Jahrrechnung Stadt Basel 1537/1538
Druckfassung der Digitalen Edition <http://gams.uni-graz.at/srbas>
Bearbeitet
unter der Leitung von
Susanna Burghartz
Transkription von:
- Lukas Meili
- Jonas Sagelsdorff
Graz, 2015
Alles in den Datenkorb übernehmen
Johannis Baptistae
anno xvc xxxvij usque
ad vestum Johannis
Baptistae anno xvc xxxviij
Empfangen
Vom stettvichzol
Prima angaria xiij lb x ß ij d
Secunda angaria xij lb xvj ß j d
Tertia angaria vij lb vij ß j d
Vom pfärdzoll
Prima angaria xiij lb xviij ß ij d
Secunda angaria xvj lb viij ß vij d
Tertia angaria lvj lb xix ß vj d
Von thoren
Prima angaria jc lxxj lb xix ß
Secunda angaria jc lxxiij lb iij ß j d
Tertia angaria jc xxxiiij lb j d
Vom Nüwenweg
Prima angaria lix lb xiiij ß ij d
Secunda angaria lxxij lb xviij ß ij d
Von der Wysenbruken
Prima angaria x lb viij ß vj d
Secunda angaria xix lbij ß xvj ß vij d
Tertia angaria x lb ij ß vij d
Von der winsticherbüchs
Prima angaria ix lb x ß iiij d
Secunda angaria x lb xvij ß vij d
Vom wirtenwinungelt
Secunda angaria ijc ij lb iiij ß
Tertia angaria jc lxxv lb xij ß
Vom stattzoll im kouffhus
Prima angaria iijc lxxxxiiij lb xij ß
Secunda angaria ijc xxxvij lb xvj ß
Tertia angaria iijc iij lb xvj ß x d
Vom pfuntzoll genant
bischoffzoll
Secunda angaria ijc ix lb xiij ß
Tertia angaria ijc lxxx lb iij ß
Von der laden
Prima angaria jc lxix lb iiij ß v d
Secunda angaria jc viij lb xvj ß vj d
Tertia angaria jc lxxij lb v ß viij d
Vom gwün des saltzes in
und uszwendig der statt
Secunda angaria iijc xlviij lb xiij ß j d
Vom korn, so von
der statt gangen
Secunda angaria xxviij lb xv ß
Und ist des korns
gsin, so von der
stat gangen ijm
ixc xxvij seck
blosz guta
Vom zoll der Wysenflöszen
Secunda angaria ij lb xiij ß x d
Tertia angaria j lb j ß iiij d
Vom kranich im kouffhusz
zu unserem halben teile
Secunda angaria xiij lb v ß ix d
Tertia angaria xj lb v ß iiij d
Vom underkouff blyg und gletti
Prima angaria vj lb vij ß iiij d
Secunda angaria iij lb ij ß iiij d
Vom fürgenden zoll
uff der Rhinbrucken
Secunda angaria iiij lb x ß x d
Von der holtzbüchs
uff der Rynbrucken
Secunda angaria xliiij lb xv ß viij d
Von der fleischstür
Prima angaria iijc xxvij lb x ß iij d
Secunda angaria vc lxxxxv lb xvij ß x d
Tertia angaria vc xviij lb j ß vij d
Von den scholbencken
unnd garten zinsenn
Secunda angaria lxxxij lb xv ß iij d
Empfangen in ratstraffen
Item iiij lb xij ß empfangen von Gallo Schmid, alls sin
knecht ein korn warzeichen verloren hatt
Item xx lb empfangen von der grospinen ratstraff, darvon
sind den knechten v lb geschenckt, rest uns nach xv lb
Item x ß von Lienhart Oberlin, dem metzger, alls er das ungellt
zu spat geleszt hat
Item x ß aber von Liehart Oberlin
Item x ß von Baschien Harnisch
Item x ß aber von Baschien Harnisch
Item x ß von Baschien Harnasch
Item x ß von Jacoben Schwertfeger
Ratstraff, alls sy ir
fleisch und win un-
gellt nit rechter zyt
geluszt hand
Item v lb von Sebastian Busern ratstraff
Item xxxj lb v ß empfangen von Wolff Stadlern ratstraff
Item ij lb x ß vom wirt Zum Meygen
Item xiiij lb empfangen vom pannerherrn von Pfirdt ratstraff
Item xviij lb von Balthaszar David
Item x lb von Dieboldt Ratgeben
Item x lb vo Thoman Bart, einem landtzknecht
Item xxv lb von Meszt, dem trecker
Item jc xxv lb von Niclausen Irme
ratstraff, alls
sy uber verbott
in krieg zegen
Suma huius medii folii ijc lxxxx lb vij ß
Empfangen in ratstraffen
Item l lb von Batt Bratteler empfangen ratstraff
Item xx lb empfangen von der Metzger zunfft ratstraff
Item x lb von Lienhart Schencker, kriegs halben ratstraff
Item v lb empfangen straff von einem vischer von Solethern
Item v lb von wegen dem rutter empfangen ratstraff
Item v lb von Hans Atzen von Brattelen
Item v lb von Fridle Rude von Bubendorff
Item j lb empfangen von Thiebold Fridrach einungellt
Empfangen
Item x lb empfangen von den lonherren an den costen, so min
herren der groszen holtzenn gehept
Item iij lb x ß von Hans Teck von Brattelen an die schuld,
so Erhart Meyger, der widerteuffer, schuldig und vormalen
sinethalp ab dem bret uszgeben ist
Item jc xxxix sonnen cronen und xlvij newe cronen, thund
inn müntz iijc lviij lb empfangen, so Hans Butschuch ab
beden jarrechnungen Louwis und Lugganis brocht hat
Item xx cronen, thund in in müntz xxxix lb, so dem botten
by den rechnungen, wie andern botten, zugetheylt ist
Item iij cronen, thund v lb xvij ß, appellation gelt
Item ij cronen, thund iij lb xviij ß, stroffgelt
Item viij̶ neuw cronen, thund in müntz xiij lb xvij ß vj d,
empfangen vom zoll, als man den wider verlihen hat
Item lxxxxiiij lb j ß empfangen, so usz lviij soum lxxv
mos win, die mosz umb iiij d, am zapffen erlöszt ist
Item xxij cronen in gold, thund zu müntz xlij lb xviij ß, so
unser Eydgnoszen von Bern den botten, so inn den spen-
nen zwuschen inen unnd denen von Friburg geritten, zu einer
vereerung gscheckt, namblich ime, dem botten, xx cronen
unnd dem knecht zwo, die aber durch min herren bed rät
uff das bret zunemmen erkandth worden
Item jc gulden in gold, thund in müntz jc xlv lb, empfangen
von Jeronimo Frobenio umb den bronnen, den man im
inn sinen hoff und vorhin Michel Meygers seligen gwesen,
gegont hat
Somma huius medii folii vijc xvj lb j ß vj d
Empfangen
Item jc gulden inn gold, thund in müntz jc xlv lb, empfangen
von dero von Rotperg für iren bronnen, den man inen inn
hoff gegont hat
Item xx lb empfangen von dem von Utenheim, nach zu erfillung
der jc gulden inn gold sins bronnens halben, den man im inn
sin hoff hinder Ramstein gegönt und hat hiemit die hundert gul-
den inn gold bar bezalt
Item xvij ß empfangen von Hans Hennick, dem weber, so vorma-
len sinerhalp ab dem bret uszgeben ist
Item xiij ß empfangen, so vormalen eins gfangnen halb ab dem
bret uszgeben ist
Item x ß vj d von Jacob Zeller von Sissach, so vormalen sinethalp
ab dem bret uszgeben ist
Item xxv lb xiiij ß ix d empfangen von Jorg Sporlin,
unserm kuffer, so usz xx soum, xiij viertel und v mos win,
die Thuring Hugen und andern waiden sind, erlost ist
Item j lb empfangen, so vormalen einem botten uff den lauff
gon Straszpurg worden ist
Item j lb xvj ß empfangen, so vormalen von ij gfangnen
wegen von Siszach harin zufuren uszgeben ist
Item jc xxv lb empfangen von Luxen Adam von wegen
der frauwen von Fonteney als erbin der frauwen von
Tierstein seligen, verseszen burgkrecht gelt und sind hiemit
alle Tiersteynische burgkrecht gelt zalt
Summa huius medii folii iijc xx lb xj ß iij d
Empfangen
Item xxv cronen thut xlviij lb xv ß, empfangen vom Wen-
delstorffer für zwen zins uff rechnung
Item x gold cronen, thunt in müntz xix lb x ß, vom saltzher-
ren, so ime der Frantzos zuo Leon an sin zerung gschenck hat
Item iij lb iiij ß ij d empfangen von denen von Lauffen
burgkrecht gelt, Martini anno et cetera xxxvij verfallen
Item als die geordneten herren inn den nechsthingefloszenen
jaren 4389½ cloffter holtz uff der burg harin gfurt, ann
welchen 491½ cloffter abgangen unnd verloren, also plibt
nach allem erlittenen, so daruber gangen, luter bevor,
thut lviij lb ix ß x d, doch ist den verordneten
herren nüt für ir arbeyt worden, deszglichen der tuchzol
zu Sant Alban nit abgerichtet
Item vj lb xvj ß viij d empfangen vom Spital ungelt,
so er ditz jars vermetzget hat
Item iiijc l gulden inn gold, für jeden gulden 17 batzen
gerechnet, thut vjc xxxvij lb x ß, empfangen von
hertzog Ulrichen von Wurtenberg uff die verseszene zins,
so er vier jerlich uff Nicolai und Lorencii, namblich
Lorencii iijc und Nicolai ij̶c gulden schuldig ist, leit Jo-
hanen Hefenberger uff den xxiijsten Januarii anno et cetera xxxviijo
Empfangen
Item vc xlix lb viij ß x d empfangen, so ditz jars
zu unserm halben theyl im stattwechsel, nemblich von Johan-
nis Baptiste anno et cetera xxxvij bitz widerumb Johannis Baptiste
anno et cetera xxxviij gewonnen ist
Item iij lb iij ß ij d empfangen von Paule Kuffer von
Liestal, so vor sinet halben ab dem brett uszgeben ist
Item xv lb von junker Hans von Wenheim, darmit er die al-
meind vor sinem hoff cleinen Ramstein daruff ergeben
wen erkaufft hat
Item ij lb xv ß von Paule Bilger, dem botten, so er uff den
lauff gon Pfortzheim empfangen
Item vij lb vj d empfangen von Steffan von Nollingen,
so vormalen sinet halp ab dem bret uszgeben ist
Item jc xlj lb xix ß x d empfangen von den Lonherren,
so sy usz den vischen von Liestal, Waldenburg und Aristorff
erlöszt hand
Item xv lb empfangen von den edlen von Berckheim,
junker Schmasmans von Berckheim seligen sün, so sy minen
herren von dem leehen des von Hochensteg zu Ubsheim,
so minen herren zustendig, uff Martini anno et cetera xxxvij
verfallen, abgelöszt hand
Empfangen inn pensionen
Item xiijc xxxiij cronen inn gold xv sos, thunt iijm francken,
macht zu unser muntz, die cronen für ij̶ gulden gerechnet,
ijm vc lb, empfangen vom kunig usz Franckrich, nemb-
lich ijm francken uff die pension im xvc xxxv. und die
anderen tusent uff die pension im xxxvj. jar verfal-
len, bracht uns Onoffrio Holtzach im Decembri anno et cetera
1537
Item xiijc cronen inn gold xv sos, thunt iijm
francken, macht zu unser müntz, die cronen für ij̶ gulden
gerechnet, ijm vc lb, empfangen vom konig usz Franck-
rich, nemblich ijm francken uff die pension im xvc
xxxvj., und die anderen tusendt uff die pension im
xxxvij. jar verfallen, bracht uns Onoffrio Holtzach
im Martio anno 1538
Empfangen zins uffgnomen
Prima angaria
Item jc lxxx lb empfangen von Ursula Mullerin, damit sy
iro und Mathisen, irem bruder, xviij lb lipding zins glich
getheylt zu den vier fronvasten erkaufft hat
Item vc xx lb empfangen von Wilhelmen Gröszlin von Müll-
husen, damit er ime selbs und Elsa Kauffmennin, siner
eefrauwen, lij lb lipdingzins uff uns erkaufft hat
Secunda angaria
Item vjc xxv lb empfangen von pflegern an Steynen, damit
sy dem selben closter jerlich xx gulden geltz, j lb iij ß
per gulden gerechnet, erkaufft haben
Item ijc l lb empfangen von Sebastean Pfauwen, damit
er im und Elsbethen, siner eefrauwen, xxv lb lipding
zins erkaufft hat
Item jc xxv lb empfangen von Simon Heinrichen, dem
huszfurier, damit er ime xiij̶ lipding zins glich
geteylt zu den vier fronvasten uff uns erkaufft hat
Tercia angaria
Item jc xxv lb empfangen von Madlenen Lowrin von
Than, damit sy iro selbs xiij̶ lb livding zins zu
den vier fronvasten theylt erkaufft hat
Empfangen ussz roszen erlöst
Item ijc xxxiiij lb empfangen, so usz zweyen brunen erlöszt
ist und dem vogt zu Yfferdten geben sind
Item xlviij lb xv ß erlöszt usz einem ros, kaufft Niclaus Escher
Item lviiij̶ lb empfangen von Oswalden, unserm soldner, so er
usz sinem schimel erlöszt hat
Item v lb empfangen von Onophrio Holtzach um ein rosz
Item xviij̶ lb ist usz dem muncher mutzen erlöszt
Item xliiij lb xvij ß aber usz einem ros usz des karrers
marchstal erlöszt
Item xx lb empfangen von Luxen Brunagel umb
das heszlin, so er kaufft hat
Item viij lb xv ß empfangen von Hansen Schollin umb
ein ros, so er kaufft hat
Item xx lb vom spittalmeyster empfangen fur ein ros,
so er gnommen hat
Item lxxxviij lb empfangen von herren Frantzen von
Mersperg umb ein ros
So ist in uszern schloszenn
und emptern empfangen
Lupsingen, Zyffen
Für xv vierntzel korn, so Heine Schurchler selig
von Frenckendorff schuldig gsin, gnommen
usz erkandthnus minder herren, der räten,
für jede vierntzel j̶ gulden, thut xiij lb xv ß
Wallenburg
Münchenstein
Bencken
Usz xv seck kernen ij lb, j mulischwin
und iiij huner ewigs zins und geltzs er-
löszt, so Lorentz Sürlin uns ab der müli
Bencken kaufft und ime usz gnaden, damit
er desz basz bliben möge, vergönt ist, nem-
lich yeden sack umb xiiij gulden, die
ij lb umb xxxij gulden, das müli
schwin umb xx gulden und die iiij
huner umb iiij gulden, thut alles zu-
sammen iijc xxxiij̶ lb
So dan hatt herr Marx Seydelin
bitz uff sinen abzug
empfangen
Hünigen und Michelfelden
Sumarum alles empfachens
inn und uszwendig der statt
tut zusamen xxxiiijm viijc j lb xiij ß viij d
Dargegen uszgeben
Verzinst
Prima angaria xviijc xlviij lb xix ß iiij d
Secunda angaria xviijc xxiij lb xiij ß vij d
Tertia angaria ijm vc xj lb ij ß iiij d
Cost
Prima angaria ijc xlviij lb v ß vij d
Secunda angaria ijc lxxxj lb xvj ß ix d
Tertia angaria ijc lxxv lb xv ß vij d
Bottenzerung
Prima angaria xj lb ij ß iiij d
Secunda angaria ix lb ij ß iiij d
Tertia angaria xliij lb viij ß ij d
Heimlich sachen
Prima angaria xxvij lb vij ß viij d
Secunda angaria xxx lb viij ß ij d
Tertia angaria xxxiij lb ix ß ij d
Stattbuw
Prima angaria iiijc lxij lb viij ß xj d
Secunda angaria iijc lxx lb xij ß
Tertia angaria iijc xxxix lb v ß iiij d
Uszgeben
Dem burgermeyster jarlon lxvj lb xiiij ß
Dem zunfftmeyster jarlon lxvj lb xiiij ß
Den drytzechenen jarlon xxxvij lb xiiij ß
Dem stattschriber jarsold lxxxxij lb
Dem ratschriber jarsold xxxiiij lb x ß
Dem ratschriber beszerung sins ampts xv lb x ß
Dem substituten jarsold xj lb x ß
Me ime beszerung sins ampts xx lb x ß
Dem ratschriber vergichten zelesen j lb x ß
Dem kauffhusschriber jarsold xxx lb
Dem alten kauffhusschriber jarsold xxx lb
Dem saltzmeyster gantz jarlon xx lb
Dem saltzschriber jarlon xx lb
Den beyden schultheyszen und anderen fron-
vasten gelt iijc lxxxxvij lb iij ß
Dem zoller und gmein daselbs vom zoll
zerugen und zum guten jar j lb v ß
Den wachtmeystern, lauffenden botten und
andern für gwender jc lxxxxij lb v ß iiij d
Summa huius medii folii ijm jc xxxvij lb xj ß iiij d
Uszgeben
Den häringschouweren jarsold j lb
Den ladenherren und dem knecht uff
dem richthus jarsold xij lb
Dem ladenknecht für fronvasten und
rechnung gelt j lb
Den fleischwägern und schribern hie zur
stat xviij lb
Dem zinsmeyster jarsold viij lb
Dem stattschriber die frigheyt uff dem
platz zelesen v ß
Den herren uber den ebruchh xij lb
Den herren an dem vicethumb ampt ix lb
Den wachtmeystern an ire liechter zestür iij lb x ß
Die ampel uff dem richthus zebezunden j lb x ß
Dem zoller zu Diepflicken jarsold vj lb
Dem zoller zu Wallenburg jarsold vj lb
Der Winlüten zunft gfechtgelt j lb x ß
Vom gatteren an Steynen uffzeziechen v lb
Dem obersten knecht thürgelt ij lb x ß
Summa huius medii folii jc xlij lb v ß
Uszgeben
Me dem obersten knecht beszerung sins
ampts xiiij lb
Den vischmert bronnen zesuberen jarlon xv ß
Dem thorhuter under Steynenthor der
wyden zehüten v lb
Niclausen Menlin, dem bulvermacher,
jarlon xvj lb
Dem alten statschriber lipding lxv lb
Den fleischwegern enet rin jarsold v lb
Unserm spital für furung lx lb
Dem buchsenmeyster huszins iiij lb
Uszgericht dero von Gochnang Hünigen
halb Johannis anno 1537 verfal-
len xxxj lb v ß
Item geben Jacoben Haller, dem neu-
wen knecht uff dem richthus, für
sin rockgelt xiiij lb ij ß viij d
Item uszgericht Frantzen Oberriet
von Boumgarters hus zins zu
miner herren halbem theyl xviij lb xv ß
Summa huius medii folii ijc lxxxxix lb xvij ß viij d
Uszgeben
Item uszgeben Hans Heyszen, dem haffner,
um xiiiij̶c ziegel, und xijc gerspa-
ren zeverglasüren uff Spalen thurm xxxvj lb xix ß
Item verzerten der schultheis, amptlüt
und ettlich der raten uff dem richthus
enet rhin am schwertag abent znacht j lb
Item uszgeben umb xxvm iiijc sintelen,
drü stuck linen, und zwey stuck streb-
seyl, ein lang stuck merseyl und
für furlon als zu steinschiffen xxij lb xj ß viij d
Item geben vom win uszzmeszen, zu
ruffen, für sin und bodengelt viij lb j ß vj d
Den beyden gerichten zu stür an
ire mal iij lb
Item uszgericht den schifflüten von
Bernhart Meyger und Blesy Schollin
gon Straszburg zefuren vj lb xv ß
Item uszgeben umb v lampartische
tuch und viij ellen wisz und schwartz
den armbrust und buchsenschutzen
zeverschieszen jc xx lb x ß
Item uszgeben umb ein schwartz und
wysz tuch lündisch sampt der uber
lenge lxxxvij lb xviij ß 9 d
Summa huius medii folii ijc lxxxvj lb xv ß xj d
Uszgeben
Item uszgeben umb wysz und schwartz
schurletz, so den schutzen in emptern
worden xiiij lb xix ß
Item uszgeben umb zwey stuck und
sechs ellen barchet den schutzen
inn den emptern vj lb vij ß vj d
Item uszgeben umb viijc lxxx soum
win und vier viertel, so unsere
herren, als die reben disz jars
erfroren gwesen, zu fursorg in-
kaufft haben, mit sampt allem
costen, so daruber gangen ist iiijm iijc xxxiiij lb xviij ß
xj d
Item geben dem vogt von Wyl umb
dem wirt zum Neuwen hus, von
wegen des ungelts zum Neuwen
hus j lb xiiij ß
Item geben Niclausen Menlin für sin
rockgelt Michaelis anno 1537 ver-
fallen iiij lb
Item me ime geben an sin schmertzen
zestür, als ine das bulver ver-
brent hat, usz erkandthnus unse-
rer herren xv lb
Summa huius medii folii iiijm iijc lxxvj lb xix ß v d
Uszgeben
Item uszgeben von dem holtz uff dem
Neuwen weg zefellen jc lxvj lb xiiij ß viij d
Item geben von ettlichem holtz uff dem
Neuwen weg zubrennen lxxij lb ix d
Item geben von ettlichen fertenn
grien uff den Neuwen weg zefu-
ren ijm vc xx lb xv ß x d
Item uszgeben von den selbigen fer-
ten anzuschinden lxxvij lb
So dann ist Petern Mullern, dem
alten vogt von Plotzen, von we-
gen des Neuwen wegs für ein
vereerung geben, thut xx lb
Item geben Hans Kecken, dem neuwen
ratsknecht, für sin rock inn ingang
sins ampts xiiij lb ij ß viij d
Item geben einem neuwen knecht
für ein rock iiij lb
Item geben dem vogt von Magdten
für zwen röck usz erkandthnis
unserer herren vj lb viij ß
Item geben Niclausen, dem buchsen
meyster, für anderthalb jar huszins vj lb
Summa huius medii folii ijm viijc lxxxvij lb j ß xj d
Uszgeben
Item uszgeben Hansen Heyszen, dem haffner,
umb dry neu offen znachen, namblich
under Eschamerthor, Riechemer thor
und uff dem Eschelthurnlin und sonst
aller hand, so er inn beden stetten,
ouch zu Waldenburg und Munchen-
stein und an andern orten gmacht xxxij lb vj ß
Item uszgeben umb irdin gschir uff das
richthus v lb
Item uszgeben umb den offen in die
cantzlye xvij lb
Item geben umb xviijc bsetzstein in
die cantzly lx lb
Item geben dem bannwarten miner her-
ren holtz und der Augustiner holtz
inn Huniger bann zebehuten j lb
Item geben der Reblüten zunft von des
gscheyds wegen, anno 1537 verfallen j lb
Item geben doctor Cristoff Hosen, unserem ad-
vocaten zu Spir, der uns im handel
wider Hagenbach dienet, zwolff cro-
nen, thut xxiij lb xix ß
Suma huius medii folii jc xl lb v ß
Uszgeben
Item geben einem botten von Spir iij lb x ß
Item uszgeben umb ein neuwe botten büchs,
wigt xv lot ij̶ quintlin sylber, und j lb
darvon zumachen und vergulden xiiij lb vj ß
Item geben umb die sylberin uberguldte
capsel uber das sygel an der neu-
wen frygheyt, wigt xviiij̶ lot, thut xxiiij lb vij ß vj d
Item geben Balthaszern Anglrot umb
ein schilt, wigt xviij lot minder
j quintli, thut xvij lb xv ß
Item geben der Gartner zunfft vom
gwicht im kauffhus zufechten v ß
Item geben dem obersten knecht zustür
an sin huszinst j lb
Item geben v statknechten, so kein thurn
haben, für irn huszzins, jedem iiij lb
thut xx lb
Item geben meister Jacob Imelin von dem
hus zu Munchenstein, darinn der
murer gsin ist ij lb x ß
Item uszgeben, so her Bernhart Meyger
uff dem rit gon Porntrut verzert iij lb vj d
Summa huius medii folii lxxxvj lb xiiij ß
Uszgeben
Item iiij̶ cronen an gold, so herrn Bern-
hart Meyger uff annvorderung des
burgermeysters von Franckfurt, Hansen
Brems von Franckfurt, einem landts
knecht zu Franckfurt uszgericht und
zalt hat, da er Hans Brems, einem
landtsknecht, der zu Waldenburg
gstorben, vij cronen geben und
min herren die anderen iiij̶ cro-
nen vermachen alhie zu Basel auch
zalt hand, thut vj lb xvj ß vj d
Item geben Luxen Brumagel und Hans Wilhelmen
spul, als sy in Arsentischer unruw
uff der post uff tag Baden gelegen
handt viij lb xv ß
Item geben dem gscheyd, als sy umb
den ban geritten j lb
Item geben ij cronen in gold Hansen
Humel, so unser Eydgnoszen von Bern
ime hargschickt und unser herren uff
das bret gnommen, aber darnach
ime wider zu geben erkandth haben,
thund iij lb xviij ß
Summa huius medii folii xx lb ix ß vj d
Uszgeben
Item geben einem Wurtenbergischen
boten trinckgelt ij lb x ß
Item uszgeben zu unserm theyl ettlichen son-
derbaren personen zu Straszburg zins
Nicolai anno et cetera xxxvij verfallen, lxxxv
gulden xv batzen und iij crutzer für
den gulden gezelt, und dan xx gulden
inn gold, thut in muntz jc lvj lb xv ß v d
Item geben dem ladenknecht und den knech-
ten eneth Rhins, den frauwen uff dem
richthus iren jarlon zum guten jar
und umb anders geben, so darneben
uszgeben ist x lb xiiij ß x d
Item geben Hans Schölle und Alban
Ballus für ir mug und arbeyt, so sy
inn zweyen jaren mit dem holtz
flotzen gehept l lb
Item geben Balthasar Hanen, dem glaser,
fur ij jar, namblich das xxxvj. und
xxxvij., so er inn beden stetten uff
allen schloszen und an geschenckten
venstern hin und wider unsern herren
abverdient hatt lxxxxj lb ij ß xj d
Summa huius medii folii iijc xj lb iij ß ij d
Uszgeben
Item geben von wegen eins pundts
glas, so vormalen im kauffhus ver-
kaufft und am brett empfangen v lb
Item geben Schwytzer Hansen, dem zimmer-
man, vom gatteren, grendel und le-
nen under Sant Blasins thor zmachen ix lb j ß iiij d
Item geben Steffan Sumerysen ein jar
uff den marchstal zebeschlachen xj lb xix ß
Item uszgeben umb vier stock zum buchsen
bulver und dryg grosz brandtreytinen
zum offen uffs richthus viij lb x ß
Item geben umb dry beth, vier kusze, zwen
pfulwen, funff geltteren, vier neuw
und ein alte, dry strouwseck, v span
beth, so dem neuw angennomenen schloszer
meyster lohens wyse furgsetzt sind ein
jar lang xxxiiij lb vj ß x d
Item geben meyster Hansen, dem schloszer-
meyster, für ein vereerung, als er
unsern herren den hocken inn züghus
gschenckt hat viij lb xiij ß
Summa huius medii folii lxxvij lb x ß ij d
Uszgeben
Item geben Peter Schmid, dem molder, von
dem inneren Spalen thor zumachen xxxvij lb x ß
Me ime geben von den stenglinen an
der zyt daselbst zumalen j lb v ß
Me ime geben usz erkandthnus eins
ersamen rats zu einer vereerung vij lb x ß
Item geben umb scherter zu der fryheyt,
paner und macherlon xviij ß
Item geben den steinknechten von dem
steinweg am Rhin hinuff bis inn die
steingruben zebeszeren und zmachen xxiiij lb
Item geben umb ein neuw steinschiff xvj lb xj ß iij d
Item uszgeben von der brug zu Ougst
zebeschütten v ß
Item geben dem bronnmeyster und bron-
knechten für ir stiffelgelt iij lb
Item geben den sinnknechten für ir
Osterlamb j lb
Item geben unsern vischern zu stür an na-
senfang in der Birsz j lb x ß
Aber inen geben zu stür an den nasen-
fang inn der Ergoltz xv ß
Summa huius medii folii lxxxxiiij lb iiij ß iij d
Uszgeben
Item verzerten junker Hemman, die lonher-
ren mit sampt andern, als man das
wildpret gfangen und getheylt hat iij lb xvij ß
Item so habend unsere herren, die houpter,
sampt ettlichen ratsfrunden und den
burgern, auch den knechten, als man
gon Bellicken zogen, inn und uszerthalb
der statt verzert, thut jc lb ij ß iiij d
Item geben, so an der Wysen verwuret lviij lb x ß
Item geben, so an der Steynen verwuret xxviij lb iij ß viij d
Item geben von unsern matten zemeygen,
zeheuwen, zeembden und so inn allem
daruber gangen ist xlj lb xiij ß x d
Item geben umb aller hand, so ditz jars
in das zughus kommen ijc lxxxxiij lb vij ß 7 d
Item umb blig geben ijc lxxij lb viij ß viij d
Item umb schindlen geben xx lb v ß
Item uszgeben der fünffer herrn urtelgelt vj ß iiij d
Item umb umb oel ditz jars geben vij lb ij ß vj d
Item umb allerhand in marstal xxxix lb xiiij ß xj d
Summa huius medii folii viijc lxv lb xj ß x d
Uszgeben
So haben die lonherren und werchlüt
ditz jars inn der stat gschefft verzert lxxx lb v ß ij d
Item so habend unsere herren by den
frombden botschafften dis jars in her-
bergen verzert jc vij lb vij ß xj d
Item geben umb aller hand züg, so zum mur-
werch kommen ist jc xlj lb vj ß xj d
Item uszgeben umb quader und stein, dar-
von zbrechen und zfuren jc lxxxix lb vj ß x d
Item geben umb buwholtz tilen, latten, rü-
stangen tilen, fleckling und derglichen iijc lxxxiiij lb xvj ß vij d
Item geben umb allerhand dem bronn-
werch lxix lb xvj ß vj d
Item geben umb stein und sand dem bsetzer xxxviij lb iij ß
Item geben umb stoszkarren ij lb viij ß
Item verspettet ditz jars mit frombden kar-
reren ijc xj lb xiiij ß ij d
Item uszgeben in allerhand gschefft thut lxiij lb xvij ß
Item uszgeben in allerhand tagwen xlviij lb ix ß iiij d
Item uszgeben umb züg, salpeter und anders
zum buchsenbulver und darvon zma-
chen ijc lxxxviij lb viij ß viij d
Item geben umb sand, darvon zwerffen und
zefuren viij lb vj d
Item geben umb allerhand ysen und nagel ijc lxvij lb vij ß iiij d
Summa huius medii folii jm ixc j lb vij ß xj d
Uszgeben
Item geben umb kolen und darvon zutra-
gen jc xj lb iiij ß vj d
Item geben vom brennholtz zmachen liij lb ix ß
Item uszgeben dem zimmermeyster wuchen-
lon lxvj lb xv ß
Item Josen und Niclausen, beyden buchsen
meystern, jarlon jc xx lb
Item geben dem zugknecht jarlon xlvij lb xiiij ß
Item geben dem bannwarten, so er ditz
jars in sinem ampt verdient hat xv lb iiij ß viij d
Item geben dem kuffer ditz jars umb
allerhand zmachen xliij lb xij ß ij d
Item geben dis jars umb allerhannd
seyl lxxxj lb xviij ß ij d
Item geben dem schmid allerhand
zmachen jc lxviij lb xix ß xj d
Item geben dem wagner allerhand ze-
machen xlix lb xiiij ß
Item geben den schloszern, so sy ditz jars
unsern herren abverdient xvj lb vj ß
Item geben dem schliffer allerhand
zeschliffen iij lb x ß
Item geben dem keszler allerhand
zmachen j lb x ß viij d
Suma huius medii folii vijc lxxix lb xviij ß j d
Uszgeben
Item geben dem kubler allerhand
zmachen vij lb j ß viij d
Item geben dem satler aller hannd
zmachen iiij lb x ß
Item geben dem maler allerhand zwerchen xix lb xv ß iiij d
Item geben dem kantengieszer aller
hand zmachen xxxv lb vj ß
Uszgeben umb rosz den
soldneren
Item iiij lb vij ß x d hat der marstaller inn der Straszburger
mes uff und ab verzert
Item xlj lb iiij ß geben Niclausen Meyger umb ein brünlin
uff den stall
Item xxxix lb geben umb den fuchsen uff den stal
Item j lb geben Hansen Hummel, dem soldner, so er an sinem
rosz verartznet
Item xxiij lb ij ß vj d dem sacker von Liestal nachgeben an
ein rosz, so mit ime vertuscht worden
Item jc viij lb geben umb zwey rosz von Fridli Muller uff
den stal erkaufft
Item ijc xlv lb geben umb vier rosz, so den vier soldneren
Oswalden, Hans Groppen, Trölin und Hans Humel
von Jorg Sporhan worden sindt
Item iij lb den underkeuffern geben zoll, Jorg Sporhaner teyl
Item l lb ij ß geben umb ein brunen uff den marstal
Item xxxj lb v ß geben umb ein ros unserem karrer
Item lij lb x ß geben Caspar Krugen umb ein ros
ist Oswalden worden
Verschenckt
Prima angaria
Item ij lb x ß groff Jorgen Diener gschenckt, der uns den zins
brocht
Item iiij lb xij ß einem von Munchenstein, den ein steinschlitten
geschediget, an ein badenfart zu stur gschenckt
Item j lb v ß einem botten von Spyr, so das keysersch mandat
bracht hat
Item j lb v ß einem botten von Straszpurg gschenckt
Item ij cronen in gold, thund iij lb xviij ß, geben Hans
Botschuch, so ime zu sinem ratgelt gschenckt ist
Item j lb v ß junker Hemmans Jeger gschenckt
Item j lb denen von Hünigen, als sy geschworen, gschenckt
Item viij ß einem armen man umb Gotzwillen
Item viij ß iiij d einem armen man
Verschenckt
Secunda angaria
Item ij lb x ß Hans Öder von Arauw für ein Venster
Item viij ß einer armen frauwen von Zürich
Item xij ß vj d einem armen verpronnenen man
Item v ß einem frombden bleser
Item iiij ß einem armen knaben umb Gots willen
Item j lb v ß einem armen man und frauw von Arauw
Item j lb v ß einem armen man von Wallenburg
Item v ß einem armen landsknecht
Item xj lb xiiij ß gschenckt drygen soldneren von Straszpurg
under drü malen, so inn der Arsentischen sach geritten sind
Item xj lb xiiij ß gschenckt dero von Seckingen diener,
als sy uns den gfangnen frantzosen bracht
Tercia angaria
Item v lb geben den vier gschwornen frauwen zum guten jar
Item x ß einem armen man von Hutwyl
Item j lb v ß einem armen verpronnenen man
Item j lb v ß einem armen verpronnenen man
Summa huius medii folii xxxix lb j ß vj d
Verschenckt
Item ij lb x ß Lienhart Schwartzen von Brattelen für ein
venster usz erkandthnus eins ersamen rats
Item ij lb x ß Amman Eble von Glaris für ein venster
Item ij lb x ß Muller Hansen gschenckt usz erkanthnus unserer
herren
Item j lb einem armen man und frauwen
Item xvj ß einer armen frauwen
Quarta angaria
Item xiij ß drygen armen mannen
Item v lb Hansen Bsetzer, dem murer, usz erkanthnus eins
ersamen rats
Item iiij ß einer armen frauwen
Item xij ß vj d einem armen man von Fryburg
Item x ß einem armen man usz den Pündthen
Item j lb v ß dem zoller zu Münchensteyn
Item x ß einem frombden bleser
Item xij ß vj d einem armen man
Item j lb v ß dem botten von Fryburg, der das mandat bracht
Item x ß zweyen armen menschen
Verritten und vertagt inn
unser Eydtgnosschafft
Verzert
Prima angaria lxxxxj lb iij ß vj d
Secunda angaria xlij lb xvij ß vij d
Tercia angaria jc xxj lb xix ß xj d
Quarta angaria jc xvj lb iiij ß iiij d
So ist uber die uszeren schlossz
unnd empter gangen
Liechstal
Von einem steinin kenel zelegen under dem
nideren thor, so das waszer usztreyt, das
thor beyder sits zeunderfaren, den murern,
auch für kalch und sand j lb x ß
Von zweyen schwellen und zweyen stück zu-
furen und zewerchen sindt brucht under dem
underen thor, als man da bsetzt hatt j lb iiij ß
Von einer langen schwellen zhauwen und
zwerchen ward gleit an Hemman Offenburgs
hoff, daran zebesetzen x ß
Umb dryg neuw bruckschinen, von alten
zubeszeren, auch umb allerley ysenwerch
zu schleyff und trogkarren, und zu
beden falbrucken iij lb viij̶ ß
Usgeben von wegen der früch-
ten in emptern
Von jc xxxj vierntzel korn furlon, die von Wal-
denburg gon Liestal gschickt sind, von yeder
vierntzel ij ß ij d xiiij lb iij ß x d
Summarum zu Liestal usz-
geben 307 lb 6 ß 3 d
b
Waldenburg
Verzert murer, glaser, haffner inn 217
imbis und nachtmal und 212 obend
und morgenbrot xv lb v ß iiij d
So hatt der vogt uszgeben von Martin Schwy-
tzers guts wegen, so sinem vatter usz gna-
den gegönt, ghört im wider abzuziechen v lb xviij ß
Uszgeben l gulden, damit erkaufft iij̶ gul-
den gelts, uff der müli zu Waldenburg
usz bevelch miner herren lxiij̶ lb
Uszgeben Hans Koeben gut zuverwaren
zu innventieren, die lantgericht
einandern nach zehalten und so inn allem
nach innhalt des vogts register uber ditz
gut gangen, thut lxxxxiij lb xix ß ij d
Summa jc lxviij lb xvij ß ij d
Summarum zu Walden-
burg uszgeben thut 394 lb
3 ß 9 d
c
Varnsperg
Verzert die werchlüt in imbis, nachtma-
len, morgen und abenbrot, den selben
zu lon, auch umb ein neuw heuwhuszlin
und die anderen zetecken, umb strouw
und anders, thut lvij lb x ß ij d
Verzert die undervogt, gschwornen und
ampts pfleger, als man inn den Arsen-
tischen sach zum dritten mal uszgeleyt vj lb xvj ß vij d
Aristorff
Summarum inn der graff-
schaft Varnsperg uszgeben
thut 633 lb 1 ß 6 d
d
Homburg
Verzert die werchlüt, namblich zimmerlüt,
murer, schindeltecker und ire knecht inn
imbis, nachtmal, oben und morgenbrot,
als sy im schlos gwarcht hand v lb iiij ß iij d
Summa zu Homburg uszge-
ben thut 163 lb 7 ß 9 d
e
Ramstein
Summarum zu Ramstein usz
geben thut 58 lb
11 ß 9 d
f
Münchenstein und Muttuts
Verzert miner herren botschaft inn xlj
imbis und nachtmal, und lxij morgen
und obenbrot iiij lb v ß viij d
Verzert, die stür zulegen, die gricht zebe-
setzen, und sonst in miner herren gschefft iiij lb xix ß ij d
Verzert miner herren werchmeyster, schlosser,
tischmacher, maler, murer, zimmerlüt und
karrer inn 200 imbis und nachtmal
und inn 190 oben und morgenbrot xiiij lb iij ß x d
Brattelen
Binningen, Botmingen
Verzert in miner herren gschefft, die stür
zelegen, das gricht zebesetzen und dem
gricht für sin mal geben j lb vj ß
So dan hatt herr Marx Hey-
delin von wegen der vogtie
Munchenstein bitz uff sinen ab
zug uszgeben
Nachglaszen den armen luten in buszen und
so ein theyl im thurn abbuszt nach inhalt der
misziven, so herren Marxen von minen gnedi-
gen herren zugschickt, thut lxxxj lb x ß j d
Geben denen von Munchenstein under
zweyen malen inn xxxiij tagwenn
fürlon, essen und trincken, als sy am an-
fang das holtz gfelt, do man den kalch
brent hat, thut iiij lb xix ß
Für xxvj obenbrot, für iv d, sind im
kalchbrennen durch die lonherren und
werchmeyster uffgangen x ß x d
Verzert der vogt zu Bencken, als er mit
den underthonen gerechnet und die nu-
wen frevel berechtiget hat j lb ix ß
Verzerten die amptlüt und bannwarten
zu Muttets, als sy in miner herren gschefft
geschickt gwesen vj ß iiij d
Verzert der vogt under allen malen zu
Muttuts, als er mit den armen lüten
der zinsen und freveln halp abgerechnet j lb vij ß
Verzert die ober und undervögt mit sampt
den amptlüten und bannwarten in
miner herren gschefft ix ß iiij d
Uszgeben Hansen Schencken von zweyenn
ysen ketten zmachen an die gatteren inn
leehen und kieszgarten viij ß
Mer uszgeben Hansen Schencken, dem schloszer,
von zweyen schleyff kettenen zmachen, so
im holtz füren zum kalchoffen zerbro-
chen woren viij ß
Summarum zu Munchen-
stein uszgen thut 477 lb
7 ß
g
Riechen
Verzert durchs jar inn minen gschefft,
auch mit den wirten das ungelt und
den armen luten uff den herpst zurech-
nen iiij lb xvj ß vj d
Summa huius medii folii xxix lb xix ß iiij d
Summarum zu Riechen usz-
geben, thut 28 lb 19 ß 8 d
h
Hunigen, Michelfelden
Summa disz jars uber die
ussern empter gangen, thut
ijm ijc xv lb iiij ß x d
Den sibner hern, schribern,
louffenden botten, knechten rechnung
gelt und inns bad, thut liij lb x ß
Summa sumarum alles uszge-
bens disz jars inn unnd uszwen-
dig der statt thut xxxm ijc xxvj lb
xiij ß v d
Also ein summ gegen der
anderen abzogen, so ist
disz jar mer ingeno-
men dan uszgeben, so
man das remanet nempt,
thut iiijm vc lxxv lb iij d
Jahrrechnung Stadt Basel 1537/1538
Rechnungslegungszeitraum: 23.6.1537 bis 29.6.1538
Transkription von:
- Lukas Meili
- Jonas Sagelsdorff
Zitiervorschlag: Jahrrechnung Stadt Basel 1537/1538, bearb. v. Lukas Meili und Jonas Sagelsdorff, in: Die Jahrrechnungen der Stadt Basel 1535-1610 – digitale Edition, hg. v. Susanna Burghartz, Basel/Graz 2015 (zuletzt verändert am 2.3.2023), permalink über DOI/handle: 11471/1010.1.1537