textkritsche Anmerkungen
a) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
b) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
c) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
d) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
e) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
f) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
g) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
h) Am Rand.
i) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
j) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
k) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.3: Fronfastenrechnung II (1543/44), fol. 99 r
l) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 46 v
m) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 46 v
n) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 46 v
o) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 46 v
p) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 46 v
q) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 46 v
r) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.3: Fronfastenrechnung II (1543/44), fol. 97 r
s) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.3: Fronfastenrechnung II (1543/44), fol. 97 r
t) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.3: Fronfastenrechnung II (1543/44), fol. 97 r
u) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.3: Fronfastenrechnung II (1543/44), fol. 97 r
v) Ergänzt aus:
StABS Finanz H 100.5: Fronfastenrechnung IV (1543/44), fol. 206 v;
w) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 52 r
x) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
StABS Finanz H 100.2: Fronfastenrechnung I (1543/44), fol. 52 r
y) Mit Verweiszeichen nachträglich eingefügt.
z) Beschädigt, rekonstruierte Angaben aus:
Abstrakte Quelle: Informationen aus den in der Rechnung vorhandenen Angaben errechnet.
Jahrrechnung Stadt Basel 1543/1544
Rechnungslegungszeitraum: 23.6.1543 bis 5.7.1544
Transkription von:
- Sonia Calvi
- Jonas Sagelsdorff
Zitiervorschlag: Jahrrechnung Stadt Basel 1543/1544, bearb. v. Sonia Calvi und Jonas Sagelsdorff, in: Die Jahrrechnungen der Stadt Basel 1535-1610 – digitale Edition, hg. v. Susanna Burghartz, Basel/Graz 2015 (zuletzt verändert am 2.3.2023), permalink über DOI/handle: 11471/1010.1.1543